قوانین خدمت سربازی
قوانین خدمت سربازی
قوانین خدمت سربازی
قوانین خدمت سربازی
قوانین خدمت نظام وظیفه عمومی ، کلیه قوانین خدمت نظام وظیفه عمومی در مشزوح زیر
فصل اول – كلیات
فصل دوم – احضار برای دوره ضرورت
فصل سوم –رسیدگی
فصل چهارم – معافیتها
بخش اول –معافیت تحصیلی
بخش دوم – معافیت پزشكی
بخش سوم – معافیت كفالت
فصل پنجم – آموزش نظامی مشمولان و درجات و حقوق و مزایای آنان
فصل ششم –احضار در مراحل احتیاط و ذخیره
فصل هفتم : غیبت مشمولان وظیفه عمومی و جرائم و مجازاتها
- بخش اول- غیبت مشمولان خدمت وظیفه عمومی
- بخش دوم- جرائم و مجازاتها
قوانین الحاقی
آئین نامه اجرائی قانون خدمت وظیفه عمومی
فصل اول –كلیات
فصل دوم- احضار برای دوره ضرورت
فصل سوم- رسیدگی
فصل چهارم : معافیتها
بخش اول-معافیت كفالت
بخش دوم-معافیت یك نفر از فرزندان خانواده شهداء
فصل پنجم- آموزش نظامی مشمولان و درجات و حقوق و مزایای آنان
فصل ششم : غیبت مشمولان وظیفه عمومی و جرایم و مجازاتهای آنان
- بخش اول- غیبت مشمولان خدمت وظیفه عمومی
- بخش دوم- جرائم و مجازاتها
- بخش سوم _ نحوه شناسائی و دستگیری مشمولین غائب
- آیین نامه اجرایی ماده ۱۲ قانون خدمت وظیفه عمومی
- قانون چگونگی پرداخت حقوق پرسنل وظیفه نیروهای مسلح
- آئین نامه اجرائی بخش معافیت تحصیلی قانون خدمت وظیفة عمومی
- قانون معافیت یك نفر از فرزندان خانواده‌های شهدا، معلولین، اسرا، مفقودالاثرها خدمت وظیفه عمومی
- قانون سرباز قهرمان۱
- قانون معافیت بهداشتكاران دهان و دندان و بهداران (تكنیسین‌های بهداشت و مبارزه با بیماریها) از انجام خدمت وظیفه عمومی
- قانون استخدام روحانیون و طلاب علوم دینی در وزارت آموزش و پرورش با استفاده از معافیت تحصیلی۱
سایر قوانین و مقررات
- قانون نحوه تشكیل پیام آوران بهداشت
- آئین نامه اجرایی قانون گذرانیدن مدت خدمت وظیفة فارغ التحصیلان دانشكدة علوم قضایی در محاكم قضایی كشور
- قانون معلمان ، پزشكان و پیراپزشكان وظیفه مصوب
- قانون استفاده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی از مشمولان خدمت وظیفة عمومی در زمان صلح
- قانون احتساب خدمت در جبهة افراد جزو خدمت دورة ضرورت
- قانون اجازه تردد فارغ التحصیلان فوق لیسانس و بالاتر و متخصصان ایرانی مقیم خارج بدون بررسی وضعیت خدمت وظیفه عمومی
- قانون نحوه كمك به خانواده های مشمولینی كه با اعزام مشمول قدرت اداره معاش خودراازدست می دهند
- مقررات اعطاء امتیازات ویژه به ایثارگران و امدادجویان
- قانون احتساب قسمتی از خدمت اعضاء بسیج نیروی مقاومت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان خدمت دوره ضرورت
فصل اول- كلیات
ماده۱- دفاع از استقلال و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی ایران و جان و مال و ناموس مردم وظیفه دینی و ملی هر فرد ایرانی است و در اجرای این وظیفه كلیه اتباع ذكور دولت جمهوری اسلامی ایران مكلف به انجام خدمت وظیفه عمومی برابر مقررات این قانون میباشند و هیچ فرد مشمول خدمت وظیفه عمومی را جزء در موارد مصرحه در این قانون نمیتوان از خدمت معاف كرد.
تبصره۱- با توجه به اصل ۱۵۱ قانون اساسی واحد بسیج مستضعفین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی موظف است در اسرع وقت امكانات آموزش نظامی اتباع اناث دولت جمهوری اسلامی ایران با رعایت كلیه موازین شرعی فراهم نماید. این آموزش برای اناث الزامی نیست.
تبصره۲- وزارت آموزش و پرورش موظف است با همكاری واحد بسیج مستضعفین سپاه پاسداران آموزشهائی را كه زمینه ساز آمادگی دفاعی است طبق موازین اسلامی در برنامه‌های آموزشی مقاطع تحصیلی راهنمائی و دبیرستان پیش بینی نماید. معلمان واجدشرایط در امر آموزش نظامی دانش آموزان الویت دارند. این آموزش الزامی برای دختران در زمینه‌های دفاع غیرنظامی خواهد بود.
آئین نامه اجرائی این تبصره حداكثر ظرف مدت سه ماه توسط وزارتین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و آموزش و پرورش تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
ماده۲- هر فرد ذكور ایرانی از اول فروردین ماه سالی كه طی آن سال وارد سن ۱۹ سالگی میشود مشمول مقررات خدمت وظیفه عمومی خواهد شد.
ماده۳- سن مشمولان و افراد تحت تكفل از لحاظ خدمت وظیفه و معافیت از آن تابع مندرجات اولیه اولین شناسنامه بوده هر گونه تغییری كه بعدا به عمل آمده باشد از لحاظ وظیفه عمومی معتبر نخواهد بود.
تبصره- در صورتی كه اختلاف بین سن واقعی مشمول (طبق نظریه شورای پزشكی مندرج در تبصره ۱ ماده ۴۱ این قانون) و سن مندرج در شناسنامه اولیه بیش از ۵ سال باشد، طبق نظر شورای پزشكی عمل خواهد شد.
ماده۴- خدمت وظیفه عمومی ۳۰ سال است و مراحل آن برای كلیه مشمولان بشرح زیر است:
الف- دوره ضرورت دو سال و در صورتی كه مشمولان مازاد بر نیاز باشند شورای عالی دفاع میتواند این مدت را تا ۱۸ ماه تقلیل دهد.
ب- دوره احتیاط ۸ سال.
ج- دوره ذخیره اول ۱۰ سال.
د- دوره ذخیره دوم ۱۰ سال.
تبصره۱- تاریخ شروع و پایان خدمت در مراحل احتیاط و ذخیره از تاریخ پایان خدمت دوره ضرورت محاسبه میگردد و در هر حال تاریخ خاتمه آن از سن ۵۰ سالگی تجاوز نخواهد كرد.
تبصره۲- در مواقع ضرورت و بسیج همگانی ممكن است افراد مشمول این قانون تا سن شصت سالگی نیز احضار شوند.
تبصره۳- مفاد بند الف این ماده نسبت به مشمولانی مجری است كه از اول فروردین ماه سال ۱۳۶۳ به خدمت اعزام شوند.
ماده ۵- كلیه مشمولان قادر به خدمت و بلامانع به خدمت دوره ضرورت اعزام میشوند و پس از فراگرفتن آموزشهای نظامی لازم بقیه خدمت دوره ضرورت را در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران انجام خواهند داد. تعیین ترتیب تقدم برای استفاده از مشمولان مزبور در هر یك از سازمانهای نظامی و انتظامی و نحوه سهیمه بندی آنها توسط ستاد مشترك ارتش جمهوری اسلامی تهیه و به تصویب شورای عالی دفاع میرسد.
تبصره۱- تعیین تعداد سهیمه هر یك از نیروهای نظامی و انتظامی از مشمولین هر دوره به وسیله كمیسیونی انجام خواهد شد كه از نمایندگان نیروهای مزبور و به ریاست رئیس اداره وظیفه عمومی تشكیل میگردد.
تبصره۲- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی میتواند مشمولین مورد نیاز خود را در هر دوره طبق ضوابط خاص پذیرش سپاه از بین دارندگان دفترچه آماده به خدمت در حد سهمیه تعیین شده انتخاب و قبل از تاریخ اعزام آنان لیست اسامی آنها را به اداره وظیفه عمومی اعلام نماید. این مشمولین برای انجام خدمت وظیفه عمومی در اختیار سپاه قرار میگیرند.
تبصره۳- نیروهای نظامی و انتظامی موظفند طبق اصل ۱۴۷ قانون اساسی پرسنل كادر ثابت و وظیفه خود را بنا به درخواست دولت برای امور تولیدی، عمرانی، تحقیقاتی، آموزشی، بهداشتی و درمانی با رعایت كامل موازین عدل اسلامی در حدی كه به آمادگی رزمی آنها آسیبی وارد نیاید در اختیار دولت قرار دهند.
ماده ۶- قانون خدمت نیروهای انسانی، درمانی و بهداشتی مصوب ۲۴/۹/۵۸ شورای انقلاب و الحاقیه‌ها و اصلاحیه‌های بعدی آن ابقاء و مشمولین مذكور در آن قانون پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی بعد از تامین نیازمندیهای نیروهای مسلح ادامه خدمت را تا ۵ سال در وزارت بهداری انجام میدهند.
ماده ۷- قانون معافیت فارغ التحصیلان مراكز تربیت معلم از خدمت وظیفه عمومی مصوب ۲۷/۲/۵۸ شورای انقلاب ابقاء و مشمولین مذكور در آن قانون پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی بقیه خدمت مقرر در آن قانون را در آموزش و پرورش انجام خواهند داد.
ماده ۸- داوطلبان شغل معلمی خلبانی در آموزشگاه فنون هواپیمائی به شرط سپردن تعهد و انجام ده سال خدمت و داوطلبان شغل تكنیسینی هواپیما در این آموزشگاه به شرط سپردن تعهد و انجام دوازده سال خدمت از انجام خدمت وظیفه معاف خواهند بود.
ماده ۹- دانشجویان دوره چهارساله آموزشی شركت كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شركت ملی نفت كش و سازمان بنادر و كشتیرانی به شرط سپردن تعهد و انجام ۱۰ سال خدمت در شركتهای مذكور پس از طی دوره آموزش مقدماتی و تخصصی در نیروی دریائی و بر روی عرشه ناوهای نیروی دریائی از انجام بقیه خدمت دوره ضرورت معاف خواهند بود.
ماده ۱۰- انجام امور زیر در مورد مشمولین وظیفه عمومی مستلزم ارائه مدرك دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت آنان از اداره وظیفه عمومی میباشد و فتوكپی مدرك ارائه شده از جمله منضمات ضروری پرونده متشكله میباشد.
الف- شركت در آزمایشات رانندگی و اخذ گواهینامه.
ب- دریافت هر گونه وام و كمكهای كشاورزی و صنعتی و دامداری و مسكن از طریق وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی.
ج- كاندیدا شدن جهت انتخابات مجلس شورای اسلامی و سایر شوراها و انجمنهای قانونی.
د- تحویل اصل گواهینامه یا پایان نامه دورههای تحصیلی دیپلم و بالاتر از وزارتخانه مربوطه.
ه- صدور پروانه كسب و اجاره اشتغال و عضویت در شركتهای تعاونی .
و- ثبت هر گونه نقل و انتقال غیر قهری اموال به طور مستقیم و غیرمستقیم در دفاتر اسناد رسمی.
ز- دریافت مستمری از سازمانهای دولتی و وابسته و نهادهای قانونی.
ح- استخدام به هر صورت (رسمی،پیمانی،روزمزد و خرید خدمت) در وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی و شركتهای دولتی.
تبصره ۱- در مواردی كه ضرورت یا حرج ایجاب كند كه معاملات مشمول ثبت گردد، مانند اموال مشترك كه عدم ثبت اموال مشمول موجب زیان مالی بر شركاء دیگر گردد، ثبت اموال مشمول بلامانع است. تشخیص موضوع به عهده محاكم صالحه است.
تبصره ۲- سایر اموری كه در دیگر قوانین منوط به روشن شدن وضعیت خدمتی مشمول میباشد، به قوت خود باقی است.
ماده ۱۱- در زمان جنگ و بسیج همگانی در صورت لزوم كسانی كه به علتی در زمان صلح از معافیت خدمت دوره ضرورت استفاده نموده‌اند، نیز به خدمت احضار و از حقوق و مزایای مشمولین دوره احتیاط هم طبقه خود استفاده خواهند نمود.
ماده ۱۲- كارگران و مستخدمین موسسات دولتی و نهادهای قانونی و سازمانی وابسته به دولت كه خدمت دوره وظیفه عمومی را انجام میدهند پس از پایان خدمت مجددا به كار اولیه خود اشتغال خواهند یافت و كارفرما یا مسئولین مربوطه مكلفند آنان را به كار اولیه خود بگمارند.
تبصره ۱- در مورد موسسات خصوصی كارفرما یا مسئولین مربوطه در صورتی مكلفند آنان را به كار اولیه خود بگمارند كه در قرارداد استخدام این مسئله شرط شده باشد.
تبصره۲- آئین نامه اجرائی این ماده توسط وزارتین كشور و كار و امور اجتماعی و سازمان امور اداری و استخدامی كشور تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
ماده ۱۳- مشمولانی كه با طی دوره دانشكده‌ها و آموزشگاههای نظامی انتظامی برای خدمت در كادر ثابت استخدام شوند مدت تحصیل آنها جزء خدمت دوره ضرورت محسوب خواهد شد و اگر مدت تحصیل از دو سال كمتر باشد، از دوره خدمت آنان به نسبت كسری خدمت تا ده سال جزء خدمت دوره ضرورت محسوب میشود.
تبصره۱- آن عده از محصلین مراكز آموزشی كادر ثابت نیروهای نظامی و انتظامی كه قبل از نیل به درجه با پایان دوره آموزشی (در مورد كمیته و سپاه) مستعفی یا اخراج شوند دو سال خدمت دوره ضرورت را بدون احتساب مدت قبلی انجام خواهند داد.در صورتی كه محصلین به علت بیماری یا عدم صلاحیتی كه ناشی از اعمال ارادی آنان نباشد بركنار گردند مدت تحصیل جزء خدمت دوره ضرورت آنان محسوب خواهد شد.
تبصره۲- افسران و همافران و درجه داران كادر ثابت و اعضاء ثابت سپاه پاسداران و كمیته انقلاب اسلامی در صورتی كه به موجب مقررات استخدامی مربوطه از خدمت مستعفی یا اخراج شوند مدت تحصیل آنان قبل از نیل به درجه یا پایان دوره آموزشی (در مورد كمیته یا سپاه) جزو خدمت دوره ضرورت محسوب نخواهد شد و اگر بعد از نیل به درجه یا پایان دوره آموزشی از خدمت مستعفی یا اخراج گردند و مدت خدمت آنان از دو سال كمتر باشد و بقیه خدمت دوره ضرورت را تا دو سال با درجه سربازی وظیفه انجام خواهند داد.
ماده ۱۴- مشمولانی كه بعنوان كارمند رسمی با تعهد ۹ سال خدمت در نیروهای نظامی و انتظامی استخدام شوند پس از انجام تعهد مزبور از خدمت دوره ضرورت معاف خواهند شد. مدت تعهد مزبور در نقاط بد آب و هوا ۶ سال میباشد در صورتیكه كارمندان فوق الذكر از گروه پزشكی و فنی كه دارای مدرك فوق دیپلم به بالا در این دو رشته میباشند مدتهای فوق به ترتیب ۶ سال و ۴ سال خواهد بود.
تبصره ۱- آن عده از كارمندان فوق كه بعلت انتزاع قسمت مربوطه از نیروهای نظامی و انتظامی به یكی از وزارتخانه‌ها یا سازمانهای دولتی و وابسته به دولت یا شهرداری و هلال احمر یا نهادهای قانونی منتقل شوند، بقیه مدت تعهد خود را در سازمان جدید انجام خواهند داد.
تبصره۲- سازمانهای استخدام كننده كارمندان مشمول فوق موظفند در طول مدت خدمت مورد تعهد به كارمندان مزبور آموزش نظامی عمومی بدهند.
تبصره۳- كارمندان فوق كه قبل از انجام خدمت مورد تعهد بنا به تشخیص نیرو یا سازمان مربوطه به عللی خارج از اعمال ارادی خود از خدمت بركنار شوند، در صورتیكه مدت خدمت آنان در نقاط عادی و بد آب و هوا و حداقل به ترتیب به ۵ سال و ۳ سال بالغ گردد، از انجام خدمت دوره ضرورت معاف خواهند بود و چنانچه كمتر از مدتهای مذكور خدمت نموده باشند به ازاء هر یك سال كسری ۴ ماه خدمت دوره ضرورت انجام خواهند داد و در هر حال خدمت دوره ضرورت این قبیل از كارمندان كمتر از ۴ ماه نخواهد بود.
ماده۱۵- سربازان وظیفه‌ای كه حین انجام خدمت دوره ضرورت با داشتن حداقل گواهینامه دوره ابتدایی و با تعهد ۵ سال خدمت پیمانی برای خدمت در مشاغل سازمانی مورد نیاز نیروهای نظامی و انتظامی استخدام گردند، تا ۲ سال از خدمت آنان در صورت انجام تعهد به منزله خدمت دوره ضرورت محسوب خواهد شد و در صورتیكه قبل از خاتمه تعهد به هر علت از خدمت مستعفی و یا بركنار گردند، چنانچه مشمول معافیتهای قانونی نباشند بدون احتساب مدت تعهد انجام شده بقیه خدمت دوره ضرورت را برابر قانون انجام خواهند داد.
ماده۱۶- كلیه مشمولانی كه وارد خدمت دوره ضرورت میشوند طبق آئین نامه‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران نسبت به انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی و مقام رهبری (فرماندهی كل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران) سوگند وفاداری یاد خواهند كرد.
فصل دوم- احضار برای دوره ضرورت
ماده۱۷- در مواقع ضروری ممكن است بنا به مقتضیات یا پیشنهاد شورای عالی دفاع و فرمان فرماندهی كل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران (مقام معظم رهبری) مشمولین وظیفه عمومی دوره ضرورت بیش از ۲ سال به خدمت ادامه داده و یا قبل از خاتمه ۲ سال از خدمت مرخص شوند كه در صورت اول به میزان ۲ برابر خدمت اضافی از ادوار خدمت آنان در دورهای احتیاط و ذخیره كسر میشود.
ماده۱۸- به وضع مشمولان خدمت وظیفه عمومی یكسال قبل از اعزام به خدمت دوره ضرورت یعنی در سالی كه مشمولان در آن سال وارد سن ۱۹ سالگی میشوند رسیدگی خواهد شد.
ماده۱۹- كسانی كه به سن ۱۹ سالگی میرسند پس از انتشار آگهی احضار موظفند برای روشن نمودن وضع مشمولیتشان به سازمان وظیفه عمومی محل تولد مراجعه و خود را معرفی نمایند و در صورتیكه در خارج از محل تولد اقامت داشته باشند میتوانند به سازمان وظیفه عمومی محل اقامت خود مراجعه كنند.
مشمولان مقیم خارج از كشور باید به نمایندگی كنسولی یا سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران در كشور محل اقامت خود و در صورت نبودن آن به نزدیكترین نمایندگی كنسولی یا سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران مراجعه كنند.
ماده۲۰- اداره ثبت احوال هر محل مكلف است صورت اسامی متولدین ذكور شهرستان یا بخشهای حوزه ماموریت خود را كه در سال بعد باید به وضع مشمولیت آنان رسیدگی شود، بطور تفكیك در ۴ نسخه تهیه و تا اول آذرماه هر سال به مراجعی كه برای رسیدگی به امر وظیفه عمومی تعیین شده و یا خواهد شد تسلیم كنند.
فصل سوم – رسیدگی
ماده ۲۱- حوزه های وظیفه عمومی تهران و مراجعی كه در هریك از مراكز شهرستانها وبخشها مسئول رسیدگی به امور وظیفه عمومی محل می باشند زیر نظر ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران انجام خواهند نمود.
تبصره۱- رئیس اداره وظیفه عمومی از نظر سازمانی معاون فرمانده ژاندارمری كل در امر وظیفه عمومی بوده وبنا به پیشنهاد فرمانده ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران وتصویب وزیر كشور تعیین می گردد.
تبصره۲- رئیس اداره وظیفه عمومی موظف است كلیه دستورالعمل ها وبخشنامه ها و اطلاعیه ها یی را كه به نحوی به نیروهای نظامی وانتظامی و مراجع قضائی مرتبط باشند و اموراجرائی مربوطه را درشورایی كه باشركت نمایندگان وزارت كشور، ستاد مشترك ، ستاد مركزی سپاه ویك دادیار به نمایندگی دیوان عالی كشور زیرنظررئیس اداره وظیفه عمومی تشكیل می شود، هماهنگ نماید.
ماده۲۲- نمایندگان كنسولی دولت جمهوری اسلامی ایران در كشور های خارج مسئول اجرای مقررات قانون وظیفه عمومی نسبت به مشمولان مقیم حوزه های ماموریت خود می باشند و موظفند به وضع مشمولیت آنان رسیدگی كرده ونتیجه اقدامات را از طریق وزارت امور خارجه به اداره وظیفه عمومی اعلام دارند.
ماده ۲۳- مشمولانی كه برای ادامه تحصیل به خارج از كشور مسافرت می كنندپس از ترك تحصیل یا فراغ از تحصیل همچنین مشمولانی كه پس از احضار به خدمت طبق آئین نامه اجرائی این قانون به طور موقت به خارج از كشور مسافرت می كنند در پایان مدت تعیین شده باید جهت رسیدگی به وضع مشمولیتشان خود را به سازمان وظیفه عمومی داخل كشور معرفی كنند.
ماده ۲۴- به وضع مشمولانی كه ادعای تكفل نمایند د رمراكز شهرستانها و بخشها توسط هیاتی مركب از اشخاص زیر رسیدگی می شود:
الف-بخشدار محل یانماینده او.
ب-رئیس سازمان وظیفه عمومی محل یانماینده او.
ج-نماینده دادستان شهرستان ودر صورت نبودن دادسرا ووجود دادگاه صلح ، نماینده دادگاه.
د-یكنفر از نمایندگان شورای اسلامی شهرستان یا شورای اسلامی بخش یا شهر به معرفی شورای مربوطه
ماده ۲۵- درصورتیكه مشمول یا افرای از بستگان او كه مدعی كفالت مشمول نسبت به خود هستند ادعا نمایند كه حقی ازآنان تضییع شده است همچنین هریك از اعضای هیات رسیدگی ویافرمانده رده سازمانی بالاتر اویا رئیس اداره وظیفه عمومی می توانند با ذكر دلیل موجه به رای صادره از هیات رسیدگی اعتراض نمایند و پرونده مشمول در هیات رسیدگی تجدید نظر مطرح ورای هیات مزبور به استثنای موارد منطبق باماده ۲۹ این قانون قطعی و غیر قابل اعتراض است.
اعتراض به رای سربازی مانع اعزام مشمول به خدمت وظیفه نمی باشد.
ماده۲۶- هیات رسیدگی تجدید نظر در سازمان وظیفه عمومی تهران و مراكز هنگها و گردانهای مستقل ژاندارمری با شركت اشخاص زیر تشكیل میشود:
الف- فرماندار یا معاون او.
ب- در سازمان وظیفه عمومی تهران رئیس سازمان یا جانشین او، در هنگها و گردانهای مستقل ژاندارمری فرمانده هنگ یا گردان مستقل یا معاون آنها.
ج- دادستان شهرستان یا یكی از دادیاران.
د- فرمانده سپاه شهرستان یا قائم مقام وی.
ه- یك نفر به انتخاب شورای اسلامی شهرستان مربوطه.
ماده۲۷- در مورد موارد ۲۴ و ۲۶ تشكیل جلسات با دو سوم اعضاء و تصویب با اكثریت مطلق آراء اعضاء خواهد بود.
ماده۲۸- در صورتی كه حداكثر ظرف ۵ سال از تاریخ صدور رای هیات تجدید نظر معلوم شود كه نظر هیات رسیدگی تجدیدنظر منطبق با اصول و قوانین جاری نبوده و اهمیت آن به حدی باشد كه در وضع مشمول موثر باشد پرونده به وسیله رئیس اداره وظیفه عمومی به یكی از هیاتهای رسیدگی تجدید نظر ارجاع خواهد شد و نظر این هیات قطعی و لازم الاجراء است.
ماده۲۹- در صورتی كه در حین انجام خدمت دوره ضرورت مشمول یا یكی از كسان تحت تكفل او ادعای كفالت كند فرماندهان و روسای مربوطه مكلفند مراتب را به حوزه های وظیفه عمومی یا گروهانهای اعزام كننده مشارالیه اعلام دارند كه در اسرع وقت وضع مشمول در هیات رسیدگی مطرح و تصمیم مقتضی اتخاذ شود.
ماده۳۰- به ادعای كفالت مشمولانی رسیدگی میشود كه غیبت نداشته باشد مگر اینكه در موقع احضار و در طول مدت غیبت و حین رسیدگی حائز شروط معافیت كفالت بوده باشند كه در این صورت این قبیل مشمولان از معافیت كفالت استفاده خواهند كرد. (با در نظر گرفتن ماده ۵۵)
تبصره- رئیس اداره وظیفه عمومی یا نماینده او در صورتیكه دلائل و مدارك مثبته‌ای مبنی بر معافیت از خدمت در پرونده موجود باشد میتواند برای یك دوره دستور عدم اعزام صادر نماید
بخش اول-معافیت تحصیلی
ماده۳۱- دانش آموزان دانشسراهاودانش آموزان چهارساله آخر متوسطه وهنرآموزان
هنرستانهاوآموزشگاههای فنی وحرفه ای كه ارزش تحصیلی دیپلم آنهاازطرف مراجع صلاحیت دارمعادل متوسطه كامل شناخته شده تحصیل نمایند ودانشجویان وهنرجویان دانشگاههاوموسسات آموزش عالی اگردرحین تحصیل به سن مشمولیت برسند تازمانی كه به تحصیلات خو ادامه دهند ازاعزام به خدمت دوره ضرورت معاف خواهند بود.
ماده۳۲- طلاب علوم دینی كه قبل از رسیدن به سن مشمولیت ویا اعزام هم طبقه خود طبق ضوابط شورای مدیریت حوزه علمیه قم ویانماینده رسمی آن در شهرستانها به تحصیل اشتغال ورزند درمد ت تحصیل می توانند از مزایای ماده۳۱قانون استفاده كنند.ارزشیابی میزان تحصیل باشورای مدیریت ویا نماینده آن خواهد بود.
تبصره- مشمولان دیپلمه كه دوره سطح ویاحداقل ۶سال دوره خارج راگذرانده باشندبه ترتیب همانند مشمولان لیسانس ودكتر خواهند بود وچنانچه بدون دیپلم دورهای مذكور را گذرانده باشند همانند مشمولان فوق دیپلم وفوق لیسانس می باشند ودر هر صورت طلابی كه به درجه اجتهاد نایل گردند همانند مشمولین دكترا می باشند.
ماده۳۳- صدور كارت معافیت تحصیلی دانش آموزان وهنر جویان و دانشجویان و طلاب علوم دینی موكول به گواهی اشتغال به تحصیل آنان از طرف مقامات صالحه بوده ومدت اعتبار آن یكسال تمام است.
ماده۳۴- دانش آموزان وهنرجویان و دانشجویان وطلاب علوم دینی مشمول به محض ترك تحصیل یا اخراج ویا فراغ از تحصیل باید برای انجام خدمت دوره ضرورت خود رامعرفی كنند.
مقامات مسئول مكلفند صورت اسامی این قبیل مشمولان رابا ذكر مشخصات كامل ونشانی ورشته تحصیلی به طور انفرادی وبدون تاخیر به سازمان وظیفه عمومی محل ارسال دارند.
تبصره۱- مشمولانی كه با داشتن معافیت تحصیلی در خارج ازكشور تحصیل می كنند پس از ترك تحصیل ویا فراغ از تحصیل موظفند حداكثر ظرف یكسال خود را به سازمان وظیفه عمومی مربوط در داخل كشور معرفی كنند .
تبصره۲- مقامات مسئول حسب مورد موظفند ارزش تحصیل این قبیل مشمولان را از تاریخ تسلیم مدارك حداكثر ظرف دو ماه تعیین و به آنها تسلیم ومراتب را به اداره وظیفه عمومی اعلام كنند .
ماده۳۵- مشمولان دیپلمه كه باداشتن برگه آماده به خدمت یا برگ معافیت موقت از خدمت دوره ضرورت در مسابقه ورودی یكی از دانشگاههایا موسسات آموزش عالی داخل كشور قبول شده تازمانی كه به تحصیل اشتغال دارند،می توانند از معافیت تحصیلی استفاده نمایند مشروط به اینكه دارای غیبت غیر موجه نباشند –این معافیت فقط برای یك بار داده خواهد شد .
ماده۳۶- فارغ التحصیلان دیپلمه در صور تی كه از نظر مقررات این قانون وبنا به گواهی وزارت فرهنگ وآموزش عالی حائز شروط اشتغال به تحصیل در خارج از كشور باشند و ادامه تحصیل آنان در رشته های مورد تایید وزارت فرهنگ وآموزش عالی باشد می توانند با استفاده از مقررات معافیت تحصیلی بزای ادامه تحصیل به خارج كشور مسافرت كنند.( این ماده به استناد قانون اعزام دانشجو به خارج از كشور لغو شده است )
ماده ۳۷ – دانش آموزانی كه قبل از سن مشمولیت بخواهند در خارج از كشور ادامه تحصیل دهند در صورتی كه مورد تایید وزارت آموزش و پروش باشد می توانندازمعافیت تحصیلی برای ادامه تحصیل در خارج از كشور استفاده نمایند.
تبصره – فرزندان ایرانیان مقیم خارج از كشور و فرزندان مامورین ثابت دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از كشور همچنین كسانی كه قانونا تحت كفالت و یا ولایت قانونی آنهاهستند تا اخذ دیپلم از مقررات این ماده مستثنی بوده و ادامه تحصیل آنان در رشته های عالی و دانشگاهی با تایید وزارت فرهنگ و آموزش عالی بلا مانع خواهد بود.
ماده ۳۸ – آئیننامه اجرائی مواد این بخش از طرف وزارتخانه های كشور ، دفاع ، سپاه آموزش وپرورش و فرهنگ وآموزش عالی وباكسب نظر از شورای مدیریت حوزه علمیه قم و اداره وظیفه عمومی تهیه وتصویب وبه موقع اجراگذاشته خواهد شد .
بخش دوم –معافیت پزشكی
ماده۳۹- مشمولان خدمت وظیفه عمومی از نظر وضع مزاجی واستعداد جسمی و روانی به چهار دسته به شرح زیر تقسیم می شود :
۱- كسانی كه از نظر جسمی و روانی سالم و قادر به انجام خدمت هستند .
۲- كسانی كه به علت نقص عضو و یا ابتلا به بیماری از سلامتی كامل برخوردار نبوده اما قادر به انجام خدمت در امور غیر رزمی می باشند .
۳- كسانی كه به علت عدم رشد یا ابتلا به بیماری موقتا قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نیستند.
۴- مشمولانی كه به علت نقص عضو ویا ابتلا به بیماری جسمی و یا روانی به طور دائم قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نیستند.
تبصره ۱- نحوه طبقه بندی مشمولان و طرز معاینه و ضوابط پزشكی آنها به موجب آئین نامه معاینه پزشكی مشمولان خدمت وظیفه عمومی خواهد بود كه وسیله ستاد مشترك تهیه و به تصویب وزارتخانه های بهداری ، كشور، دفاع و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خواهد رسید.
تبصره ۲ – مشمولان موضوع بند ۲ این ماده كه برای انجام خدمت در مشاغل غیر رزمی نیروهای نظامی یا انتظامی اختصاص داده میشوند ، آن قسمت از برنامه آموزش عملی و نظامی را كه به تشخیص كمیسیون پزشكی مراكز آموزش نیروهای مسلح با سلامتی آنان منافات داشته باشد انجام نخواهند داد.
ماده ۴۰- به مشمولانی كه به علت ابتلا به بیماری موقتا قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نباشند برای مدتی كه شورای پزشكی تعیین می نماید و در هر حال متجاوز از یك سال نخواهد بود معافیت موقت پزشكی داده خواهد شد و در سال دوم در صورت ادامه بیماری به همان نحو اقدام و چنانچه در سال سوم نیز قادر به انجام خدمت نباشند به طور دائم از خدمت دوره ضرورت معاف خواهند شد.
تبصره ۱– مشمولان پزشك فقط در صورتی معاف دائم از خدمت دوره ضرورت شناخته می شوند به قادر به اشتغال به حرفه طبابت نباشند. آن تعداد از مشمو لین خدمت دوره ضرورت پزشك كه از سلامتی كامل برخوردار نیستند لیكن قادر به طبابت می باشند ، به خدمت دوره ضرورت اعزام می گردند و برابر نظر شورا های پزشكی ا زخدمت سنگین معاف خواهند شد .
تبصره ۲- در زمان جنگ یا بسیج همگانی می توان افرادی را كه در زمان صلح به علل پزشكی یا تكفل از خدمت دوره ضرورت معاف شده اند نیز به خدمت احضار كرد.
ماده ۴۱ – معاینه مشمولان وسیله یك نفر پزشك از نیروهای مسلح انجام می شود و در صورت نبودن پزشك ازنیروهای مسلح از پزشكان غیر نظامی كه صلاحیت آنان وسیله بهداری محل و فرماندار یا بخشدار محل تایید شده باشد استفاده خواهد شد .
تبصره۱- اظهار نظر در مورد معافیت پزشكی مشمولان باید توسط سه نفر پزشك كه مورد تایید رئیس بهداری و فرماندار محل باشند انجام شود ورای اكثریت این پزشكان معتبر است.
تبصره۲- مدیران عامل بهداری هر استان موظفند پزشكان مورد نیاز شوراهای پرشكی موضوع تبصره را تعیین و به فرمانداری محل معرفی نمایند.
ماده۴۲- در صورتی كه مشمولان در حین خدمت دوره ضرورت مبتلا به نقص عضو یا بیماریهایی شوند كه پس اتمام مدت معالجه كه كمتر از ۶ماه نباشد و طبق نظر شورای پزشكی بیمارستانهای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی كه مورد تایید عقیدتی –سیاسی در نیروی مربوطه هستند قادر به انجام خدمت نباشند از انجام بقیه خدمت دوره ضرورت معاف خواهند بود .
تبصره- دوران معالجه مشمولان موضوع این ماده جزو خدمت دوره ضرورت آنان محسوب می گردد .
ماده۴۳- چنانچه رئیس اداره وظیفه عمومی ظرف۵ سال به نحوی اطمینان حاصل نمایند كه مشمولی با تقلب و دسیسه در معاینه پزشكی معافیت اخذ نموده یا برخلاف این قانون و آئین نامه معاینه و معافیت پزشكی از خدمت دوره ضرورت معاف تشخیص داده شده از این قبیل مشمولان توسط شورای عالی پزشكی كه از ۵نفر از پزشكان نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تشكیل می گردد معاینه مجدد به عمل خواهد آمد و نظر این شورا قطعی و لازم ا لجرا است
بخش سوم معافیت كفالت
ماده۴۴- مشمولان زیر حسب مورد از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می باشند :
الف- یگانه مراقب و نگهدارنده پدر یا جد یا برادر و یا مادر یا جده یا خواهر كه قادر به اداره امور خود نباشد.
ب- یگانه سرپرست و نگهدارنده برادر یا خواهر صغیر .
ج- یگانه سرپرست خواهر مجرد در صورتی كه تا سن ۲۴سالگی مجرد باشد .
د- از ۲یا۳ برادر واجد شرایط اعزام به خدمت یكی از آنان تا خاتمه خدمت دیگری به خدمت دوره ضرورت یا احتیاط اعزام نخواهدشد وترتیب تقدم در اعزام بر مبنای سن مشمول خواهد بود.
هـ -مشمولین غیر غایب كه دارای همسر یا فرزند تحت تكفل می باشند تا تصویب و اجرای لایحه مذكور در ماده۵۵ این قانون در زمان صلح .
بدیهی است پس از تصویب و اجرای لایحه مذكور به شرط نداشتن مانع دیگری مشمولین فوق به خدمت اعزام خواهند شد.
تبصره ۱- مشمولان بندهای الف و ب چنانچه در ۵ سال متوالی دارای شرایط معافیت موقت از خدمت باشند در پایان سال ۵ به آنها معافیت د رزمان صلح داده خواهد شد و مشمولین بند ج تا پایان سن ۲۴ سالگی خواهر می توانند سالانه از معافیت موقت استفاده و سپس به شرط نداشتن مانع دیگری به خدمت اعزام شوند.
تبصره ۲ – مشمولانی كه برای انجام خدمت وظیفه عمومی احضار می شوند در صورتیكه در تاریخ های معینه بدون عذر موجه خود را معرفی نكنند از معافیت موضوع این ماده محروم میشوند.( با توجه به ماده ۵۵ )
ماده ۴۵ ملغی شده است .
ماده ۴۶ – مشمولانی كه ادعای كفالت می كنند می توانند مدارك لازم را پیش ا ز اعزام به حوزه وظیفه عمومی محل سكونت خود تسلیم كنند.
تحقیقات لازم نسبت به ادعای كفالت این قبیل مشمولان و همچنین تصدیق صحت مندرجات استشهاد و مدارك آنها با شهربانی و یا ژاندارمری خواهد بود .
تبصره – در هر سال كه مشمولان سالم و بلامانع ، نیاز نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را تامین نموده باشند به مشمولان بند ۲ ماده ۳۹ و مشمولانی كه دارای معافیت موقت و معتبر به مدت ۲ سال باشند معافیت دائم در زمان صلح داده خواهد
فصل پنجم – آموزش نظامی مشمولان و درجات و حقوق و مزایای آنان
ماده ۴۷- كلیه مشمولان طبق برنامه و مدت آموزشی كه ا ز طرف ستاد مشترك ارتش و ستاد مركزی سپاه تنظیم می گردد دوره آموزش مقدماتی نظامی را طی خواهند كرد.
تبصره ۱- مشمولان فوق دیپلم جهت طی دوره درجه داری وظیفه به مراكز آموزشی و فرهنگی اعزام و پس از گذراندن دوره مقدماتی و تخصصی و داشتن سلامت جسمی و روانی و صلاحیت اخلاقی و سیاسی به یكی از درجات گروهبانی وظیفه نائل می شوند در غیر این صورت بادرجه افرادی وظیفه به خدمت ادامه خواهندداد.
تبصره۲- مشمولان دیپلمه وپایین تر پس از طی دوره مقدماتی با درجه افراد وظیفه به خدمت در نیروهاوسازمانها ی مربوطه مشغول خواهند شد.
تبصره۳- در موارد ضروری نیروها وسازمانها ی نظامی وانتظامی مجاز خواهند بود تعدادی از مشمولان دیپلمه رادر تخصصهای مورد نیازبر اساس ضوابط مندرج در آئین نامه اجرائی این قانون انتخاب وجهت طی دوره درجه داری وظیفه به مراكز آموزشی و فرهنگی اعزام دارند.
ماده ۴۸- مشمولان لیسانسیه وبالاتر پس از طی دوره مقدماتی نظامی وموفقیت در آزمایشهای آن دارندگان دانشنامه دكترا به درجه ستوان یكمی وسایرین به درجه ستوان دومی وظیفه نائل خواهند شد.
تبصره۱- در صورتیكه مشمولان موضوع این ماده در آزمایشهای دوره مقدماتی نظامی مردود شوند و یا طبق نظر شورای مركز آموزشی از لحاظ جسمی مكتبی و اخلاقی صلاحیت لازم جهت نیل به درجه افسری را نداشته باشند برای طی دوره درجه‌داری اعزام خواهند شد.
تبصره۲- در صورتی كه مشمولان موضوع این ماده در آزمایشهای دوره آموزشی افسری وظیفه مردود گردند یا از لحاظ مكتبی واخلاقی واجدصلاحیت نیل به مقام افسری بر حسب تشخیص شورای مركز آموزشی مربوط نباشند بقیه خدمت دوره ضرورت رایكی از درجات گروهبانی وظیفه انجام خواهند داد.
تبصره۳- در صورتی كه مشمولان موضوع این ماده در هریك از مراحل آموزشی به علل سیاسی وامنیتی واجد صلاحیت نیل به مقام افسری تشخیص داده نشوند بقیه خدمت دوره ضرورت رامانند افراد وظیفه انجام خواهند داد.
ماده ۴۹- حقوق ماهانه افسران –درجه داران-دانشجویان و دانش آموزان وافراد وظیفه به شرح زیر خواهد بود:
الف-حقوق افسران وظیفه به میزان حقوق ثابت ماهانه سال اول افسران همدرجه كادر ثابت .
ب-حقوق درجه داران وظیفه:
۱-گروهبان سوم ۱۱۵واحد حقوقی.
۲-گروهبان دوم ۱۲۵واحد حقوقی.
۳-گروهبان یكم ۱۳۵واحد حقوقی.
ج-حقوق دانشجویان وظیفه در مدت آموزش مقدماتی ودانش آموزان وظیفه در مدت آموزش مقدماتی وتخصصی۲۰۰۰ریال .
د-حقوق دانشجویان وظیفه در مدت آموزش تخصصی۲۵۰۰ریال.
هـ-حقوق ماهانه افراد وظیفه به میزانی است كه هرسال در بودجه وزارت دفاع پیش بینی می شود .
ماده۵۰- افسران و درجه داران وظیفه درصورت اعزام به ماموریت یا انتقال یا خدمت در مناطق بد آب وهوامشمول مقررات فوق العاده و مزایای مربوط به افسران و درجه داران كادر ثابت نسبت به حقوق آنان خواهند بود و در صورتی كه در یگانها وقسمتهائی كه پرسنل كادر ثابت آنها از مزایای قانونی خاص استفاده می كنند ، مشغول خدمت شوند در شرایط مشابه از مزایای مزبور نسبت به حقوق خویش استفاده خواهند كرد.
تبصره ۱- افسران و درجه داران وظیفه ای كه در محل سكونت خود خدمت می نمایند،از مقررات مربوط به بدی آب و هوا ،مذكور در این ماده استفاده نخواهند كرد .
تبصره ۲- سربازان وظیفه در غیر زمان جنگ یا بسیج عمومی به طور اجبار بیش از یكسال (نیمی از مدت خدمت)از خدمت خود رادر نقاط بد آب وهوا خدمت نخواهند كرد.
تبصره۳- طبقه بندی مناطق از نظر آب وهوا طبق آئین نامه ای خواهد بود كه به وسیله ستاد مشترك با هماهنگی سازمان امور اداری واستخدامی كل كشور تهیه و تصویب وزیر دفاع برسد.
تبصره۴- به افسران ودرجه داران وظیفه ای كه بنا به تقاضای شخصی منتقل می شوند هزینه سفر و فو ق العاده انتقال تعلق نمی گیرد .
ماده۵۱- به پرسنل وظیفه ای كه در عملیات جنگی شركت می نمایند،فوق العاده عملیاتی بر طبق ضوابطی كه توسط وزارتین دفاع وسپاه پاسداران تهیه و به تصویب شورای عالی دفاع می رسد پرداخت خواهد شد.
ماده۵۲- میزان مرخصی پرسنل وظیفه در مدت خدمت ونحوه استفاده از آن طبق مقررات مرخصی پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
ماده۵۳-كسانی كه در حین خدمت وظیفه عمومی در هر یك از دورهای ضرورت ،احتیاط وذخیره به سبب انجام وظیفه و شركت در عملیات رزمی ویا قیود خدمتی شهید یا فوت یا معلول شوند از لحاظ میزان ونحوه پرداخت حقوق وظیفه و مستمری مشمول قوانین ومقررات مربوط به پرسنل كادر ثابت هم درجه می باشند و حقوق وظیفه ومستمری آنان حسب مورد از بودجه وزارتخانه ها یا سازمانهای مربوطه پرداخت می گردد.
تبصره ۱- در صورتی كه مشمولین این ماده قبل از ورود به خدمت وظیفه عمومی از كارمندان دولت یا سازمانهای تابع یا وابسته به دولت بوده وآخرین حقوق دریافتی آنان از سازمان مربوطه از میزان حقوقی كه برابر این قانون به آنان تعلق می گیرد،بیشتر باشد حقوق وظیفه ومستمری وارث آنان براساس حقوق بیشتر پرداخت خواهد شد.
تبصره۲-كسانی كه تا تاریخ تصویب این قانون از بودجه وزارتخانه ها یا سازمانی حقوق وظیفه یا مستمری در یافت می داشته اند حقوق آنان كماكان از همان محل پرداخت خواهد شد.
ماده ۵۴- پرسنل وظیفه ای كه در حین خدمت وظیفه عمومی اسیر یا مفقود الاثر بشوندتا پایان اسارت یا تعیین تكلیف ،عائله تحت تكفل آنان به ترتیب زیر حقوق دریافت خواهند نمود :
الف-در دوره ضرورت از حقوق مربوطه وپس از پایان دوره ضرورت از حقوق هم طبقه دوره احتیاط.
ب- در دوره ذخیره از حقوق یك درجه بالاترهم طبقه احتیاط و ذخیره .
تبصره-شرایط لازم برای اسیر و مفقودالاثر شناخته شدن پرسنل در آئین نامه اجرائی این قانون پیش بینی خواهد شد.
ماده۵۵- دولت موظف است لایحه نحوه كمك به خانواده های مشمولینی راكه با اعزام مشمول قدرت اداره معاش خود رااز دست می دهند تهیه و ظرف مدت ۶ماه جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید
فصل ششم –احضار در مراحل احتیاط و ذخیره
ماده۵۶- شورای عالی دفاع می تواند یك یا چند طبقه از افسران و درجه داران وافراد وظیفه كه خدمت دوره ضرورت را انجام دادهاند و در دورهای احتیاط وذخیره خدمت وظیفه عمومی هستند برای تجدیدیا تكمیل آموزش نظامی فراخوانده یا پیشنهاد بسیج همگانی به مقام رهبری بنماید.نحوه احضار ومهلت معرفی فراخواندگان همچنین كسانی كه به علل ناشی از وضع جسمانی یا اجتماعی یا حساسیت مشاغل آنان ممكن است از فراخوانده شدن برای تجدید یا تكمیل آموزش نظامی معاف شوند در آئین نامه اجرائی این قانون كه توسط وزارتین دفاع وسپاه تهیه وبه تصویب شورای عالی دفاع می رسد ،تعیین خواهد شد .
ماده۵۷-كلیه فراخواندگان برای خدمت دوره احتیاط و ذخیره ویا تجدید ویا تكمیل آموزش یا بسیج همگانی حقوقی معادل حقوق ثابت افسران ،درجه داران و افرادكادر ثابت هم درجه خود حسب مورد از بودجه وزارتخانه های مربوطه دریافت خواهند شد .
تبصره ۱- فراخواندگان موضوع این ماده در صورتی كه كارمند یكی از وزارتخانه ها یا سازمانهای دولتی ویا وابسته به دولت باشتند ما به التفات حقوق و مزایای خود رااز سازمان متبوع دریافت خواهند داشت.
تبصره ۲- میزان حقوق پرسنل احتیاط و ذخیره در زمان جنگ بنا بر پیشنهاد ستاد مشترك و تصویب شورای عالی دفاع خواهد بود
بخش اول- غیبت مشمولان خدمت وظیفه عمومی
ماده ۵۸- مشمولان خدمت وظیفه عمومی (ضرورت، احتیاط، ذخیره) كه برای رسیدگی یا اعزام احضار شوند و در مهلت یا موعد مقرر كه از طرف اداره وظیفه عمومی اعلام شود خود را معرفی نكنند همچنین مشمولانی كه معافیتهای موقت دریافت داشته‌اند و پس از انقضاء مدت اعتبار ظرف یكماه برای تجدید رسیدگی خود را معرفی نكنند، غایب شناخته شده و پس از معرفی یا دستگیری در صورتی كه طبق مقررات این قانون قادر به خدمت و بلامانع تشخیص داده شوند به خدمت اعزام میشوند و پس از انجام خدمت مقرر در صورت اعلام اداره وظیفه عمومی موضوع غیبت در محاكم صالحه قضائی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و چنانچه دارای عذر موجه نباشند، به شرح زیر اتخاذ تصمیم خواهد شد:
الف- مشمولان غایب زمان صلح كه در زمان صلح خود را معرفی كنند پس از تعیین تكلیف مشمولیت یا انجام خدمت دوره ضرورت به مدت ۶ ماه تا یكسال و مشمولانی كه دستگیر شده باشند به مدت یكسال تا دو سال از دریافت كارت پایان خدمت یا معافیت محروم خواهند شد.
ب- مشمولان غایب زمان صلح كه خود را در زمان جنگ معرفی نمایند پس از پایان خدمت یا تعیین تكلیف از نظر مشمولیت به مدت یك تا دو سال و كسانی كه دستگیر شوند به مدت ۳ تا ۵ سال از دریافت كارت پایان خدمت یا كارت معافیت محروم خواهند شد.
ج- مشمولان غایب زمان جنگ كه خود را در زمان جنگ معرفی كنند، پس از پایان خدمت یا تعیین تكلیف از نظر مشمولیت به مدت یك تا دو سال و كسانی كه دستگیر شوند به مدت ۳ تا ۵ سال از دریافت كارت پایان خدمت یا معافیت محروم خواهند شد.
د- مشمولان غایب زمان جنگ كه خود را در زمان صلح معرفی كنند، پس از پایان خدمت تا تعیین تكلیف از نظر مشمولیت به مدت ۵ تا ۷ سال و كسانی كه دستگیر شوند به مدت ۷ تا ۱۰ سال از دریافت كارت پایان خدمت یا معافیت محروم خواهند شد.
تبصره۱- قاضی میتواند غایب را به مجازات(تعزیر) دیگری كه خود صلاح بداند به جای مجازاتهای فوق محكوم نماید.
تبصره۲- مشمولانی كه تا تاریخ تصویب این قانون غایب شناخته شده‌اند چنانچه داخل كشور باشند ظرف ۶ ماه و آنهائی كه در خارج باشند ظرف یكسال برای رسیدگی به وضع مشمولیتشان خود را به سازمانهای وظیفه عمومی معرفی نمایند به جز مشمولان بند «د» محرومیتهای مندرج در ماده در مورد آنان اجرا نخواهد شد.
بخش دوم- جرائم و مجازاتها
ماده ۵۹- مشمولین خدمت دوره ضرورت چنانچه در مدت آموزش اولیه و یا پس از خاتمه آموزش بیش از مدت ۶ ماه مرتكب فرار از خدمت بشوند پس از دستگیری یا معرفی بدون احتساب مدت قبلی خدمت دوره ضرورت را انجام خواهند داد.
ماده۶۰- كسانی كه با روشهایی همچون جعل شناسنامه، استفاده از شناسنامه دیگران، اعمال نفوذ، شهادت كذب، گواهی خلاف واقع، مكتوم داشتن حقیقت، فریب دادن مشمول و دیگر انواع تقلب موجبات معافیت خود یا دیگران را از خدمت وظیفه عمومی فراهم سازند به ازاء هر مورد معافیت توسط دادگاه صالحه طبق قانون تعزیرات محكوم به تعزیر میشوند.
ماده ۶۱- پرسنل ادراه وظیفه عمومی و نیروهای نظامی و انتظامی و نهادها و ارگانها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و نمایندگان شوراها و انجمنهای اسلامی چنانچه با سوء نیت موجبات معافیت یا اعزام مشمولی را به خدمت وظیفه عمومی من غیرحق فراهم سازندبه كسر نصف حقوق از ۶ ماه الی یكسال برای فرد اول و انفصال دائم از خدمت برای فرد دوم در دادگاه صالحه محكوم خواهند شد.
تبصره۱- نمایندگان شوراها و انجمنها ی اسلامی كه سوءنیت موجبات معافیت یا اعزام مشمولی رابه خدمت وظیفه عمومی من غیر حق فراهم سازند علاوه بر اخراج از شوراها وانجمنها به ازاءهر مورد معافیت به تعزیر طبق قانون تعزیرات محكوم می شوند.
تبصره۲- هرگاه اعمال ارتكابی متخلفین مذكور دو ماده فوق عناوین خاص دیگری داشته باشد كه مستلزم كیفر خاصی باشد به آن كیفر نیز محكوم می شوند.
ماده۶۲- استخدام مشمولان غیر غایب درنیروهای مسلح جمهوری اسلامی با رعایت مقررات این قانون از محدودیت مقرر در موارد فوق مستثنی است.
ماده۶۳- استخدام كننده یا استخدام كنندگان مشمولین غایب در وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادها برای هریك از افراد اول ودوم به كسر نصف حقوق از ۶ماه الی یكسال ودر صورت تكرار سه مورد یا بیشتر به انفصال دائم از خدمت توسط دادگاه صالحه محكوم خواهند شد.
ماده۶۴- اشتغال به كار مشمولان با برگ معافیت موقت یا دفترچه آماده به خدمت فقط درمدت اعتبار بلامانع است.
ماده۶۵-كلیه افرادی كه از اول مهرماه سال یكهزار وسیصدوپنجاه و نه تا پایان جنگ تحمیلی در خدمت وظیفه عمومی بوده اندویا خواهند بوداز لحاظ استخدام در وزارتخانه ها و مؤسسات وابسته بر سایر افرادی كه در شرایط مشابه هستند حق تقدم دارند.
ماده۶۶-آئین نامه اجرائی این قانون جز در مواردی كه درموارد این قانون مرجع خاصی برای آن مشخص شده است توسط وزارتخانه های كشور ، دفاع و سپاه تهیه و به تصویب هیات دولت خواهد رسید.
ماده ۶۷-كلیه قوانین مغایر با این قانون از تاریخ تصویب این قانون ملغی است.
تبصره-قانون مربوط به معافیت یك نفر از خانوده شهداء ازشمول این قانون مستثنی است. قانون فوق مشتمل بر شصت و هفت ماده و پنجاه وهفت تبصره در جلسه روزیكشنبه بیست ونهم مهرماه یكهزار و سیصد وشصت وسه مجلس شواری اسلامی تصویب ودر تاریخ ۸/۸/۱۳۶۳ به تایید شورای نگهبان رسیده است
الحاق یك ماده به قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۶۶/۸/۳
از تاریخ ۱۳/۸/۱۳۶۳ (تاریخ ابلاغ قانون خدمت وظیفه عمومی )مشمولان مذكور در قانون تربیت تكنیسین بهداشت و مبارزه با بیماریهای مصوب ۱۸/۵/۱۳۶۲ و مشمولان قانون تربیت بهداشتكاران دهان و دندان مصوب ۲۳/۱/۱۳۶۰ پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی و در صورت عدم نیاز نیروهای مسلح به تخصیص مربوطه آنان چنانچه تعهد ۵ سال خدمت خود را در روستاها و مناطق عشایری انجام داده یا بدهند از خدمت دوره ضرورت معاف خواهند بود.
قانون الحاق موادی به قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۶۵/۱/۲۶
ماده ۱- سپاه پاسداران و كمیته انقلاب اسلامی ، ژاندارمری و شهربانی جمهوری اسلامی موظفند مشمولان غایب را پس از گذشت سه ماه از تصویب این قانون شناسایی و دستگیر نموده و به حوزه وظیفه عمومی محل دستگیری تحویل دهند.
چنانچه این گونه مشمولان در موعد مقرر حاضر به انجام خدمت نگردیده مجددا دستگیر و به مراجع قضایی محل تحویل خواهند شد.
تبصره – نیروها ی مذكور در این ماده موظفند سربازان فراری را دستگیر و به مراجع صالحه تحویل نمایند.
ماده ۲- مجازات مشمولین غایب زمان جنگ كه برای بار دوم دستگیر شوند، علاوه بر مجازات مقرر در ماده ۵۸ قانون خدمت وظیفه عمومی یك تا سه سال حبس تعلیقی خواهد بود و در هر حال موظف به انجام خدمت وظیفه عمومی میباشند.
ماده ۳-مدت خدمت دوره ضرورت مشمولین غایب زمان جنگ كه خود را پس از سه ماه از تاریخ تصویب این قانون معرفی نمایند ، سه ماه و غایبینی كه دستگیر شوند ، ۶ ماه بیش از سایر مشمولین خواهد بود. بدیهی است مشمولین غایبی كه تا سه ماه بعد از تاریخ تصویب این قانون خود را معرفی نمایند، خدمت اضافی نخواهند داشت.
تبصره : تا زمان تصویب این قانون افرادی كه در دوران غیبت ا زطریق بسیج مدتی را در جبهه گذرانده اند ، این مدت از اضافه خدمت آنان كسر خواهد شد.
ماده۴ -كسانی كه به نحوی مشمولین غایب زمان جنگ را در موسساتی غیر دولتی از قبیل كارخانه، كارگاه ، بنگاه ، مغازه به كار گیرند، توسط نیروهای مذكور در ماده ۱ این قانون شناسایی و به محاكم صالحه قضایی معرفی خواهند شد.
مجازات این گونه افراد یك تا سه سال حبس خواهند بود .
تبصره – به پرونده های مواد ۲ و ۴ این قانون خارج ا ز نوبت در مراجع قضایی رسیدگی خواهد شد.
ماده ۵- سازمانهای نظامی و انتظامی موظفند ترتیبی اتخاذ نمایند كه كلیه افراد وظیفه د رزمان جنگ یا بسیج همگانی حداقل یك سال ا ز خدمت دوره ضرورت را در مناطق عملیاتی انجام دهند .مگر در مواردی كه به تشخیص شورای عالی دفاع وجود افرادی در غیر مناطق عملیاتی ضروری باشد.
ماده ۶ – آیین نامه اجرایی این قانون ظرف مدت یك ماه برابر ماده ۶۶ قانون وظیفه عمومی تهیه و به مورد اجرا گذارده خواهد شد. قانون فوق مشتمل بر ۶ ماده و سه تبصره در جلسه روز سه شنبه بیست وششم فروردین ماه ۱۳۶۵ مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۳/۲/۱۳۶۵ به تایید شورای نگهبان رسیده است.
قانون الحاق ماده ای به قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۶۶/۹/۱
ماده واحده – بسیجیان ، جهادگران و سایر افرادی كه در اسارت و یا گروگان دشمن باشند و یا به اسارت و یا گروگان گرفته شوند ، با تایید حفاظت اطلاعات سپاه و ارتش حسب مورد مدت اسارت و گروگان بودن آنان در حكم خدمت وظیفه عمومی ( اعم ا ز ضرورت ، احتیاط و ذخیره ) محسوب می گردد .
تبصره ۱- برای افراد مذكور در ماده واحده كه مدت اسارت و یا گروگان آنان دو سال باشد ، كارت معافیت دائم از انجام دوره ضرورت صادر و اگر بیش از دو سال در اسارت یا گروگان باشند ، این مدت از دوره های احتیاط و ذخیره خدمت وظیفه عمومی آنان كسر خواهد شد.
تبصره ۲ – افراد موضوع ماده واحده كه مدت اسارت و یا گروگان بودن آنان كمتر از دو سال بوده و فاقد شرایط معافیت باشند ، مابقی خدمت خود را در صورتی كه كمتر از یك سال باشند ، در نزدیكترین واحد نظامی انتظامی محل سكونت می گذرانند و در غیر این صورت به مابقی خدمت همانند سایر مشمولین با آنان رفتار خواهد شد.
تبصره ۳-آئبن نامه اجرائی این قانون توسط وزارتخانه های دفاع ، سپاه و كشور ظرف سه ماهه تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و سه تبصره در جلسه روز یكشنبه اول آذر ماه ۱۳۶۶ مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۹/۹/۱۳۶۶ به تائید شورای نگهبان رسیده است
آئین نامه اجرائی قانون خدمت وظیفه عمومی
فصل اول –كلیات
ماده ۱- اتباع ذكور دولت جمهوری اسلامی ایران از لحاظ قانون خدمت وظیفه عمومی باتوجه به مقررات ماده۹۷۶ قانون مدنی به شرح زیر می باشند:
۱-كلیه ساكنین ایران به استثنای اشخاصی كه تبعیت خارجی آنها مسلم باشد.
تبعیت خارجی كسانی مسلم است كه مدارك تابعیت آنها مورد اعتراض دولت ایران نباشد.
۲-كسانی كه پدر آنها ایرانی است اعم از اینكه در ایران یا در خارجه متولد شده باشند .
۳-كسانی كه در ایران متولد شده و پدر ومادر آنان غیر معلوم باشند .
۴-كسانی كه در ایران از پدر ومادر خارجی كه یكی از آنها در ایران متولد شده به وجود آمده اند .
۵-كسانی كه در ایران از پدری كه تبعه خارجی است به وجود آمده و بلافاصله پس از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام لااقل یك سال دیگر در ایران اقامت كرده باشند والا قبول شدن آنها به تابعیت ایران بر طبق مقرراتی خواهد بود كه بر طبق قانون برای تحصیل تابعیت ایران قانون مقرر است .
۶-هر تبعه خارجی كه تابعیت ایران را تحصیل كرده باشد .
تبصره- اطفال متولد از نمایندگان سیاسی و كنسولی خارجی مشمول فقره ۴و۵ نخواهند بود .
ماده۲- اشخاصی كه تابعیت خارجی داشته و بعداتابعیت ایرانی تحصیل كرده باشند.از لحاظ انجام خدمت وظیفه تابع مقررات خدمت وظیفه عمومی خواهند بود.
تبصره ۱- چنانچه در زمان داشتن تابعیت كشور خارجی مطابق قوانین همان كشور خدمت دوره ضرورت را انجام داده باشندبرای مراحل احتیاط و ذخیره تابع مقررات مربوط به اشخاص هم طبقه خود خواهند بود.
تبصره۲- چنانچه كشور متبوع قبلی آنان فاقد مقررات خدمت وظیفه عمومی بوده ویااز انجام خدمت دوره ضرورت معاف شده باشنددر صورت لزوم در زمان جنگ وبسیج همگانی به خدمت احضار خواهند شد .
ماده۳- افراد ذكور ایرانی از اول فروردین ماه سالی كه طی آن سال وارد سن نوزده سالگی میشوند برای روشن شدن وضع مشمولیت خود احضار خواهند شد.
ماده۴- افرادی كه جهت انجام خدمت دوره ضرورت بلامانع تشخیص داده شوند در طی سالی كه به سن ۱۹سال تمام می رسند به خدمت دوره ضرورت اعزام خواهند شد .
ماده۵- در تعیین سن مشمولیت برای احضار و اعزام روز یا ماه تولد تاثیری نخواهد داشت و كلیه افراد ذكور متولد در یكسال شمسی (از اول فروردین ماه تا پایان اسفندماه)متولد همان سال تلقی شده و از لحاظ مشمولیت در یك طبقه قرار خواهند گرفت.
ماده۶- مشمولان قادر به خدمت و بلامانع كه در سال احضار ،خود داوطلب انجام خدمت دوره ضرورت باشند در صورت نیاز بنا به اعلام اداره وظیفه عمومی می توان آن را به خدمت اعزام نمود.
ماده۷-كلیه مشمولان احضار شده برای تعیین تكلیف و روشن شدن وضع مشمولیت در موعد مقرر خود را به مراكزی كه از طرف اداره وظیفه عمومی در رسانه های گروهی اعلام می شود معرفی نمایند.
ماده۸- سن مشمولان و افراد تحت تكفل آنان از لحاظ انجام خدمت وظیفه و یا معافیت از آن تابع مندرجات اولین شناسنامه آنان بوده و ابطال شناسنامه و اسناد سجلی مربوط به آن و هر نوع تغییری اعم از اصلاح و الحاق و یا تكمیل كه بعدا به عمل آمده باشد در صورتی كه در وضع معافیت و یا مشمولیت موثر باشد و لو براساس حكم صادره از مراجع قضایی ، معتبر نخواهد بود و سازمانهای وظیفه عمومی و هیاتهای رسیدگی مكلف به رعایت مندرجات اولین شناسنامه مشمولین و افراد تحت تكفل آنان می باشند.
ماده۹- چنانچه حسب اعلام مشمول یا سازمان های وظیفه عمومی یا تشخیص پزشك معاین اولین یا یگان های محل خدمت پرسنل وظیفه تفاوت سن واقعی مشمول یا سن مندرج در شناسنامه وی بیشتر از ۵سال به نظر برسد مشمول در شورای پزشكی (موضوع تبصره۱ ماده۴۱ قانون خدمت وظیفه عمومی ) معاینه و در صورتی كه شورا تفاوت مشمول را به میزان مصرحه فوق تایید نماید به مشمول ابلاغ خواهد شد كه در مورد تصحیح شناسنامه خود از طریق مراجع ذیصلاح اقدام نماید ، بدیهی است در صورتی كه طبق نظر شورای پزشكی مشمول در سنی قرار گیرد كه باید به خدمت اعزام گردد بلافاصله به خدمت اعزام و چنانچه در سن معافیت قرار گیرد صدور و تحویل كارت معافیت مشارالیه منوط به ارائه شناسنامه تصحیح شده می باشد .
تبصره – در مورد مشمولانی كه تفاوت سن مندرج در شناسنامه جدید و شناسنامه اولیه آنان بیشتر از ۵ سال باشد برابر روش مذكور در ماده ۹ اقدام خواهد شد .
ماده ۱۰ – در مورد كسانی كه ظاهرا در سنین مشمولیت قرار دارند و به عنوان عدم دریافت شناسنامه تقاضای صدور شناسنامه می نمایند اداره ثبت احوال محل ، این قبیل افراد را جهت معاینه در شورای پزشكی به حوزه وظیفه عمومی محل معرفی و سپس برابر نظر شورا نسبت به صدور شناسنامه برای آنان اقدام خواهند نمود و حوزه های وظیفه عمومی به شرح ماده ۹ در مورد آنها طبق شناسنامه صادره اقدام می نمایند .
ماده ۱۱ – در اسفند ماه هر سال طرح كلی نیازمندی سالیانه نیروهای نظامی و انتظامی كه شامل نیازمندی هر دوره نیز خواهد بود و همچنین ترتیب تقدم تامین نیازمندی ها وسیله ستاد مشترك ارتش جمهوری اسلامی ایران تهیه و پس از تصویب شورای عالی دفاع جهت اجرا به اداره وظیفه عمومی ابلاغ خواهد شد.
تبصره۱- به منظور تهیه طرح نیازمندی های موضوع این ماده كمیسیونی با شركت نیروهای نظامی و انتظامی در ستاد مشترك تشكیل خواهد شد.
تبصره۲- نیروهای نظامی و انتظامی موظفند سقف سازمانی مصوبه پرسنل وظیفه خود همچنین تعداد موجودی را برابر آمار پایه خدمتی در خاتمه هر سال برای محاسبه نیازمندی های سال بعد به ستاد مشترك منعكس نمایند .
تبصره ۳ – چنانچه بر حسب ضرورت در یك یا چند دوره اعزام تغییری حاصل گردد تغییرات حاصله در قالب سهمیه سالیانه هر یك ا ز نیروها و سازمانها وسیله ستاد مشترك تنظیم و پس از تصویب شورای عالی دفاع جهت اجرا به اداره وظیفه عمومی ابلاغ خواهد شد .
ماده ۱۲ – در مواقع ضروری واگذاری مشمولین خاص به طور دسته جمعی یا انفرادی به نیروهای نظامی و انتظامی توسط ستاد مشترك ارتش جمهوری اسلامی ایران به اداره وظیفه عمومی ابلاغ خواهد شد.
ماده ۱۳- اداره وظیفه عمومی پس از وصول میزان نیازمندی هر یك از نیروهای نظامی و انتظامی از ستاد مشترك در هر مرحله اعزام مشمول با تشكیل كمیسیونی مركب از نمایندگان ستاد مشترك و نیروها و سازمانهایی كه دارای سهمیه می باشند سهمیه هر نیرو یا سازمان را از مشمولان موجود در هر حوزه وظیفه تعیین خواهد نمود.
تبصره- چنانچه مشمولان موجود در هر مرحله اعزام بیشتر یا كمتر از میزان نیازمندی نیروی نظامی و انتظامی باشند تعداد افزایش یا كاهش مزبور به صورت تقسیم به نسبت بین مبادی مصرحه بر اساس سهمیه آنها در همان مرحله اعزام تقسیم و سهمیه تعیین شده اخیر ملاك عمل حوزه های وظیفه خواهد بود و درصورت وجود مشمول اضافی در طول سال بایستی ترتیبی اتخاذ گردد كه سهمیه هیچیك از نیروهای نظامی و انتظامی بیش از سهمیه سالیانه آنها كه به تصویب شورای عالی دفاع رسیده است نگردد.
ماده۱۴- نیروهای نظامی و انتظامی موظفند پس از معین شدن سهمیه آنها از هر حوزه مراتب را به مراكز آموزشی نیروهای مربوطه اطلاع دهند .
ماده۱۵- چنانچه پس از تعیین سهمیه بر اساس مقررات ماده ۱۳ این آیین نامه در حین اعزام تعداد مشمولان قابل اعزام اضافه بر سهمیه باشند اداره وظیفه عمومی موظف است تعداد مازاد را بر اساس ترتیب تقدم مصوبه شورای عالی دفاع با نظر ستاد مشترك و نیروی ذیربط تا حد نیازمندی هر مرحله اعزام مربوط به همان نیرو اختصاص دهد.
ماده۱۶- نحوه تقسیم و اختصاص مشمولان هر حوزه به نیروها و سازمانهای نظامی و انتظامی به میزانی كه مورد تصویب كمیسیون قرار گرفته است با اداره وظیفه عمومی خواهد بود.
ماده۱۷- اداره وظیفه عمومی موظف است مشمولین هر نیرو را در مراكز آموزشی كه قبلا تعیین شده است تحویل نماید.
ماده۱۸ – مراكز آموزشی نیروهای نظامی و انتظامی موظف به پذیرش مشمولانی كه با هماهنگی قبلی ستاد نیرو یا سازمان مربوطه ،به آنان اختصاص داده شده و از طرف اداره وظیفه عمومی معرفی گردند می باشند۰
ماده ۱۹- هزینه اعزام و حمل و نقل و جیره بین راه كلیه مشمولان از مراكز اعزام تا مراكز آموزشی با ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران خواهد بود ، در محلهایی كه وسیله نقلیه به اندازه كافی موجود نبوده و امكان كمك و همیاری موجود باشد سایر نیروهای نظامی و انتظامی مساعدتهای لازم را با حوزه های وظیفه عمومی اعزام كننده در حمل و نقل مشمولان به عمل خواهند آورد.
ماده ۲۰ – هیچ یك از نیروها ی نظامی و انتظامی مجاز به پذیرش مشمولین فاقد دفترچه آماده به خدمت یا دارای دفترچه آماده به خدمت بدون معرفی اداره وظیفه عمومی نخواهند بود .
ماده ۲۱- هرگاه مشمولان بدون معرفی اداره وظیفه عمومی به خدمت هر یك از نیروهای نظامی یا انتظامی پذیرفته شوند مدتی را كه در آن نیروها خدمت نموده اند جز خدمت وظیفه عمومی محسوب نگردیده و با آنان مانند مشمولینی كه به خدمت اعزام نگردیده اند رفتار خواهد شد.
ماده ۲۲- مشمولانی كه دفترچه آماده به خدمت داشته و وسیله حوزه وظیفه محل صدور شناسنامه یا محل سكونت جهت انجام خدمت به مراكز آموزشی تعیین شده اعزام گردیده اند ملزم به انجام خدمت در آن مركز آموزشی بوده و چنانچه مجددا ضمن معرفی خود به یكی از حوزه های دیگر وظیفه عمومی و یا معرفی به حوزه وظیفه اعزام كننده و كتمان اعزام قبلی دفترچه آماده به خدمت جدیدی دریافت داشته و به مركز آموزشی دیگری اعزام گردند خدمت آنان در مركز آموزشی بعدی جز خدمت وظیفه عمومی محسوب نگردیده و با آنان مانند مشمولینی كه به خدمت اعزام نگردیده اند رفتار خواهد شد .
ماده ۲۳- نیروهای نظامی و انتظامی بدون رعایت قانون خدمت وظیفه عمومی و آیین نامه های اجرایی آن یا بدون صدور حكم ا ز مراجع قضایی مجاز به ترخیص سربازان وظیفه در حین خدمت وظیفه عمومی نمی باشند.
ماده ۲۴ – سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می تواند مشمولان مورد نیاز خود را در هر دوره برابر ضوابط معینه ا ز بین مشمولانی كه دارای دفترچه آماده به خدمت می باشند انتخاب و مشخصات آنان را قبل ا ز تاریخ اعزام به حوزه های وظیفه عمومی صادر كننده دفترچه آماده به خدمت اعلام نماید تا مشمولین مورد نظر از طریق آن حوزه ها در حد سهمیه تعیین شده به مراكز آموزشی سپاه معرفی شوند.
ماده ۲۵- در صورتی كه سهمیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از مشمولان اعلام شده در هر حوزه تامین نشود در صورت درخواست سپاه بقیه سهمیه ا ز سایر مشمولان تامین خواهد شد.
ماده ۲۶ – نیروهای نظامی و انتظامی كه از مشمولین وظیفه استفاده می نمایند موظفند پس ا ز انجام خدمت مقرر كارت پایان خدمت هر یك ا ز پرسنل وظیفه را صادر نموده و در صورتی كه فاقد غیبت اولیه و یا فرار ا ز خدمت باشند به آنان تحویل و مراتب را كتبا با ذكر مشخصات به حوزه وظیفه محل صدور شناسنامه آنان اعلام نمایند.
تبصره ۱ – مشمولانی كه محل صدور شناسنامه آنان خارج ا ز كشور باشد مراتب پایان خدمت آنان به حوزه وظیفه عمومی شماره ۱ تهران اعلام خواهد شد.
تبصره ۲ – هرگاه افرادی كه خدمت وظیفه عمومی خود را در هریك از مراحل آن انجام داده و كارت پایان خدمت دریافت داشته اند ادعای مفقود شدن یا به سرقت رفتن یا غیر قابل استفاده بودن آن را بنماید و تقاضای صدور المثنی كرده مدارك لازم را برای اثبات ادعای خود ارائه دهند ( مدارك لازم با هماهنگی نیروها و سازمانها ی نظامی و یا انتظامی تعیین می گردد) یگانهای صادر كننده و در صورت انحلال و موجود نبودن آنها ستاد رده های بالاتر موضوع را براساس سوابق مربوط مورد بررسی قرار داده و پس ا ز تایید ادعای متقاضی كارت المثنی صادر خواهند نمود .
ماده ۲۷ – اعزام به خدمت مشمولین از طریق حوزه ها ی وظیفه صادركننده دفترچه آماده به خدمت انجام می گیرد ، مگر در مواردی كه اداره وظیفه عمومی تغییر محل اعزام را ضروری بداند.
ماده ۲۸-كلیه مشمولان باید خدمت وظیفه عمومی را در نیروهای نظامی و انتظامی انجام دهند.
ماده ۲۹- هرگاه سازمان های دولتی درزمان صلح بخواهند از پرسنل كادر ثابت و وظیفه نیروهای نظامی و انتظامی به طور دستجمعی یا انفرادی در امور تولیدی و عمرانی و تحقیقاتی و آموزشی و بهداشتی و درمانی موضوع ۱۴۷ قانون اساسی استفاده نمایند باید بالاترین مقام آن سازمان چگونگی استفاده ا ز آنان را به نخست وزیری اعلام تا پس ا ز تصویب هیات دولت مراتب از آن طریق حسب مورد به ستاد مشترك ارتش جمهور ی اسلامی ایران ( در مورد نیروهای سه گانه ) و وزارت كشور ( در مورد نیروها ی انتظامی) و ستاد مركزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام گردد تا در اختیار وزارتخانه ها و سازمانهای درخواست كننده قرار گیرد .
ماده ۳۰ – ستاد مشترك ارتش جمهوری اسلامی ایران یا وزارت كشور یا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در صورت عدم موافقت یا با اعزام پرسنل درخواستی چگونگی آن را به شورای عالی دفاع گزارش نموده و برابر تصمیم شورای عالی دفاع اقدام خواهند نمود.
ماده ۳۱- پرسنل وظیفه هر یك از نیروهای نظامی و انتظامی كه در اجرای ماده ۲۹ این آیین نامه به طور دست جمعی یا انفرادی د ر سازمانهای دولتی به صورت مامور خدمت می نمایند جمعی نیروی معرفی كننده محسوب می شوند و كارت پایان خدمت خود را نیز از همان نیرو دریافت خواهند نمود .
ماده ۳۲- مشمولان موضوع لایحه قانونی خدمت نیروی انسانی درمانی و بهداشتی مصوب ۲۴/۹/۵۸ موظف هستند به حوزه های وظیفه عمومی ذیربط مراجعه نموده و مانند سایر مشمولان جهت انجام خدمت دوره ضرورت اعزام گردند.
ماده ۳۳ – مشمولان ماده قبل مانند سایرین جهت طی دوره آموزش مقدماتی نظامی به مراكز آموزشی اعزام و پس ا ز اتمام دوره آموزشی بدوا نیازمندی نیروهای نظامی و انتظامی از آنان تامین گردیده و تعداد مازاد جهت انجام خدمت موضوع لایحه قانونی خدمت نیروی انسانی درمانی و بهداشتی در اختیار وزارت بهداری قرار خواهند گرفت.
ماده ۳۴- مدت آموزش مقدماتی نظامی مشمولینی كه در اجرای ماده ۳۳ این آئین نامه در اختیار وزارت بهداری قرار خواهند گرفت در احتساب خدمت موضوع لایحه مذكور ملحوظ خواهد شد.
ماده۳۵- وزارت بهداری مشمولان معرفی شده را به خدمت پذیرفته و پس انجام ۵ سال خدمت مقرره با احتساب دوره آموزش نظامی مراتب را به حوزه وظیفه اعزام كننده مشمول اعلام و حوزه وظیفه ذیربط كارت معافیت از خدمت در زمان صلح برای آنان صادر خواهد نمود.
ماده۳۶- مشمولان موضوع لایحه قانونی معافیت فارغ التحصیلان مراكز تربیت معلم از خدمت زیر پرچم مانند سایر مشمولان جهت طی دوره آموزش نظامی مقدماتی به مراكز آموزشی اعزام گردیده و پس از اتمام دوره آموزشی مذكور جهت انجام خدمت موضوع لایحه قانونی معافیت قانونی فارغ التحصیلان مراكز تربیت معلم در اختیار وزارت آموزش و پرورش قرار خواهند گرفت.
ماده ۳۷- مراكز تربیت معلم موظفند مشخصات فارغ التحصیلان مشمول خود را به حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه آنان اعلام نمایند.
ماده۳۸- وزارت آموزش و پرورش پس از انجام تعهد خدمت موضوع لایحه قانونی معافیت فارغ التحصیلان مراكز تربیت معلم مراتب را به حوزه وظیفه اعزام كننده آنان اعلام و حوزه وظیفه ذیربط كارت معافیت از خدمت دوره ضرورت در زمان صلح برای آنان صادر خواهند نمود.
ماده۳۹- وزارت آموزش و پرورش موظف است اسامی مراكز تربیت معلم و تغییرات بعدی آن را به اداره وظیفه عمومی اعلام نماید.
ماده۴۰- آموزشگاه فنون هوایی موظف است مشخصات مشمولینی را كه در اجرای ماده ۸ قانون خدمت وظیفه عمومی تحت عنوان معلم خلبان و تكنسین هواپیما استخدام نموده است پس از انجام تعهد مندرج در ماده ۸ مذكور جهت صدور كارت معافیت از خدمت وظیفه عمومی به حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه آنان اعلام نماید حوزه وظیفه عمومی ذیربط جهت این قبیل مشمولان كارت معافیت از خدمت وظیفه عمومی صادر خواهند نمود.
ماده۴۱- شركت كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران موظف است دانشجویان دوره چهار ساله آموزشی خود را كه متعهد انجام ۱۰ سال خدمت در همان شركت شده اند جهت طی دوره آموزش مقدماتی و تخصصی نظامی بر روی عرشه ناوهای نیروی دریایی مستقیما به آن نیرو معرفی و مشخصات كامل فارغ التحصیلان مزبور را به حوزه های وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه آنان اعلام نماید.
تبصره- فارغ التحصیلان موضوع این ماده پس از پایان دوره آموزش مقدماتی و تخصصی نظامی به شركت كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران معرفی و بعد از پایان ده سال خدمت مقرر در شركت مذبور از انجام بقیه خدمت دوره ضرورت معاف خواهند شد.
ماده ۴۲ – شركت كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران موظف است مشخصات مشمولینی را كه تعهد موضوع ماده ۹ قانون خدمت وظیفه عمومی را انجام داده اند به حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه آنان اعلام نماید حوزه وظیفه عمومی ذیربط جهت این قبیل مشمولان كارت معافیت دوره ضرورت صادر خواهد نمود.
ماده ۴۳ – مراكز تربیت معلم و شركت كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران مجاز به پذیرش مشمولین غایب در مراكز تحصیلی مربوطه نمی باشند.
ماده ۴۴ – آموزشگاه فنون هواپیمایی مجاز به استخدام مشمولین غایب در مشاغل معلم خلبانی و تكنیسین هواپیما موضوع ماده ۸ قانون خدمت وظیفه عمومی نمی باشد .
ماده۴۵ – وزارت آموزش و پرورش ، شركت كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ، آموزشگاه فنون هواپیمایی موظفند مشخصات كامل مشمولینی را كه به منظور خدمت و یا تحصیل در مراكز آموزشی مربوطه پذیرفته اند به حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه آنان جهت ثبت در دفتر وضعیت مشمولین اعلام دارند.
ماده۴۶- چنانچه هر یك از مشمولین مواد ۶و ۷و ۸و۹ قانون خدمت وظیفه عمومی در هر مرحله از انجام تعهد مقرره خودداری نمایند وزارت بهداری، آموزش و پرورش، شركت كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و آموزشگاه فنون هواپیمایی حسب مورد موظفند مراتب را به حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه مشمول اعلام دارند.
ماده۴۷- حوزه های وظیفه ذیربط به وضع مشمولیت این قبیل افراد رسیدگی و در صورت بلامانع بودن مانند سایر مشمولین جهت انجام خدمت وظیفه عمومی اعزام خواهند نمود.
ماده ۴۸ – مشمولین وظیفه عمومی مندرج در ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی عبارتند از:
۱- دارندگان مدارك دكتری پزشكی، دندانپزشكی، داروسازی، دامپزشكی، متولدین ۱۳۲۸ و بعد از آن تا پایان پنجاه سالگی.
۲- دارندگان مدارك دكتری غیر گروه پزشكی و دارندگان مدارك فوق لیسانس و لیسانس متولدین ۱۳۳۴ و بعد از آن تا پایان پنجاه سالگی.
۳- دارندگان مدارك فوق دیپلم و دیپلم و كمتر از آن و اشخاص فاقد سواد متولدین ۱۳۳۸ و بعد از آن تا پایان پنجاه سالگی.
ماده ۴۹- وزارتخانه‌ها، ادارات و موسسات دولتی و وابسته به دولت، دفاتر اسناد رسمی، بانكها، شركتهای تعاونی، نهادهای قانونی، موسسات خصوصی كه قانونا انجام امور موضوع ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی حسب مورد در زمره وظایف آنان بوده و یا در ارتباط با وظایف آنان قرار دارد موظفند از مشمولین موضوع ماده ۴۸ این آئین نامه مدارك دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت آنان را اخذ و جزو منضمات پرونده متشكله منظور نمایند.
تبصره از مشمولین متولد ۱۳۲۸ تا پایان ۱۳۳۷ در صورتی مدارك دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت آنان خواسته میشود كه برای مسئولین یا متصدیان سازمانهای مندرج در ماده ۴۹ این آئین نامه محرز شود مشمول دارای مدارك لیسانس و یا بالاتر میباشد.
ماده ۵۰ – مدارك دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت مشمولین خدمت وظیفه عمومی به شرح زیر میباشد:
الف- كارت پایان خدمت دوره ضرورت (زیر پرچم سابق).
ب- كارت معافیت دائم.
ج- كارت معافیت موقت (كفالت یا پزشكی و یا معافیت برادر یا فرزند اسیر) در مدت اعتبار آن.
د- گواهی اشتغال به تحصیل بر اساس كارت معافیت تحصیلی معتبر.
ه- گواهی صادره از نیروهای نظامی و انتظامی مبنی بر استخدام در نیروهای مذكور.
و- گواهی صادره از نیروهای نظامی وانتظامی مبنی بر اشتغال به خدمت دوره ضرورت در نیروهای مذكور بدون داشتن غیبت اولیه.
ز- گواهی صادره از اداره وظیفه عمومی یا نواحی ژاندارمری در حد اختیار تفویضی توسط اداره وظیفه عمومی كه حسب مورد به امضاء رئیس اداره وظیفه عمومی ویا فرمانده ناحیه ذیربط خواهد رسید.
ح- گواهی اشتغال به تحصیلی و یا خدمت در وزارت بهداری، وزارت آموزش و پرورش، سازمان كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، آموزشگاه فنون هواپیمایی موضوع مواد ۶ و ۷ و ۸ و ۹ قانون خدمت وظیفه عمومی.
ط- احكام صادره از محاكم صالحه در مورد ثبت معاملات مشمولین.
ی- دفترچه آماده به خدمت بدون مهر غیبت در مدت اعتبار آن.
ك- كارت محرومیت از انجام خدمت وظیفه عمومی كه به استناد قوانین قبلی صادر شده باشد.
تبصره اداره وظیفه عمومی بنا بر مقتضیات و حسب مورد میتواند مدارك لازم جهت انجام امور موضوع ماده ۱۰ قانون را مورد تجدید نظر قرار داده و اصلاحات لازم را از طریق شورای هماهنگی موضوع تبصره ۲ ماده ۲۱ قانون وظیفه عمومی تهیه و از طریق وزارت كشور جهت تصویب هیات وزیران پیشنهاد نماید.
ماده ۵۱ – ارزش و اعتبار ارائه هر یك از مدارك موضوع ماده ۵۰ از لحاظ انجام امور موضوع ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی حسب مورد به شرح زیر است:
الف- دارندگان كارت پایان خدمت دوره ضرورت یا كارت معافیت دائم میتوانند كلیه امور موضوع ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی را انجام دهند.
ب- دارندگان كارت معافیت موقت (كفالت یا پزشكی) در مدت اعتبار آن میتوانند موارد زیر را از امور موضوع ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی انجام دهند:
۱- شركت در آزمایشات رانندگی و اخذ گواهینامه.
۲- دریافت هر گونه وام و كمكهای كشاورزی و صنعتی و دامداری و مسكن از طریق وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی.
۳- كاندیدا شدن جهت شوراها و انجمنهای قانونی.
۴- تحویل اصل گواهی نامه یا پایان نامه دورههای تحصیلی دیپلم و بالاتر از وزارتخانه مربوطه.
۵- عضویت در شركتهای تعاونی.
۶- ثبت هر گونه نقل و انتقال غیر قهری اموال بطور مستقیم و غیر مستقیم در دفاتر اسناد رسمی.
۷- دریافت مستمری از سازمانهای دولتی و وابسته به نهادهای قانونی.
۸- استخدام بصورت روزمزد- خرید خدمت در وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی و شركتهای دولتی.
ج- دارندگان گواهی اشتغال به تحصیل بر اساس كارت معافیت تحصیلی معتبر در مدت اعتبار آن میتوانند موارد زیر را از امور موضوع ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی انجام دهند:
۱- شركت در آزمایشات رانندگی و اخذ گواهینامه.
۲- دریافت هر گونه وام و كمكهای كشاورزی و صنعتی و دامداری و مسكن از طریق وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی.
۳- كاندیدا شدن جهت شوراها و انجمنهای قانونی.
۴- عضویت در شركتهای تعاونی.
۵- ثبت هر گونه نقل و انتقال غیر قهری اموال بطور مستقیم و غیر مستقیم در دفاتر اسناد رسمی.
۶- تحویل اصل گواهینامه یا پایان نامه دورهای تحصیل دیپلم و بالاتر از وزارتخانه مربوطه.
۷- دریافت مستمری از سازمانهای دولتی و وابسته و نهادهای قانونی.
۸- استخدام بصورت روزمزد-خرید خدمت در وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی و شركتهای دولتی.
د- دارندگان گواهی صادره از نیروهای نظامی و انتظامی مبنی بر استخدام در نیروهای مذكور میتوانند موارد زیر را از امور موضوع ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی انجام دهند:
۱- شركت در آزمایشات رانندگی و اخذ گواهینامه.
۲- دریافت هر گونه وام و كمكهای كشاورزی و صنعتی و دامداری و مسكن از طریق وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی.
۳- تحویل اصل گواهینامه یا پایان نامه دورهای تحصیلی دیپلم و بالاتر از وزارتخانههای مربوطه.
۴- عضویت در شركتهای تعاونی.
۵- ثبت هر گونه نقل وانتقال غیر قهری اموال بطور مستقیم و غیر مستقیم در دفاتر اسناد رسمی.
ه- دارندگان گواهی صادره از نیروهای نظامی و انتظامی مبنی بر اشتغال به خدمت دوره ضرورت میتوانند موارد زیر را از امور موضوع ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی انجام دهند:
۱- شركت در آزمایشات رانندگی و اخذ گواهینامه.
۲- دریافت هر گونه وام و كمكهای كشاورزی و صنعتی و دامداری و مسكن از طریق وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی.
۳- تحویل اصل گواهینامه یا پایان نامه دورهای تحصیلی دیپلم و بالاتر از وزارتخانههای مربوطه.
۴- عضویت در شركتهای تعاونی.
۵- ثبت هر گونه نقل وانتقال غیر قهری اموال بطور مستقیم در دفاتر اسناد رسمی.
۶- دریافت مستمری از سازمانهای دولتی و وابسته از نهادهای قانونی.
ز- دارندگان گواهی صادره از اداره وظیفه عمومی یا نواحی ژاندارمری در حد اختیار تفویضی میتوانند اموری را كه در گواهی صادره ذكر شده است انجام دهند.
ح- دارندگان دفترچه آماده به خدمت بدون مهر غیبت در مدت اعتبار آن میتوانند موارد زیر را از امور موضوع ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی انجام دهند:
۱- دارندگان دفترچه آماده به خدمت بدون مهر غیبت در مدت اعتبار آن چنانچه موفق به انجام مراحل ثبت نام و آزمون صدور گواهینامه شدند گواهینامه صادر و به آنان تحویل خواهد شد.
۲- دریافت مستمری از سازمانهای دولتی و وابسته و نهادهای قانونی.
۳- استخدام بصورت روزمزد- خرید خدمت در وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی و شركتهای دولتی.
ط- دارندگان گواهی اشتغال به تحصیل ویا خدمت در وزارت بهداری و وزارت آموزش و پرورش و آموزشگاه فنون هواپیمائی و شركت كشتیرانی جمهوری اسلامی ایران موضوع مواد ۶-۷-۸-۹ قانون خدمت وظیفه عمومی میتوانند موارد زیر را از امور موضوع ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی انجام دهند:
۱- شركت در آزمایشات رانندگی و اخذ گواهینامه.
۲- دریافت هر گونه وام و كمكهای كشاورزی و صنعتی و دامداری و مسكن از طریق وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی.
۳- كاندیدا شدن جهت شوراها و انجمنهای قانونی.
۴- عضویت در شركتهای تعاونی.
۵- ثبت هر گونه نقل و انتقال غیر قهری اموال بطور مستقیم و غیر مستقیم در دفاتر اسناد رسمی.
ی- دارندگان احكام صادره از محاكم صالحه در مورد ثبت معاملات مشمولین میتوانند امور مربوط به معاملات غیر قهری آنان را در حدی كه در حكم قید شده است انجام دهند.
ك- دارندگان كارت محرومت از انجام خدمت وظیفه عمومی كه به استناد قوانین قبلی صادر شده است میتوانند كلیه امور موضوع ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی را با رعایت قوانین مربوطه انجام دهند.
تبصره ۱ – چنانچه مسئولین یا متصدیان سازمانهای مجری ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی امور مندرج در ماده مذكور را بدون ارائه مدرك دال بر رسیدگی وضع مشمول (موضوع ماده ۵۰ این آئین نامه) انجام دهند امور انجام شده از درجه اعتبار ساقط است و مراتب به سازمان ذیربط به منظور تعقیب قانونی مسئول یا متصدی متخلف اعلام خواهد شد.
تبصره ۲ – تائید اصالت كارتهای معافیت موقت موضوع بند (ب) این ماده باید از حوزههای وظیفه عمومی صادر كننده كارتهای مزبور استعلام گردد.
تبصره ۳ – ادارات و نواحی و مناطق آموزش و پرورش و دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و شورای مدیرت حوزه علمیه قم و یا نماینده رسمی آن در شهرستانها حسب مورد گواهی اشتغال به تحصیل برای دانش‌آموزان و هنر آموزان و دانشجویان و هنرجویان و طلاب علوم دینی در مورد موضوعات مندرج در بند «ج» این ماده در طول سال تحصیلی كه در آن سال به تحصیل اشتغال دارند بر اساس كارت معافیت تحصیلی آنان صادر خواهند نمود.
تبصره ۴ – نیروهای نظامی و انتظامی موظفند گواهی موضوع بند «ه» ماده ۵۱ این آئین نامه را با توجه به ماده ۵۸ قانون فقط برای پرسنل وظیفه‌ای كه دفترچه آماده به خدمت آنان فاقد مهر غیبت باشد صادر نمایند.
مشمولانی كه دفترچه آماده به خدمت آنان دارای مهر غیبت باشد، در صورتیكه به خدمت اعزام شوند، پس از انجام چهار ماه خدمت مجاز به شركت و اخذ گواهینامه رانندگی خواهند بود.
تبصره ۵ – استخدام در نیروهای نظامی و انتظامی بصورت رسمی و پیمانی مشمول مقررات این ماده نبوده و وفق قوانین نیروی ذیربط مجاز خواهد بود.
ماده ۵۲ – مسئولین یا متصدیان سازمانهای مجری ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی موظفند حسب مورد در موقع انجام امور موضوع ماده مذكور تاریخ تولد اشخاص را با توجه به موارد ۸ و ۹ و ۱۰ این آئین نامه در اسناد مدارك تنظیمی قید نمایند.
ماده ۵۳ – در زمان جنگ و بسیج همگانی در صورت لزوم مشمولینی كه به علتی در زمان صلح از خدمت دوره ضرورت معاف شده‌اند به خدمت احضار و از حقوق و مزایای مشمولین دوره احتیاط هم طبقه خود استفاده خواهند نمود.
ماده ۵۴ – احضار مشمولین فوق پس از پیشنهاد ستاد مشترك ارتش و تصویب شورای عالی دفاع با اداره وظیفه عمومی خواهد بود اداره وظیفه عمومی مراتب را از طریق رسانه‌های گروهی به اطلاع عموم رسانیده و احضار شدگان را مانند سایر مشمولین به خدمت اعزام خواهد نمود.
تبصره۱- ستادمشترك ارتش دراین مورد با ستاد مركزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هماهنگی خواهد نمود.
تبصره۲- از مشمولینی كه بعلت نقص عضو یا ابتلا به بیماریهای جسمی و روانی بطور موقت یا دائم از انجام خدمت دوره ضرورت در زمان صلح معاف شده‌اند در شورای پزشكی معاینه مجدد بعمل آمده و در صورت بقای بیماری برابر نظریه شورای پزشكی به خدمت اعزام نخواهند شد.
ماده ۵۵ – مشمولانی كه با طی دوره دانشكده ها و آموزشگاههای نظامی و انتظامی برای خدمت در كادر ثابت استخدام میشوند اگر مدت تحصیل از دو سال كمتر باشد مدتی از دوره خدمت آنان نه نسبت كسری خدمت تا دو سال جزء خدمت دوره ضرورت محسوب خواهد شد.
تبصره نیروهای نظامی و انتظامی موظفند كارت پایان خدمت دوره ضرورت را جهت موظفین و بازنشستگان مربوطه كه به سن ۵۰ سالگی نرسیده‌اند صادر و به آنان تحویل نمایند.
ماده ۵۶ – درصورتی كه محصلین كادرثابت مراكزآموزش نیروهای نظامی وانتظامی قبل ازنیل به درجه (یاپان دوره آموزشی درموردسپاه پاسداران وكمیته انقلاب اسلامی)مستعفی یااخراج شوند مدت آموزش جزءخدمت دوره ضرورت راانجام خواهندداد.
تبصره ۱- قسمت های مربوطه موظفندمشمولان فوق رابه حوزه وظیفه ذیربط به وضع این قبیل مشمولان رسیدگی ودرصورت بلامانع بودن مانندسایرین به خدمت اعزام خواهندنمود.
تبصره۲ – مشمولان فوق نمی توانندازمعافیت تحصیلی استفاده نمایندمگراینكه درسال اعزام مشمولین هم طبقه خودواجدشرایط معافیت تحصیلی باشند.
ماده ۵۷ – محصلین كادرثابت مراكزآموزش نظامی وانتظامی چنانچه به علت عدم صلاحیتی كه ناشی ازاراده آنان نباشداخراج شوندمدت تحصیل آنان درمراكزفوق جزوخدمت دوره ضرورت محسوب خواهدشد.درصورتی كه مدت آموزش معادل یابیشترازمدت خدمت دوره ضرورت باشدكارت پایان خدمت دوره ضرورت آنان توسط قسمت مربوطه صادروتحویل خواهدشدودرصورتی كه مدت آموزش كمترازمدت خدمت دوره ضرورت باشدكسری آن راتاپایان سال درهمان نیرویاسازمان انجام داده وكارت پایان خدمت دوره ضرورت رادریافت خواهندنمود.
تبصره- قسمت های مربوطه موظفندپس ازصدوركارت پایان خدمت دوره ضرورت مراتب رابه حوزه وظیفه محل صدورشناسنامه آنان اعلام نمایند.
ماده ۵۸ – تشخیص ارتدی یاغیرارادی بودن عدم صلاحیت باشورایامرجع تصمیم گیرنده درمورداخراج دانشجو یا دانش آموز می باشد.
تبصره- عدم استعدادتحصیلی ومردویت درآزمایشات مراكز آموزشیو فرهنگی كه منجر به اخراج شود ارادی محسوب می گردد.
ماده۵۹- محصلین مراكز آموزشی كادر ثابت نیروهای نظامی و انتظامی چنانچه قبل از نیل به به درجه (یا پایان دوره آموزش در مورد كمیته وسپاه)به علت بیماری بر كنار گردند در صورتی كه مدت آموزش معادل مدت خدمت دوره ضرورت یا بیشتر از آن باشدكارت پایان خدمت دوره ضرورت توسط قسمت مربوطه صادر و به آنان تحویل خواهد شد .چنانچه مدت آموزش كمتر از مدت خدمت دوره ضرورت باشد به نزدیكترین حوزه وظیفه عمومی محل معرفی ودر شورای پزشكی معاینه گردیده ودر صورتی كه طبق مقررات این آیین نامه قادر به انجام خدمت وبلامانع تشخیص داده شوند جهت ادامه بقیه خدمت دوره ضرورت به قسمت مربوطه اعزام خواهند شد .
ماده۶۰- افسران و همافران ودرجه داران كادر ثابت نیروهای نظامی و انتظامی و اعضا ثابت سپاه پاسداران و كمیته های انقلاب در صورتی كه به موجب مقررات استخدامی مربوطه از خدمت اخراج ویا مستعفی شوند مدت تحصیل آنان در مراكز آموزشی قبل از نیل به درجه (یا پایان دوره آموزشیدر مورد كمیته وسپاه)جزو خدمت دوره ضرورت محسوب نخواهد شد وچنانچه مدت خدمت آنان بعداز نیل به درجه یا پایان دوره آموزش (مدت خدمت افسری،همافری،درجه داری عضویت ثابت سپاه وكمیته)معادل مدت دوره ضرورت یا بیشتر از آن باشد كارت پایان خدمت دوره ضرورت آنان توسط قسمت محل خدمت صادر و تحویل خواهد شد در صورتی كه مدت خدمت آنان كمتر از مدت خدمت دوره ضرورت باشد چنانچه قادر به انجام خدمت و بلامانع باشند بقیه خدمت دوره ضرورت را بادرجه سربازی وظیفهدر قسمت مربوطه انجام دادهو كارت پایان خدمت دوره ضرورت دریافت خوهند نمود.
تبصره- قسمت محل خدمت مشمولین مواد فوق كلیه تغییرات حاصله دروضع خدمتی آنان راضمن ارسال یك برگ تصویر شناسنامه به حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه اعلام خواهند نمود.
ماده۶۱- مراكز آموزش نیروها نظامی وانتظامی موظفند مشخصات كامل مشمولانی را كه جهت تحصیل پذیرفته اند به حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه آنان اعلام نمایند.
ماده۶۲- مشمولانی كه به عنوان كارمند رسمی با تعهد خدمت در نیروهای نظامی وانتظامی استخدام شوند پس از انجام تعهد از خدمت دوره ضرورت معاف خواهند شد .
ماده۶۳- مدت تعهد مزبور در مورد كارمندانی كه از گروه پزشكی وفنی بوده ودارای مدرك تحصیلی فوق دیپلم وبالاتر باشند در نقاط عادی ۶سالودر نقاط بد آب وهوا۴سال خواهد بود ودر مورد سایر كارمندان درنقاط عادی۹سال ودر نقاط بدآبو هوا ۶سال خواهد بود.
تبصره۱- مدتهای تعهد مذكور در این ماده ناظر ه مشمولانی است كه از تاریخ ۲۹/۷/۶۳به بعد در نیروهای نظامی وانتظامی استخدام شده یا بشوند.
تبصره۲- طبقه بندی گروه پزشكی وفنی برمبنای قانون استخدام سازمان متبوع كارمندان خواهد بود.
تبصره۳- نیروهای نظامی وانتظامی استدام كننده مشخصات كارمندان استخدامی فوق را به حوزهوظیفه محل صدور شناسنامه آنان اعلام خواهند نمود.
ماده۶۴- نیروهای نظامی و انتظامی استخدام كننده كارمند مو ظفند در طول مدت خدمت به آنان آموزش نظامی عمومی بدهند.
ماده۶۵- آن عده از كارمندا ن فوق كه به علت انتزاع قسمت مربوطه از نیروهای نظامی و انتظامی به یكی از وزارتخانه ها یا سازمانها ی دولتی و وابسته به دولت ویا شهرداری وهلال احمریا نهادهای قانونی منتقل شوند بقیه مدت تعهد خود رادر سازمان جدید انجام خواهند داد و چنانچه این قبیل كارمندان قبلا دوره آموزش نظامی راطی ننموده باشند سازمانهای مذكور موظفند باهمكاری نیروهای نظامی وانتظامی ترتیب آموزش نظامی آنان را بدهند .
ماده۶۶- نیروهای نظامی وانتظامی و همچنین وازرتخانه ها و سازمانهای مندرج در ماده۶۵موظفند پس از انجام تعهد مراتب راضمن ارسال یك برگ تصویر شناسنمه به حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه كارمندان اعلام دارند ،حوزه وظیفه ذیربط كارت معافیت از خدمت دوره ضرورت جهت آنان صادر خواهند نمود .
ماده۶۷- چنانجه كارمندان مذكور قبل از انجام تعهد از خدمت مستعفی و یا اخراج شوند نیروهای نظامی وانتظامی و سازمان مربوطه موظفند مراتب را به حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه آنان اعلام دارند.
ماده ۶۸- چنانچه كارمندان مذكور فبل از انجام تعهد بنابر تشخیص نیروهای نظامی وانتظامی و سازمان مربوطه به عللی خارج از اعمال ارادی از خدمت بركنار شوند در صورتی كه مدت خدمت آنان حداقل در نقاط عادی ۵سال ودر نقاط بد آب و هوا۳سال باشد از انجام خدمت دوره ضرورت معاف خواهند بود چنانچه كمتر از مدتهای مذكور خدمت نموده باشند به ازاهر یكسال كسری۴ماه خدمت دوره ضرورت انجام خواهند داد كه در هر حال مدت خدمت دوره ضرورت آنان كمتر از ۴ماه نخواهدبود.
تبصره۱- نیروهای نظامی وانتظامی و سازمانها ی مربوطه موظفند مراتب را در مورد این قبیل كارمندان به منظورصدوكارت معافیت از خدمت دوره ضرورت یا انجام بقیه خدمت دوره ضرورت به حوزه وظیفه عمومی محل اعلام نمایند.
تبصره۲- حوزه وظیفه ذیربط حسب مورد نسبت به صدور كارت معافیت از خدمت دوره ضرورت برای كسانی كه تعهد خود را انجام داده‌اندیا اعزام كارمندانی كه دارای كسری خدمت هستند اقدام و برای این قبیل كارمندان نیز پس ز انجام كسری خدمت كارت معافیت صادر خواهدنمود.
تبصره۳- در صورتیكه كارمندان مذكور در تبصره۲ ماده ۶۸ مایل باشند بجای كارت معافیت از كارت پایان خدمت دوره ضرورت استفاده كنند میتوانند مانند سایر مشمولان خدمت دوره ضرورت را بطور كامل انجام داده و از كارت پایان خدمت دوره ضرورت استفاده نمایند.
ماده۶۹- سربازان وظیفه‌ای كه حین انجام خدمت دوره ضرورت با داشتن حداقل گواهینامه دوره ابتدایی و سپردن تعهد ۵ سال خدمت پیمانی برای خدمت در مشاغل سازمانی مورد نیاز نیروهای نظامی و انتظامی استخدام گردند دو سال از خدمت آنان در صورت انجام تعهد به منزله خدمت دوره ضرورت محسوب خواهد شد.
تبصره- نیروهای نظامی و انتظامی استخدام كننده موظفند مراتب استخدام مشمولین مذكور را به حوزه اعزام كننده اعلام دارند.
ماده۷۰- نیروهای نظامی و انتظامی استخدام كننده مشمولین فوق موظفند پس از انجام تعهد كارت پایان خدمت دوره ضرورت برای آنان صادر و تحویل نمایند.
ماده۷۱- چنانچه مشمولین فوق قبل از انجام تعهد به هر علت مستعفی و یا از خدمت بركنار گردند و مشمول معافیتهای قانونی نباشند با احتساب مدتی از دوره ضرورت كه قبل از استخدام انجام دادهاند بقیه خدمت دوره ضرورت را تا دو سال در نیروی مربوطه انجام خواهند داد.
ماده۷۲- نیروهای نظامی و انتظامی مراتب را در مورد مشمولین ماده فوق ضمن ارسال یك برگ تصویر شناسنامه به حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه آنان اعلام خواهند نمود.
ماده۷۳- استخدام پرسنل وظیفه‌ای كه با داشتن غیبت اولیه به خدمت دوره ضرورت اعزام شده‌اند تحت هر عنوان در نیروهای نظامی و انتظامی مجاز نمیباشد.
ماده۷۴- نیروهای نظامی و انتظامی مذكور در این آئیننامه عبارتند از:
الف- وزارتین دفاع و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران.
ب- ستاد مشترك ارتش جمهوری اسلامی ایران.
ج- ستاد مركزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران.
د- نیروهای سه‌گانه ارتش جمهوری اسلامی ایران.
ه- ژاندارمری و شهرداری جمهوری اسلامی ایران.
و- كمیته‌های انقلاب اسلامی ایران.
ز- همچنین ستادها _ ادارات_یگانهاوشركتهای تابعه ووابسته به آنها .
ح- پلیس قضایی.
ماده۷۵- كلیه مشمولانی كه وارد خمت دوره ضرورت میشوند طبق آئین‌نامه‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران نسبت به انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران و قانون اساسی و مقام رهبری(فرماندهی كل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران) سوگند وفاداری یاد خواهند كرد.
فصل دوم- احضار برای دوره ضرورت
ماده۷۶- اداره وظیفه عمومی در هرسال مشمولینی را كه در آن سال وارد سن ۱۹ سالگی میشوند بمنظور رسیدگی به وضع مشمولیتشان از طریق رسانه‌های گروهی احضار خواهند نمود.
ماده۷۷- طبقات احضار شده مشمولین در هرسال به ضمیمه آگهی‌های احضار به وزارت امور خارجه اعلام میگردد، وزارت اور خارجه مراتب را جهت اطلاع مشمولین مقیم خارج از كشور به كنسولگریها و نمایندگیهای سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران اعلام خواهد نمود.
ماده۷۸- كنسولگریهاونمایندگی‌های سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران موظفندآگهی احضار طبقات احضار شده را اطلاع مشمولان مقیم نزدیكترین كشور محل ماموریت (در صورتی كه درآن كشور نمایندگی سیاسی وجود نداشته باشد) برسانند.
ماده۷۹- مشمولان احضار شده مكلفند به منظور روشن شدن وضع مشمولیتشان درطول سالی كه وارد سن ۱۹سالگی می شوند خود را به سازمانهای وظیفه عمومی محل تولد یا محل سكونت خود معرفی نمایند.
ماده۸۰- مشمولان مقیم خارج از كشور موظفند به منظور روشن شدن وضع مشمولیتشان خود را به كنسولگری یا نمایندگی سیاسی جمهوری اسلامی ایران در كشور محل اقامت خود و در صورت نبودن آن به نزدیكترین نمایندگی كنسولی یا سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران معرفی نمایند.
ماده۸۱- اداره ثبت احوال هر محل مكلف است سالانه صورت اسامی و مشخصات مشمولان شهرستان یا بخشها و حوزه ماموریت خود را كه در سال بعد به سن مشمولیت(احضار) می رسندازدفاتر مربوطه استخراج و به طور تفكیك در چهار نسخه تهیه و تنظیم و سه نسخه آن را تا اول آذر ماه هر سال به سازمانها و مراجع وظیفه عمومی ارسال ونسخه چهارم آن را به عنوان ساقه نگهداری نمایند.
ماده۸۲- سامانها و مرجع وظیفه عمومی یك نسخه از صورتهای دریافتی راجهت ثبت در دفاتر مشخصات و وضعیت مشمولان (دفتر اسامی)مربوطه نگهداری نموده ودو نسخه دیگر را به مراجع زیر ارسال خواهند نمود:
الف-نسخه اول به اداره وظیفه عمومی .
ب-نسخه دوم به هنگ یا گردان ژاندارمری .
ماده۸۳- چنانچه پس از ارسال صورتهای مشمولان ا ادارات ثبت احوال به سازمانها و مراجع وظیفه عمومی اشخاصی به علت عدم دریافت شناسنامه جهت دیافت آن به اداره ثبت احوال مراجعه نمایندادارات مزبو موظفند:
الف-در صورتی كه تاریخ تولد مورد ادعای این اشخاص با مشمولان مندرج در صورتهای ارسالی ویا طبقات قبل كه درشمول معافیت طبقاتی نیستند منطبق اشد پس از صدور شناسنامه صورت اسامی آنان راضمن صورتهای سال بعدارسال دارند.
ب-در صورتی كه تاریخ تولد مورد ادعای اشخاص مذكور دراین ماده با سالهای تولد مندرج در صورتهای ارسالی یا طبقات قبلی كه در شمول معافیت طبقاتی نیستندمنطبق نباشد،برابرمقررات ماده۱۰این آیین نامه اقدام وپس از صدور شناسنامه صورت اسامی آنان راضمن صورتهای سال بعد ارسال دارند.
ماده۸۴- سازمانها و مراجع وظیفه عمومی كه مأمور رسیدگی به وضع مشمولان میباشند پس از دریافت صورتهای موضوع ماده ۸۱ موظفند آنها را در دفتر وضعیت و مشخصات مشمولان(دفتر اسامی) برابر دستورالعمل مربوطه كه از طرف اداره وظیفه عمومی ابلاغ و در پشت دفتر مزبور ملصق است ثبت نمایند.
ماده۸۵- اداره ثبت احوال هر محل مكلف است همه ساله صورت اسامی مشمولان متوفای سال قبل همچنین اسامی كسانی را كه از طبقات اناث بوده و اشتباهاً بعنوان ذكور اسامی آنها به سازمان وظیفه عمومی محل داده شده است با انجام تشریفات مقرر در ماده ۸۱ در اول آذرماه هر سال به سازمان وظیفه عمومی محل ارسال دارند كه در دفتر اسامی منعكس گردد. سازمان وظیفه عمومی محل به محض دریافت صورتهای مذكور برابر ماده۸۲ اقدام خواهد نمود.
ماده۸۶- كلیه اطلاعات مورد نیاز سازمانها و مراجع وظیفه عمومی ضمن فرمهای مخصوصی كه با هماهنگی اداره وظیفه عمومی وسازمان ثبت احوال كشور تهیه و به مورد اجرا گذاشته خواهد شد از طریق اداره ثبت احوال هر محل در اختیار سازمانهای وظیفه عمومی قرار خواهد گرفت.
ماده۸۷- شهربانیها، كلانتریها و یگانها و پاسگاههای ژاندارمری موظفند پس از انتشار آگهی احضار و یا اعلام سازمان وظیفه عمومی محل مشمولان حوزه ماموریت خود را شناسایی نموده و به آنان ابلاغ نمایند به منظور روشن شدن وضع مشمولیتشان خود را به سازمانهای وظیفه عمومی معرفی نمایند.
ماده۸۸- حوزه وظیفه یا گروهان و یا پاسگاه ژاندارمری منطبق با مركز شهرستان و بخش به محض دریافت صورتهای مذكور در ماده ۸۱ این آئین نامه موظفند اسامی مشمولان حوزه استحفاظی پاسگاههای تابعه و مجاور خود را به طور مجزا استخراج و به پاسگاه مربوطه بفرستند تا هر پاسگاه نسبت به احضار و اعزام مشمولان حوزه استحفاظی اقدام كند.
ماده۸۹- در هریك از پاسگاههای ژاندارمری غیر منطبق با مراكز بخش اسامی مشمولان حوزه استحفاظی آن پاسگاه در دفتری كه به همین منظور اختصاص داده می شودثبت می گردد اعم از اینكه مشمولان مزبور در حوزه استحفاظی پاسگاه متولد شده یا در آنجا اقامت داشته باشند. مشمولان نیزمكلفند در موقع تغییر اقامت مراتب را به پاسگاه ژاندارمری اطلاع دهند تا تغییرات در دفتر مزبور ثبت گردد.
ماده۹۰- نمایندگیهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران در خارج ازكشور باید دفتری جهت ثبت اسامی مشمولین مقیم حوزه مقاومت خود و مشمولان مقیم خارج از محل اقامت آنان كه نمایندگی كنسولی یا سیاسی وجود ندارد تهیه و مشخصات كامل هر یك را با قید شماره شناسنامه تاریخ و محل تولد شغل و نشانی كامل محل اقامت را در آن ثبت نمایند.
ماده۹۱- نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج موظفند در تیرماه سال احضار اسامی مشمولان مقیم حوزه ماموریت خود را كه آگهی احضار آنان منتشر شده است از دفتر مذكور استخراج و در دو نسخه از طریق وزارت امور خارجه به اداره وظیفه عمومی ارسال دارند.
فصل سوم- رسیدگی
ماده۹۲- دستورالعملها،بخشنامه ها و اطلاعیه ها و امور اجرائی مربوط كه موضوعا مربوط به امور وظیفه عمومی و به نحوی در ارتباط با نیروهای نظامی و انتظامی و مراجع قضایی باشد در شورای هماهنگی موضوع تبصره ۲ ماده۲۱ قانون خدمت وظیفه عمومی مطرح گردیده و پس از تایید شورای مزبور برای كلیه دستگاههای فوق الذكر لازم الاجرا خواهد بود.
ماده۹۳- وزارت كشور،ستاد مشترك ارتش، ستاد مركزی سپاه و دیوان عالی كشور نمایندگانی به منظور شركت در شورای هماهنگی كه زیر نظر رئیس اداره وظیفه عمومی تشكیل می گردد معرفی خواهند نمود.
ماده۹۴- نمایندگان معرفی شده باید در امور نظامی و انتظامی آگاهی لازم داشته و در مواقع ضروری بتوانند ضمن ارتباط با سازمان مربوطه در رفع مشكلات مطروحه همكاری لازم را به عمل آورند.
ماده۹۵- در صورتیكه هریك از نمایندگان وزارتخانه و سازمانهای مذكور در ماده۹۳ این آئین نامه برای اعلام نظر نسبت به موارد مطروحه جلب نظر سازمان متبوع خود را ضروری تشخیص دهد میتواند اعلام نظر نهایی را به جلسه بعدی موكول نماید.
ماده۹۶- سازمانهای وظیفه عمومی موظفند در طول سال احضار به طور مداوم به وضع مشمولان مقیم یا متولد حوزه ماموریت خود رسیدگی نمایند به طوریكه قبل از رسیدن به سال اعزام تكلیف كلیه مشمولان روشن شده باشد.
ماده۹۷- مشمولان وظیفه عمومی مكلفند در طول سال احضار به سازمان وظیفه عمومی محل تولد یا محل اقامت خود مراجعه و ضمن تسلیم مدارك زیر خود را معرفی نمایند تا به وضع مشمولیت آنان رسیدگی شود.
الف- عكس به تعداد مورد نیاز.
ب- فتوكپی شناسنامه به تعداد مورد نیاز.
ج- گواهی فراغت از تحصیل در صورتیكه فارغ التحصیل داخل كشور باشند در مورد دیپلمه ها از ادارات آموزش و پرورش و در مورد فوق دیپلم و لیسانس و بالاتر از دانشگاهها و موسسات آموزش عالی مربوط و چنانچه فارغ التحصیل خارج كشور باشند گواهی ارزش تحصیلی در مورد دیپلمه ها از وزارت آموزش وپرورش و در مورد فوق دیپلم و لیسانس و بالاتر از وزارت فرهنگ و آموزش عالی و در مورد طلاب علوم دینی ارزش تحصیلی بر مبنای ارزشیابی مدرك تحصیلی آنان با شورای مدیریت حوزه علمیه قم و یا نماینده رسمی آن خواهد بود.
تبصره۱-گواهی فوق صرفا به منظور ارائه به سازمانهای وظیفه عمومی بوده و قید این مطلب در متن آن الزامی است.
تبصره۲- نداشتن یا مفقود نمودن شناسنامه موجب سلب تكلیف مشمولان از لحاظ اجرای تكالیف مقرر در این ماده نبوده و این قبیل مشمولان موظفند به موقع نسبت به تهیه شناسنامه یا المثنای آن اقدام نمایند.
ماده۹۸- مشمولانی كه برابر ضوابط وزارت فرهنگ و آموزش عالی و موافقت اداره وظیفه عمومی برای ادامه تحصیل به خارج از كشور عزیمت می نمایند پس از فراغت از تحصیل یا ترك آن مكلفند حداكثر ظرف یك سال به منظور رسیدگی به وضع مشمولیتشان به كشور مراجعت و خود را به سازمانهای وظیفه عمومی معرفی نمایند.
ماده۹۹- مشمولانی كه پس از احضار به خدمت در موارد استثنائی به طور موقت و با اجازه اداره وظیفه عمومی به خارج از كشور مسافرت می كنند مكلفند در خاتمه مدت تعیین شده به كشور مراجعت نموده و خود را به سازمانها وظیفه عمومی معرفی نمایند.
ماده۱۰۰- مشمولانی كه دارای كارت پایان خدمت یا معافیت دائم باشند تازمانیكه اداره وظیفه عمومی خروج آنان را از كشور در حدود قوانین ممنوع اعلام ننماید می توانند از كشور خارج شوند.
ماده۱۰۱- به مشمولانی كه دارای معافیت موقت می باشند در صورت لزوم و با اجازه اداره وظیفه عمومی در مدت اعتبار كارت معافیت موقت اجازه خروج از كشور داده خواهد شد.
ماده۱۰۲- مشمولان غائب می توانند با اجازه اداره وظیفه عمومی به منظور معالجه بیماری كه ضرورت آن به تایید شورای عالی پزشكی وزارت بهداری یا شورای پزشكی موضوع ماده ۴۳ قانون خدمت وظیفه عمومی رسیده باشد از كشور خارج شوند.
ماده۱۰۳- اداره وظیفه عمومی از مشمولانی كه به طور موقت در موارد مندرج در این آئین نامه به خارج مسافرت می نمایند تضمین لازم به صورت سپرده نقدی یا ضمانت نامه بانكی اخذ نموده و با مشمول شرط می نمایند كه در صورت عدم مراجعت به موقع مبلغ مورد تضمین به نفع دولت ضبط و نسبت به احضار مشمولان مورد بحث از طریق مبادی ذیربط اقدام لازم به عمل خواهد آورد.
تبصره۱- در صورتیكه تودیع سپرده نقدی یا ضمانت نامه بانكی مقدور نباشد ادراه وظیفه عمومی مجاز است با توجه به شخصیت و موقعیت اجتماعی و وضعیت مشمول و شخصی كه به عنوان متعهد مراجعه می كند بجای سپرده نقدی یا ضمانت نامه بانكی تعهد كتبی اخذ نماید.
تبصره۲- فرزندان مشمول مامورین ثابت دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از كشور، همچنین كسانی كه بر اساس قوانین مربوط تحت كفالت یا ولایت قانونی آنها هستند با تایید وزارت امور خارجه و ارائه تعهد كتبی میتوانند مادام كه ماموریت والدین آنها در خارج از كشور ادامه دارد، ایشان را همراهی نمایند.
تبصره۳- خروج موقت مشمولان زیر از كشور، در صورتیكه دارای معافیت تحصیلی باشند در مدت اعتبار كارت معافیت موقت، بدون اخذ تضمینهای فوق الذكر مجاز خواهد بود:
الف- دانشجویان دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی كشور كه از طریق كنكور رسمی سراسری پذیرفته شده اند با معرفی كتبی مراجع یاد شده.
ب- طلاب علوم دینی حوزه های علمیه با تاییدیه كتبی شورای مدیریت حوزه علمیه قم یا نمایندگی آن در استانها.
ماده۱۰۴- نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در كشورهای خارج صلاحیت رسیدگی به وضع مشمولیت مشمولان مندرج در موارد ۹۸ و ۹۹ و۱۰۱ و۱۰۲ این آئین نامه را ندارند.
ماده۱۰۵- سازمانهای وظیفه عمومی موظفند مشمولانی را كه مراجعه می نمایند مورد معاینه پزشكی قرار داده و برای كسانی كه قادر به خدمت تشخیص داده شوند دفترچه آماده به خدمت صادر و تحویل نمایند.
ماده۱۰۶- مشمولانی كه دفترچه آماده به خدمت دریافت داشته اند پس از اعلام در رسانه های گروهی موظفند در زمان اعلام شده خود را در جهت اعزام به محلهای معینه معرفی نمایند.
ماده۱۰۷- سازمانهای وظیفه عمومی مشمولان مندرج در ماده فوق را برابر دستورالعمل صادره از اداره وظیفه عمومی به مراكز آموزشی اعزام خواهند نمود.
ماده۱۰۸- چنانچه تعداد مشمولی قابل اعزام در هر دوره بیش از ظرفیت اعلام شده توسط مراكز آموزش نیروهای نظامی و انتظامی باشد اداره وظیفه عمومی می تواند اعزام آنان را به دوره های بعد موكول نماید.
ماده۱۰۹- به وضع مشمولانی كه ادعای كفالت نمایند بوسیله هیاتهای رسیدگی مذكور در موارد۲۴و۲۶ قاموم خدمت وظیفه عمومی رسیدگی می گردد.
تبصره- رسیدگی به تقاضای معافیت مشمولان (معافیت كفالت یا پزشكی) كه برابر مقررات قانون خدمت وظیفه عمومی و آئین نامه های اجرایی آن به تحصیل اشتغال داشته و از معافیت تحصیلی استفاده می نمایند پس از فراغت از تحصیل یا ترك تحصیل یا اخراج به عمل خواهد آمد.
ماده۱۱۰- مشمولان مقیم خارج از كشور كه مدعی كفالت هستند مكلفند مدارك مورد نیاز را به نمایندگی سیاسی یا كنسولگری جمهوری اسلامی محل اقامت و در صورت نبودن نمایندگی سیاسی در محل اقامت به نزدیكترین نمایندگی سیاسی تسلیم نمایند تا از طریق وزارت امور خارجه به اداره وظیفه عمومی ارسال گردد.
ماده۱۱۱- به وضع مشمولیت این قبیل مشمولان در حوزه مركزی تهران رسیدگی و در صورتی كه رای هیات رسیدگی مبنی بر معافیت صادر گردد كارت معافیت به منظور تحویل به مشمول به وزارت امورخارجه ارسال خواهد شد حضور مشمول یا كسان وی در هیاتهای رسیدگی ضروری نمی باشد.
ماده۱۱۲- چنانچه بعد از صدور دفترچه آماده به خدمت و قبل از اعزام به خدمت دوره ضرورت یا قبل از صدور كارت معافیت كفالت تغییری در وضع مشمول حاصل شود كه از موجبات معافیت یا بلامانع بودن مشمول باشد در صورت اول مشمول یا هریك از افراد تحت الكفاله او می توانند به سازمان وظیفه عمومی كه دفترچه آماده به خدمت صادر نموده مراجعه نمایند تا ادعای آنان در هیاتهای رسیدگی مطرح و رای مقتضی صادر شود و در صورت دوم مشمول باید به سازمان وظیفه عمومی مربوطه مراجعه و بلامانع بودن خود را اعلام دارد تا دفترچه آماده به خدمت جهت وی صادر گردد.
ماده۱۱۳- در صورتیكه در حین انجام خدمت دوره ضرورت تغییری در وضع مشمول حاصل شود و مشمول یا یكی از بستگان او كه مدعی كفالت مشمول نسبت به خود هستند ادعای كفالت نمایند فرمانهان و رؤسای مربوطه مكلفند مراتب را به حوزه وظیفه عمومی اعزام كننده مشمول اعلام دارند حوزه وظیفه عمومی در اسرع وقت پرونده را در هیات رسیگی مطرح و در صورتی كه رای هیات رسیدگی بر معافیت تكفل صادر گردد مراتب به منظور ترخیص وی به قسمت محل خدمتی مشمول اعلام و كارت معافیت تكفل با رعایت مقررات مربوطه بوسیله حوزه وظیفه ذیربط جهت مشمول صادر خواهد شد.
ماده۱۱۴- در صورتی كه مشمول یاافرادی از بستگان او كه مدعی كفالت مشمول نسبت به خود هستند ادعا نمایند كه حقی ازآنان تضییع شده است یاهر یك از اعضاءهیأت های رسیدگی یا فرماندهان گروهان ها و گردان ها وهنگ ها و نواحی ژاندارمری ورئیس اداره وظیفه عمومی با ذكر دلیل موجه به رأی صادره اعتراض نمایند، پرونده مشمول در هیأت رسیدگی تجدید نظر مطرح و رأی هیأت رسیدگی مزبور به استثنای موارد مندرج در ماده ۲۸ قانون خدمت وظیفه عمومی قطعی و غیرقابل اعتراض خواهد بود.
تبصره-تشخیص موجه بودن اعتراض ،مذكور در این ماده ،بااداره وظیفه عمومی خواهد بود .
ماده۱۱۵- به اعتراض مشمولانی كه در هیأت های رسیدگی اولیه سرباز شناخته شده اند موقعی در هیأت های رسیدگی تجدید نظر رسیدگی خواهد شدكه به خدمت اعزام شده و گواهی اشتغال به خدمت ارائه نمایند .
ماده ۱۱۶- در صورتی كه دلائل و مدارك مثبت مبنی بر معافیت در پرونده موجود باشد رئیس اداره وظیفه عمومی و یا فرماندهان نواحی یا هنگ هایا گردانهای ژاندارمری و یارئیس منطقه وظیفه عمومی تهران می توانند قبل از اعزام مشمول به خدمت دستور رسیدگی به پرونده مورد اعتراض مشمول را در هیأت های رسیدگی تجدید نظر صادر نمایند .
ماده۱۱۷-تشكیل هیأت های رسیدگی با حضور حداقل سه نفر از اعضاءامكان پذیر است.
ماده۱۱۸- در صورتی كه هیأت رسیدگی با شركت كلیه اعضاءتشكیل گردد رأی اكثریت مناط اعتبار بوده و در صورتی كه باشركت سه نفر از اعضاءتشكیل گردد اتفاق آراء معتبر خواهد بود.
ماده ۱۱۹- حذف شده است.
ماده۱۲۰- در صورتی كه هیأت رسیدگی باحضور چهار نفر از اعضاءتشكیل شود نظر اكثریت مناط اعتبار خواهد بود وچنانچه اكثریت حاصل نشود پرونده در جلسه دیگری كه كلیه اعضاءحضور خواهندداشت مورد رسیدگی قرار خواهدگرفت.
ماده۱۲۱- اعضائی كه در هیأت رسیدگی بدوی اظهار نظر نموده اند حق شركت در جلسه هیأت رسیدگی تجدید نظر در آن مورد رانخواهندداشت
بخش اول-معافیت كفالت
ماده۱۲۲- منظور از یگانه مراقب و نگه دارنده یا سرپرست مندرج در ماده ۴۴ قانون خدمت وظیفه عمومی مشمولی می باشد كه به شرح موارد زیر تنها فرزند یا نوه ذكور بیش از۱۸ سال هر پدر یا مادر یا جد یا جده یا تنها برادر بیش از۱۸ سال خواهر یا برادر خود باشد.
تبصره- از دو برادر، تنها برادر بیش از۱۸ سال مشمول كه اشتغال به تحصیل دارد به شرط دارا بودن معافیت تحصیلی معتبر و همچنین تحصیل در خارج از محل سكونت مكفول، مشمول معافیت می باشد.
ماده۱۲۳- هر گاه مشمول دارای برادری بیش از۱۸سال باشد كه به علت نقص عضو یا بیماری به تشخیص هیات رسیدگی یا كسب نظر شورای پزشكی قادر به سرپرستی و مراقبت از افرادی كه مشمول ادعای كفالت آنان را می نماید نباشد و یا دارای برادر اسیر یا مفقودالاثری باشد مشمول یگانه مراقب و سرپرست محسوب خواهد شد.
ماده۱۲۴- مشمولان زیر برابر مقررات ماده۴۴ قانون خدمت وظیفه عمومی كفیل شناخته می شوند و چنانچه در۵سال متوالی دارای شرایط معافیت موقت یكساله باشند در پایان سال پنجم به آنان معافیت دائم زمان صلح داده خواهد شد.
۱- یگانه مراقب و نگه دارنده پدری كه به سن ۶۰سالگی رسیده و یا پدری كه طبق نظر شورای پزشكی نیاز به مراقبت و نگه داری داشته و به تشخیص هیات رسیدگی قادر به اداره امورخود نباشد.
۲- یگانه مراقب و نگه دارنده مادر فاقد شوهر (در صورت مطلقه بودن مادر باید تاریخ ثبت طلاق در دفاتر اسناد رسمی قبل از ورود به سن ۱۶سالگی مشمو باشد).
تبصره- چنانچه تاریخ ثبت طلاق در دفاتر اسناد رسمی بعد از ورود به سن۱۶سالگی و قبل از سن مشمولیت باشد پرونده در شورای پیش بینی شده در تبصره۲ ماده۲۱ قانون خدمت وظیفه عمومی مطرح و شورا بادر نظر گرفتن وضع خانوادگی مشمول مجوز طرح پرونده در هیاتهای رسیدگی را صادر خواهد نمود.
۳- یگانه مراقب و نگهدارنده جد فاقد فرزند كه به علت بیماری یا نقص عضو و یا كهولت بنا به تشخیص هیات رسیدگی و با كسب نظر شورای پزشكی نیاز به مراقبت و نگهداری داشته باشد.
۴- یگانه مراقب و نگهدارنده جده فاقد شوهر و فرزند.
۵- یگانه مراقب و نگهدارنده برادر فاقد پدر و همسر و فرزند كه به علت بیماری یا نقص عضو بنا به تشخیص هیات رسیدگی و با كسب نظر شورای پزشكی نیاز به مراقبت و نگهداری داشته باشد.
۶- یگانه مراقب و نگهدارنده خواهر فاقد پدر و همسر و فرزندی كه به علت بیماری یا نقص عضو بنا به تشخیص هیات رسیدگی و با كسب نظر شورای پزشكی نیاز به مراقبت و نگهداری داشته باشد.
۷- یگانه سرپرست و نگهدارنده برادر یا خواهر صغیر.
ماده۱۲۵- در مورد معافیت به منظور سرپرستی و نگهداری برادر یا خواهر صغیر، مشمولی كه با صغار از یك پدر و مادر باشد حق تقدم خواهد داشت و در غیر این صورت مشمولی كه با صغار از یك پدر باشد حق تقدم دارد و وجود برادران ناتنی صغار مانع از معافیت برادر پدر و مادری آنان نخواهد بود.
ماده۱۲۶- مشمولانی كه تنها برادر خواهری باشند كه فاقد پدر بوده و تا سن ۲۴سالگی شوهر انتخاب ننماید تارسیدن خواهر به سن۲۴سال تمام می توانند سالانه از معافیت موقت استفاده نمایند و پس از آن به خدمت اعزام خواهند شد.
ماده۱۲۷- از دو یاسه برادر واجد شرایط اعزام به خدمت یكی از آنان كه سن او از دیگران كمتر است به شرطی كه خود و برادری كه به خدمت رفته است فاقد غیبت باشد با ارائه گواهی اشتغال به خدمت برادر یا برادران دیگر می تواند به تاریخ خاتمه خدمت برادر یا یكی از برادران دفترچه آماده به خدمت در یافت نماید.
تبصره۱- برادر بزرگتری كه برادر یا برادران كوچكتر او به خدمت اعزام شده اند و اعزام وی قبل از آنان به هر علت مقدور نبوده است چنانچه فاقد غیبت باشد می تواند تا خاتمه خدمت یكی از آنان از تاخیر در اعزام به خدمت استفاده نماید.
تبصره۲- در صورتیكه مشمولان مذكور به خدمت اعزام شده باشندنمی توانند از معافیت تاخیر در اعزام موضوع بند(د) ماده۴۴ قانون خدمت وظیفه عمومی استفاده نمایند.
ماده۱۲۸- به مشمولانی كه كفیل خواهر صغیر می شوند چنانچه تا۵ سال متوالی دارای شرایط معافیت باشند در پایان سال پنجم معافیت دائم زمان صلح داده خواهد شد.
تبصره- چنانچه مدت معافیت موقت موضوع ماده فوق كمتر از پنج سال بوده و مشمول بلافاصله واجد شرایط مندرج در ماده ۱۲۶ این آئین نامه بشود مدت معافیت كفالت در زمان صغر خواهر بامدت معافیت كفالت خواهر مجرد در زمان كبرقابل جمع نبوده و مشمول پس از رسیدن خواهر به سن ۲۴ سالگی تمام به خدمت اعزام خواهد شد.
ماده ۱۲۹ – مشمولانی كه برای انجام خدمت وظیفه عمومی احضار می شوند چنانچه در تاریخ های معینه خود را معرفی نكنند از معافیت های مذكور در این فصل محروم می شوندمگر این كه در طول مدت غیبت وحین رسیدگی واجد شرائط معافیت كفالت بوده باشند ودر سایر موارد تشخیص عذر موجه با رئیس اداره وظیفه عمومی یا نماینده او خواهد بود.
ماده ۱۳۰- مدارك لازم برای تشخیص یگانه سرپرست بودن مشمول:
الف- فتوكپی شناسنامه افراد ذینفع كه مأمور مربوطه با اصل سند سجلی تطبیق داده وذیل آن نام ونشان خود را با ذكر تاریخ تأیید وامضاء مینماید .
ب- استشهاد امضاءشده توسط سه نفر از بستگان مشمول كه به تأیید مراجع انتظامی محل رسیده باشد.
ج- انجام تحقیقات در مورد صحت وسقم ادعای مشمول ومفاد استشهاد تنظیمی توسط مأموران حوزه یا پاسگاه انتظامی یاكلانتری مربوط واحراز هویت بستگان شهود وی كه به گواهی ومهروامضاءفرمانده حوزه یا پاسگاه انتظاماتی یا كلانتری محل رسیده باشد.
ماده ۱۳۱- در پایان هرسال كه مشمولان سالم وبلامانع موضوع بند(۱)ماده ۳۹ قانون خدمت وظیفه عمومی كه به خدمت اعزام شده اند بیش از میزان نیازمندی نیروهای مسلح باشد كه در اول همان سال از طرف ستاد مشترك اعلام گردیده است تعداد اضافی از مشمولان بند۲ ماده ۳۹ كه مدت خدمت ضرورت آنان بیشتر است حسب اعلام اداره وظیفه عمومی از خدمت ترخیص و به حوزه وظیفه عمومی اعزام كننده معرفی خواهند شد.حوزه وظیفه ذیربط كارت معافیت در زمان صلح جهت آنان صادر و تحویل خواهد نمود.
تبصره- چنانچه افرادی از مشمولان این ماده مایل به ادامه خدمت باشند در صورت نیاز نیروها و سازمان ها می توانند به خدمت ادامه دهند.
ماده ۱۳۲- در صورت تأمین نیازمندی نیروهای مسلح به شرح ماده قبل برای مشمولانی كه حداقل دوسال تمام از معافیت موقت استفاده نموده اند به وسیله حوزه وظیفه ذیربط كارت معافیت دائم در زمان صلح صادر و تحویل خواهد شد .
ماده ۱۳۳- با مشمولانی كه پدر یا برادر آنها از تاریخ ۱۹/۱۰/۱۳۵۶ در راه به ثمر رسیدن انفلاب اسلامی واستمرار آن معلول یا مفقودالاثر یا اسیر شده یا بشوند از نظر معافیت به ترتیب زیر رفتار خواهد شد:
الف- یك نفر از فرزندان یا برادران مشمول فرد معلولی كه برابر نظر شورای پزشكی بنیاد شهید به تنهائی قادر به اداره امور شخصی خود نباشد از انجام خدمت دوره ضرورت و احتیاط معاف دائم خواهد شد.
ب- یك نفر از فرزندان یا برادران مشمول فرد مفقودالاثر از انجام خدمت دوره ضرورت و احتیاط معاف دائم خواهد شد.
ج- یك نفر از فرزندان یا برادران مشمول فرد اسیر سه سال متوالی می تواند از معافیت موقت یك ساله خدمت دوره ضرورت واحتیاط استفاده كرده و در پایان سال سوم در صورت بقا اسارت به مشمول نعافیت دائم از خدمت دوره ضرورت و احتیاط داده خواهد شد.
تبصره ۱- یك نفر از فرزندان ویا برادران مشمول فرد اسیر در صورتیكه بیش از سه سال از تاریخ اسارت اسیر گذشته باشد و در بدو مراجعه مشمول مدت اسارت بیش از سه سال احراز گردد و در صورت وجود سایر شرایط مقرر در قانون در همان نوبت اول برای مشمول كارت معافیت دائم از انجام خدمت صادر گردد.
تبصره۲- مشمولانی كه به موجب قانون اصلاح ماده ۴۵ قانون خدمت وظیفه عمومی از معافیت موقت استفاده كرده چنانچه در مدت اعتبار معافیت موقت و یا قبل از آن مدت اسارت اسیر از سه سال تجاوز نماید می توانند به حوزه های وظیفه عمومی ذیربط مراجعه و تقاضا نمایند كه معافیت موقت آنان به معافیت دائم تبدیل شود.
ماده۱۳۴- منظور از معلول مندرج در ماده۴۵ قانون خدمت وظیفه عمومی و ماده۱۳۳ این آئین نامه فرد ذكوری است كه در راه به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی و استمرار آن از تاریخ ۱۹/۱۰/۱۳۵۶ به بعد معلول شده یا بشود و در شورای پزشكی بنیاد شهید معاینه شده و برابر نظر شورای پزشكی مذكور به تنهایی قادر به اداره امور شخصی نباشد.
ماده۱۳۵- مراتب معلولیت پرسنل نظامی و انتظامی باید مورد تایید نیرو یا سازمان مربوطه بوده و در سایر موارد تایید بنیاد شهید كافی خواهد بود.
ماده۱۳۶- اسیر و مفقودالاثر شخصی است كه در را ه به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی و استمرار آن از تاریخ ۱۹/۱۰/۱۳۵۶ به بعد اسیر یا مفقود الاثر شده و مراتب در مورد پرسنل نیروهای نظامی و انتظامی به تایید نیروی مربوطه و در سایر موارد به تایید بنیاد شهید رسیده باشد.
ماده۱۳۷- چنانچه معلول یا اسیر یا مفقود الاثر غیر از برادر پدر و مادری برادران ناتنی دیگری داشته باشد وجود برادر ناتنی مانع استفاده برادر تنی از معافیت نخواهد شد.
تبصره- در صورت تعدد مشمولان در موارد مشابه برابر مقررات مواد۱۴۰ تا۱۵۵ این آئین نامه عمل شود.
بخش دوم-معافیت یك نفر از فرزندان خانواده شهداء
ماده۱۳۸- مشمولانی كه پدر یا برادر آنان به درجه رفیع شهادت رسیده یا برسد با داشتن شرایط زیر می توانند از معافیت موضوع قانون معافیت یك نفر از فرزندان خانواده شهدا مصوب ۲۵/۱۱/۱۳۶۱ استفاده كنند:
الف- تاریخ شهادت برادر یا پدر مشمول بعداز نوزدهم دیماه هزار و سیصد و پنجاه و شش باشد.
ب- بیش از هفت سال از تاریخ شهادت تا تاریخ معرفی و یا تا فروردین ماه سالی كه طی آن سال مشمول به سن ۱۹سالگی می رسد نگذشته باشد.
ج- پدر و مادر مشمول یا یكی از آنها در قید حیات بوده و یا مشمول عهده دار سرپرستی برادر یا خواهر صغیر خود باشد.
ماده۱۳۹- شهادت پرسنل نیروهای نظامی و انتظامی باید به تایید نیروی مربوطه و بنیاد شهید برسد و در سایر موارد تایید بنیاد شهید كافی خواهد بود.
ماده۱۴۰- چنانچه از یك خانواده افراد شهید یا مفقودالاثر یا معلول یا اسیر شده باشند فقط یك نفر از فرزندان یا برادران مشمول آن خانواده می تواند از معافیت استفاده نماید.
ماده۱۴۱- استفاده از معافیت خانواده شهدا در مورد چند برادر مشمول كه همه از یك پدر و مادر باشند با توافق والدین خواهد بود و در صورت عدم توافق یكی از آنان توسط اداره وظیفه عمومی به قید قرعه انتخاب خواهد شد.
ماده۱۴۲- در صورتیكه پدر شهید فوت نموده و مادر در قید حیات باشد و برادران مشمول او متعدد باشند انتخاب با مادر شهید خواهد بود و در صورتیكه مادر نسبت به انتخاب اقدام ننماید یكی از آنان از طریق قرعه توسط اداره وظیفه عمومی انتخاب خواهد شد.
ماده۱۴۳- چنانچه مشمولینی كه برادر شهید هستند متعدد بوده و با شهید از پدر یكی ولی از مادر جدا باشند مشمولی حق استفاده از معافیت دارد كه با شهید از یك مادر باشد.
ماده۱۴۴- در صورتیكه شهید فرزندان مشمول متعدد داشته باشد كه از یك مادر نباشند مشمولی می تواند از معافیت استفاده نماید كه تعداد خواهر و برادر صغیر بیشتری داشته باشد.در صورت نبودن خواهر و برادر صغیر حق نقدم با مشمولی است كه از مادر و از پدر تعداد برادر كمتری داشته باشد.
ماده۱۴۵- در صورتیكه شهید دارای برادری از پدر یا مادر بوده كه به سن مشمولیت رسیده باشند و هر یك از پدر یا مادر مدعی معافیت فرزند خود بشوند در صورت عدم توافق به وضع معافیت رسیدگی نشده و پس از رفع اختلاف با مشمولی كه نتوانسته از معافیت استفاده كند مانند مشمولان هم طبقه او رفتار خواهد شد.
ماده۱۴۶- در صورتیكه شهید دارای فرزندی باشد كه در سن مشمولیت قرار دارد و یا ظرف ۷سال از تاریخ شهادت مشمول بشود و شهید برادر مشمول نیز داشته باشد حق استفاده از معافیت با فرزند شهید خواهد بود مگر اینكه همسر شهید كتبا رضایت دهد كه به جای فرزند شهید برادر وی از معافیت استفاده نماید.
ماده۱۴۷- چنانچه پدر و مادر مشمول فوت نموده و برادر و خواهر صغیری نیز وجود نداشته باشد مشمولینی كه برادر شهید هستند نمیتوانند از معافیت استفاده نمایند .
ماده ۱۴۸- در صورتیكه یكی از فرزندان شهید از معافیت موضوع قانون معافیت یك نفر از فرزندان خانواده شهدا استفاده نماید سایر فرزندان شهید نمی توانند از معافیت كفالت استفاده نمایند .
ماده ۱۴۹- چنانچه پدر و مادر شهید فوت نموده و شهید برادر یا خواهر صغیر داشته باشد برادری میتواند از معافیت موضوع قانون معافیت یكنفر از فرزندان خانواده شهدا استفاده نماید كه با شهید و برادر یا خواهر صغیر وی حسب مورد از یك پدر یا مادر باشد .
ماده ۱۵۰- در صورتیكه پدر شهید فوت نموده و مادر در قید حیات باشد شهید برادران مشمول متعدد تنی و ناتنی داشته باشد حق تقدم با مشمولی است كه با شهید از یك پدر و مادر (تنی) میباشد .
ماده ۱۵۱- در صورتیكه شهید برادران ابوینی نداشته باشد بین برادران ناتنی شهید حق تقدم با برادری خواهد بود كه تعداد بیشتری خواهر یا برادر صغیر داشته باشد . در صورت تساوی شرایط حق تقدم با مشمولی است كه دارای برادر كمتر میباشد.
ماده ۱۵۲- مشمولی كه از معافیت دائم یا موقت كفالت یا پزشكی استفاده نموده یا مینماید پس از شهادت یا معلولیت یا مفقودالاثر شدن یا اسارت پدر و یا برادر خود میتواند تقاضای تبدیل معافیت كفالت یا پزشكی یا تحصیلی را به معافیت یك نفر از فرزندان یا برادران خانواده طبقات مذكور به حوزه وظیفه عمومی صادر كننده كارتهای مذكور تسلیم نماید و حوزه وظیفه مربوطه برابر مقررات پس از رسیدگی نسبت به تبدیل كارت معافیت قبلی وی به كارت معافیت یك نفر از فرزندان یا برادران خانواده آن طبقات اقدام خواهد نمود .
ماده ۱۵۳- استفاده مشمول از معافیت پزشكی و معافیت تحصیلی مانع استفاده برادران دیگر وی از معافیت یكنفر از فرزندان خانواده شهدا نخواهد بود .
ماده ۱۵۴- غیبت مشمول مانع استفاده وی از معافیت یكنفر از فرزندان خانواده شهدا نخواهد بود .
ماده ۱۵۵- چنانچه مشمولی از خانواده شهدا از معافیت كفالت دائم استفاده كرده باشد سایر برادران و فرزندان نمیتوانند از معافیت یك نفر از فرزندان خانواده شهدا برای همان موضوع استفاده نمایند .مگر اینكه معافیت كفالت مقدم بر شهادت باشد .
ماده ۱۵۶- حذف شده است .
ماده ۱۵۷- حذف شده است ۰
ماده ۱۵۸- مدارك لازم برای رسیدگی به ادعای كفالت مشمولان یگانه مراقب و نگهدارنده پدر كه قادر به اداره امور خود نباشد به شرح زیر است :
۱- تصویر شناسنامه پدر .
۲- تصویر شناسنامه مادر .
۳- تصویر شناسنامه برادران و خواهران مشمول (در صورتیكه هر یك از آنان فوت كرده باشند برگه فوت آنان ).
۴- عكس پدر مشمول كه توسط كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل اقامت گواهی شده باشد.
۵- تصویر شناسنامه همسر یا همسران دیگر پدر مشمول .
۶- پاسخ اداره ثبت و احوال محل صدور شناسنامه پدر و مادر مشمول به استعلام حوزه وظیفه ذیربط در مورد مشخصات فرزندان ذكور پدر و مادر .
۷- در صورتیكه به وضع مشمول در خارج از محل صدور شناسنامه رسیدگی شود پاسخ استعلام وضع مشمولیت وی از حوزه یا گروهان و یا بخش وظیفه ژاندارمری محل صدور شناسنامه مشمول .
۸- برگ تحقیق وضعیت (این برگ بدوا” حسب مورد وسیله حوزه وظیفه محل صدور شناسنامه و یا محل سكونت مشمول تنظیم و جهت تحقیق و تكمیل به كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و پدر و مادر وی فرستاده میشود مراجع مذكور پس از بررسی و تحقیق و تكمیل و گواهی و امضاء و مهر رئیس یا فرمانده مربوطه به حوزه وظیفه ذیربط اعاده خواهند نمود ) .
۹- برگ معاینه پزشكی پدر مشمول متضمن نظر شورای پزشكی مبنی بر عدم قدرت به اداره امور و نیاز به مراقبت و نگهداری به علت كهولت یا بیماری یا نقص عضو .
۱۰- برگ معاینه پزشكی برادر بیش از ۱۸ سال مشمول متضمن نظر شورای پزشكی مبنی بر اینكه به علت بیماری یا نقص عضو قادر به مراقبت و نگهداری از پدر خود نمیباشد .
۱۱- برگ استشهاد تائید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضای ۳ نفر از بستگان مشمول كه به تائید مراجع انتظامی محل رسیده باشد .
تبصره ۱- حضور پدر مشمول در جلسه هیئت رسیدگی ضروری است چنانچه پدر مشمول قادر به حضور در جلسه هیئت رسیدگی نباشد گواهی مراجع ذیصلاح مبنی بر عدم امكان حضور پدر مشمول در جلسه الزامی است .
تبصره ۲- مشمولان هر یك از مدارك فوق را به تعداد مورد نیاز به حوزه وظیفه عمومی ذیربط تحویل خواهند نمود .
ماده ۱۵۹- مدارك لازم برای رسیدگی به ادعای كفالت مشمولان یگانه مراقب و نگهدارنده مادر فاقد شوهر به شرح زیر است .
۱- گواهی فوت پدر .
۲- رونوشت طلاقنامه مادر در صورتیكه مادر مشمول مطلقه باشد .
۳- تصویر شناسنامه مادر .
۴- تصویر شناسنامه پدر مشمول در صورتیكه مادر مشمول مطلقه شده باشد .
۵- تصویر شناسنامه برادران و خواهران مشمول .
۶- گواهی فوت برادر یا برادران مشمول در صورتیكه فوت شده باشند .
۷- پاسخ اداره ثبت و احوال محل محل صدور شناسنامه مشمول و پدر و مادر وی به استعلام حوزه وظیفه عمومی ذیربط درباره مشخصات فرزندان ذكور مادر .
۸- در صورتیكه به وضع مشمول در خارج از محل صدور شناسنامه رسیدگی شود پاسخ استعلام وضع مشمولیت وی از حوزه یا گروهان و یا بخش وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه مشمول .
۹- برگ تحقیق وضعیت(این برگ بدوا” حسب مورد وسیله حوزه وظیفه محل صدور شناسنامه و یا محل سكونت مشمول و مادر او تنظیم و جهت تحقیق و تكمیل به كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و پدر و مادر وی فرستاده میشود مراجع مذكور پس از بررسی و تحقیق و تكمیل و گواهی و امضاء و مهر رئیس یا فرمانده مربوطه به حوزه وظیفه ذیربط اعاده خواهند نمود ) .
۱۰- عكس مادر مشمول كه توسط كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل اقامت گواهی شده باشد.
۱۱- تصویر شناسنامه و یا خلاصه فوت شوهر و یا شوهران قبلی مادر مشمول.
۱۲-برگ معاینه پزشكی برادر بیش از ۱۸سال مشمول متضمن نظر شورای پزشكی مبنی بر اینكه به علت بیماری یا نقص عضو قادر به سرپرستی مادر فاقد شوهر خود نمی باشد.
۱۳- برگ استشهاد تایید وضعیت سه نفر از بستگان مشمول كه به تایید مراجع انتظامی محل رسیده باشد.
۱۴- رونوشت مصدق احكام مبنی بر حبس پدر (به نحوی كه از تاریخ ارائه آن بیش از یك سال به انقضای حبس باقی مانده باشد.)
تبصره۱- حضور مادر مشمول در جلسه هیات رسیدگی ضروری است چنانچه مادر مشمول قادر به حضور در جلسه هیات رسیدگی نباشد، گواهی مراجع ذیصلاح مبنی بر عدم امكان حضور مادر مشمول در جلسه الزامی است.
تبصره۲- مشمولان باید هریك از مدارك فوق را به تعداد مورد نیاز به حوزه وظیفه عمومی تحویل نمایند.
ماده۱۶۰- مدارك لازم برای رسیدگی به ادعای كفالت مشمولان یگانه مراقت و نگهدارنده جد یا جده پدری یا مادری كه قادر به اداره امور خود نباشند به شرح زیر است:
الف- جد پدری یا مادری.
۱- تصویر شناسنامه جد.
۲- تصویر شناسنامه نوه های ذكور و اناث.
۳-گواهی فوت فرزندان جد.
۴- عكس جد مشمول كه توسط كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل اقامت گواهی شده باشد.
۵- برگ تحقیق وضعیت (این برگ بدوا” حسب مورد وسیله حوزه وظیفه محل صدور شناسنامه و یا محل سكونت مشمول در مورد فرزندان و نوه های جد تنظیم و جهت تحقیق و تكمیل به كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و پدر و مادر و جد وی فرستاده میشود مراجع مذكور پس از بررسی و تحقیق و تكمیل و گواهی و امضاء و مهر رئیس یا فرمانده مربوطه به حوزه وظیفه ذیربط اعاده خواهند نمود ) .
۶- برگ معاینه پزشكی جدمشمول متضمن نظر شورای پزشكی مبنی بر نیاز به مراقبت و نگهداری به علت بیماری یا نقص عضو یا كهولت.
۷- چنانچه جد دارای همسران دیگر باشد تصویب شناسنامه آنها.
۸- پاسخ ادارةثبت احوال محل صدور شناسنامه افرادبندهای ۱و۲ به استعلام حوزه وظیفه ذیربط درموردمشخصات‌آنان.
۹- در صورتی كه به وضع مشمول در خارج از محل صدور شاسنامه رسیدگی شود پاسخ استعلام وضع مشمولیت از حوزه یا گروهان ویا بخش وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه مشمول .
۱۰- برگ معاینه پزشكی برادر بیش از ۱۸سال مشمول متضمن نظر شورای پزشكی مبنی بر اینكه به علت بیماری یا نقص عضو قادر به مراقبت و نگهداری از جد خود نمی باشد.
۱۱- برگ استشهاد تایید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضای ۳نفر از بستگان مشمول كه به تایید مراجع انتظامی محل رسیده باشد .
تبصره۱- حضور جد مشمول با شناسنامه عكس دار در جلسه هیات رسیدگی ضروری است در صورتی كه جد به هر علت قادر به حضور در جلسه دادگاه نباشد. گواهی مراجع ذیصلاح ذیربط مبنی بر عدم امكان حضور وی در جلسه الزامی است.
تبصره۲- مشمولان هر یك از مدارك فوق را به تعداد مورد نیاز به حوزه وظیفه عمومی مربوطه تحویل خواهند داد.
ب- جده مادری یا پدری.
۱- در مورد مشمولانی كه ادعای تكفل جده مادری یا پدری خود را نموده باشند مدارك مذكور در بند الف این ماده به استثنای مدارك مندرج در بند۶٫
۲- گواهی فوت شوهر یا طلاقنامه جده كه تاریخ وقوع طلاق قبل از رسیدن مشمول به سن مشمولیت باشد.
ماده ۱۶۱- مدارك لازم برای رسیدگی به ادعای كفالت مشمولان یگانه مراقب و نگهدارنده خواهر كه قادر به اداره امور خود نباشد به شرح زیر است:
۱- گواهی فوت پدر.
۲- تصویر شناسنامه خواهر.
۳- تصویر شناسنامه مادر مشمول و همسر یا همسران دیگر پدر مشمول.
۴- برگ تحقیق وضعیت (این برگ بدوا حسب مورد وسیله حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و خواهر تنظیم و جهت تحقیق و تكمیل به كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و پدر و مادر و خواهر وی فرستاده میشود. مراجع مذكور پس از بررسی و تحقیق و تكمیل و گواهی و امضاء و مهر رئیس یا فرمانده مربوطه به حوزه وظیفه عمومی ذیربط اعاده خواهند نمود).
۵- پاسخ اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه و محل سكونت مشمول و پدر و مادر او به استعلام حوزه وظیفه عمومی ذیربط در مورد فرزندان آنها.
۶- در صورتیكه به وضع مشمول در خارج از محل صدور شناسنامه رسیدگی شود پاسخ استعلام وضع مشمولیت وی از حوزه یا گروهان و یا بخش وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه مشمول.
۷- عكس خواهر مشمول كه توسط كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل اقامت گواهی شده باشد.
۸- در صورتیكه پدر مشمول قبلا همسران دیگری داشته است تصویر شناسنامه آنها.
۹- برگ معاینه پزشكی برادر بیش از ۱۸ سال مشمول متضمن نظر شورای پزشكی مبنی بر اینكه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به مراقبت و نگهداری از خواهر خود نمیباشد.
۱۰- برگ استشهاد تائید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضاء سه نفر از بستگان مشمول كه به تائید مراجع انتظامی محل رسیده باشد.
۱۱- برگ معاینه پزشكی خواهر مشمول متضمن نظر شورای پزشكی مبنی بر اینكه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به اداره امور خود نمیباشد و نیاز به مراقبت و نگهداری دارد.
۱۲- رونوشت مصدق احكام مبنی بر حبس پدر (به نحوی كه از تاریخ ارائه آن بیش از یك سال به انقضای حبس باقیمانده باشد).
تبصره ۱- حضور خواهر مشمول در جلسه هیات رسیدگی ضروری است. چنانچه خواهر مشمول قادر به حضور در جلسه هیات رسیدگی نباشد گواهی مراجع ذیصلاح ذیربط مبنی بر عدم امكان حضور خواهر مشمول در جلسه الزامی است.
تبصره ۲- مشمولان هر یك از مدارك فوق را به تعداد مورد نیاز به حوزه وظیفه عمومی ذیربط تحویل خواهند داد.
ماده ۱۶۲- مدارك لازم برای رسیدگی به ادعای كفالت مشمولان یگانه مراقب و نگهدارنده برادر كه قادر به اداره امور خود نباشد به شرح زیر است:
۱- گواهی فوت پدر.
۲- تصویر شناسنامه برادر بیمار مشمول.
۳- تصویر شناسنامه سایر برادران مشمول.
۴- برگ تحقیق وضعیت (این برگ بدوا حسب مورد وسیله حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و خواهر تنظیم و جهت تحقیق و تكمیل به كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و پدر و مادر و برادر وی فرستاده میشود. مراجع مذكور پس از بررسی و تحقیق و تكمیل و گواهی و امضاء و مهر رئیس یا فرمانده مربوطه به حوزه وظیفه عمومی ذیربط اعاده خواهند نمود).
۵- عكس برادر مشمول كه توسط كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل اقامت گواهی شده باشد.
۶- درصورتی كه پدر مشمول قبلا همسران دیگری داشته است تصویر شناسنامه آنها.
۷- پاسخ اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه و محل سكونت پدر و مادر به استعلام حوزه وظیفه ذیربط در مورد فرزندان آنها.
۸- در صورتیكه به وضع مشمول در خارج از محل صدور شناسنامه رسیدگی شود پاسخ استعلام وضع مشمولیت وی از حوزه یا گروهان و یا بخش وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه مشمول.
۹- برگ معاینه پزشكی برادر بیش از ۱۸ سال مشمول متضمن نظر شورای پزشكی مبنی بر اینكه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر اداره امور خود نمباشد و نیاز به مراقبت و نگهداری دارد.
۱۰- برگ استشهاد تائید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضاء سه نفر از بستگان مشمول كه به تائید مراجع انتظامی محل رسیده باشد.
۱۱- رونوشت مصدق احكام مبنی بر حبس پدر (به نحوی كه از تاریخ ارائه آن بیش از یك سال به انقضای حبس باقیمانده باشد).
تبصره ۱- حضور برادر مشمول در جلسه هیات رسیدگی ضروری است. چنانچه برادر مشمول قادر به حضور در جلسه هیات رسیدگی نباشد گواهی مراجع ذیصلاح ذیربط مبنی بر عدم امكان حضور برادر مشمول در جلسه الزامی است.
تبصره ۲- مشمولان هر یك از مدارك فوق را به تعداد مورد نیاز به حوزه وظیفه عمومی ذیربط تحویل خواهند داد.
ماده ۱۶۳- مدارك لازم برای رسیدگی به ادعای كفالت مشمولان یگانه سرپرست و نگهدارنده برادر و یا خواهر صغیر به شرح زیر است:
۱- گواهی فوت پدر.
۲- تصویر شناسنامه برادران و یا خواهران صغیر.
۳- تصویر شناسنامه مادر مشمول و همسر یا همسران دیگر پدر مشمول.
۴- برگ تحقیق وضعیت (این برگ بدوا حسب مورد وسیله حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و پدر و مادر و خواهر و برادر او تنظیم و جهت تحقیق و تكمیل به كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و پدر و مادر و خواهر و برادر وی فرستاده میشود. مراجع مذكور پس از بررسی و تحقیق و تكمیل و گواهی و امضاء و مهر رئیس یا فرمانده مربوطه به حوزه وظیفه عمومی ذیربط اعاده خواهند نمود).
۵- عكس برادر یا برادران و خواهر یا خواهران صغیر مشمول كه توسط كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل اقامت گواهی شده باشد.
۶- درصورتی كه پدر مشمول قبلا همسران دیگری داشته است تصویر شناسنامه آنها.
۷- برگ معاینه پزشكی برادر بیش از ۱۸ سال مشمول متضمن نظر شورای پزشكی مبنی بر اینكه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به سرپرستی و نگهداری از برادر یا خواهر صغیر خود نمباشد.
۸- برگ استشهاد تائید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضاء سه نفر از بستگان مشمول كه به تائید مراجع انتظامی محل رسیده باشد.
۹- در صورتیكه وضع مشمول در خارج از محل صدور شناسنامه رسیدگی شود پاسخ استعلام وضع مشمولیت وی از حوزه یا گروهان و یا بخش وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه مشمول.
۱۰- پاسخ اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه و محل سكونت پدر و مادر و مشمول به استعلام حوزه وظیفه عمومی ذیربط درباره مشخصات فرزندان آنها.
۱۱- رونوشت مصدق احكام مبنی بر حبس پدر (به نحوی كه از تاریخ ارائه آن بیش از یك سال به انقضای حبس باقیمانده باشد).
تبصره ۱- حضور یكی یا كلیه برادران و خواهران صغیر مشمول در جلسه هیات رسیدگی ضروری است، چنانچه هر یك از برادران یا خواهران صغیر مشمول قادر به حضور در جلسه هیات رسیدگی نباشند،گواهی مراجع ذیصلاح مبنی بر عدم امكان حضور در جلسه الزامی است.
تبصره ۲- مشمولان هر یك از مدارك فوق را به تعداد مورد نیاز به حوزه وظیفه عمومی ذیربط تحویل خواهند داد.
ماده ۱۶۴- مدارك لازم برای رسیدگی به ادعای كفالت مشمولان یگانه سرپرست خواهر مجرد:
۱- گواهی فوت پدر.
۲- تصویر شناسنامه خواهر.
۳- تصویر شناسنامه مادر مشمول و همسر یا همسران دیگر پدر مشمول.
۴- برگ تحقیق وضعیت (این برگ بدوا حسب مورد وسیله حوزه وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و خواهر او تنظیم و جهت تحقیق و تكمیل به كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل صدور شناسنامه یا محل سكونت مشمول و پدر و مادر و خواهر وی فرستاده میشود. مراجع مذكور پس از بررسی و تحقیق و تكمیل و گواهی و امضاء و مهر رئیس یا فرمانده مربوطه به حوزه وظیفه عمومی ذیربط اعاده خواهند نمود).
۵- پاسخ اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه و محل سكونت مشمول و پدر و مادر او به استعلام حوزه وظیفه عمومی ذیربط در مورد فرزندان آنها.
۶- در صورتیكه به وضع مشمول در خارج از محل صدور شناسنامه رسیدگی شود پاسخ استعلام وضع مشمولیت وی از حوزه یا گروهان و یا بخش وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه مشمول.
۷- عكس خواهر مشمول كه توسط كلانتری یا پاسگاه ژاندارمری محل اقامت گواهی شده باشد.
۸- درصورتی كه پدر مشمول قبلا همسران دیگری داشته است تصویر شناسنامه آنها.
۹- برگ معاینه پزشكی برادر بیش از ۱۸ سال مشمول متضمن نظر شورای پزشكی مبنی بر اینكه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به سرپرستی از خواهر مجرد خود نمیباشد.
۱۰- برگ استشهاد تائید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضاء سه نفر از بستگان مشمول كه به تائید مراجع انتظامی محل رسیده باشد.
۱۱- رونوشت مصدق احكام مبنی بر حبس پدر (به نحوی كه از تاریخ ارائه آن بیش از یك سال به انقضای حبس باقیمانده باشد).
تبصره ۱- حضور خواهر مشمول در جلسه هیات رسیدگی ضروری است چنانچه خواهر مشمول قادر به حضور در جلسه هیات رسیدگی نباشد، گواهی مراجع ذیصلاح ذیربط مبنی بر عدم امكان حضور خواهر مشمول در جلسه الزامی است.
تبصره ۲- مشمولان هر یك از مدارك فوق را به تعداد مورد نیاز به حوزه وظیفه عمومی ذیربط تحویل خواهند داد.
ماده ۱۶۵- مدارك لازم برای رسیدگی به تقاضای معافیت یك نفر از فرزندان یا برادران فرد معلول به شرح زیر است:
۱- تصویر شناسنامه پدر یا برادر مشمول كه معلول شده باشد.
۲- حذف شده است.
۳- تصویر شناسنامه مادر مشمول.
۴- تصویر شناسنامه برادر یا برادران مشمول.
۵- حذف شده است.
۶- حذف شده است.
۷- گواهی فوت پدر یا مادر در صورتیكه یكی از آنها فوت كرده باشد.
۸- در صورتیكه به وضع مشمول در خارج از حوزه محل صدرو شناسنامه رسیدگی شود پاسخ استعلام وضع مشمولیت وی از حوزه یا گروهان یا بخش وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه مشمول.
۹- حذف شده است.
۱۰- حذف شده است.
۱۱- حذف شده است.
۱۲- حذف شده است.
تبصره ۱- حذف شده است.
تبصره ۲- مشمولان هر یك از مدارك فوق را به تعداد مورد نیاز به حوزه وظیفه عمومی ذیربط تحویل خواهند داد.
ماده ۱۶۶- مدارك لازم برای رسیدگی به تفاضای معافیت یك نفر از فرزندان یا برادران فرد اسیر یا مفقود الاثر به شرح زیر است:
۱- تصویر شناسنامه پدر یا برادر مشمول كه اسیر یا مفقود الاثر باشند.
۲- حذف شده است.
۳- تصویر شناسنامه مادر مشمول.
۴- در صورتیكه به وضع مشمول در خارج از حوزه محل صدور شناسنامه رسیدگی شود پاسخ استعلام وضع مشمولیت وی از حوزه یا گروهان یا بخش وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه مشمول.
۵- حذف شده است.
۶- حذف شده است.
۷- حذف شده است.
تبصره ۱- حذف شده است .
تبصره- مشمولان هریك ازمدارك فوق رابه تعدادموردنیازبه حوزه وظیفه عمومی ذیربط تحویل خواهندداد.
ماده ۱۶۷- مدارك لازم برای رسیدگی به تقاضای معافیت یك نفر از فرزندان خانواده شهداء به شرح زیر است:
۱- تصویر شناسنامه پدر یا برادر مشمول كه شهید شده‌اند.
۲- گواهی نیروهای نظامی و انتظامی مربوط كه به تائید بنیاد شهید رسیده است مبنی بر شهادت پدر یا برادر مشمول در مورد شهدای نیروهای نظامی و انتظامی و یا گواهی بنیاد شهید مبنی بر شهادت پدر یا برادر مشمول در مورد سایر شهداء.
۳- تصویر شناسنامه مادر مشمول.
۴- تصویر شناسنامه برادر یا برادران مشمول.
۵- حذف شده است.
۶- گواهی فوت پدر و مادر مشمول در صورتیكه برادر مشمول شهید شده و پدر و مادر فوت نموده و مشمول مدعی سرپرستی برادر یا خواهر صغیر خود باشد.
۷- حذف شده است.
۸- حذف شده است.
۹- حذف شده است.
۱۰- حذف شده است.
۱۱- رضایت نامه رسمی همسر شهیدی كه دارای فرزند مشمول یا فرزندی است كه ظرف ۷ سال از تاریخ شهادت به سن مشمولیت میرسد مبنی بر اینكه برادر شهید كه مشمول میباشد از معافیت یك نفر از خانواده شهداء استفاده نماید این رضایتنامه بایستی در دفاتر اسناد رسمی تنظیم و ثبت شود.
۱۲- حذف شده است.
تبصره- مشمولان هریك ازمدارك فوق رابه تعدادموردنیازبه حوزه وظیفه عمومی ذیربط تحویل خواهندداد
فصل پنجم- آموزش نظامی مشمولان و درجات و حقوق و مزایای آنان
ماده۱۶۸- كلیه مشمولان خدمت وظیفه عمومی كه از طریق مراجع پزشكی و سازمانهای وظیفه قادر به خدمت وبلامانع تشخیص داده شده اند به مراكز آموزشی نیروهای نظامی و انتظامی تحویل و طبق برنامه آموزشی كه از طریق ستاد مشترك ارتش و ستاد مركزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تنظیم می گردد دوره آموزش مقدماتی نظامی را باید طی نمایند .
ماده۱۶۹- كلیه مشمولان فوق دیپلم جهت طی دوره درجه داری وظیفه به مراكز آموزشی و فرهنگی نیروهای نظامی و انتظامی اعزام و پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی و تخصصی و موفقیت در آزمایشهای مربوطه و داشتن سلامت جسمی و روانی و صلاحیت اخلاقی وسیاسی به یكی از درجات گروهبانی وظیفه نایل می شوند.
ماده۱۷۰- مشمولان فوق دیپلم كه به دوره آموزشی درجه داری وظیفه اعزام می شوند در صورت مردود شدن در دوره آموزش مقدماتی تخصصی و یا نداشتن سلامت جسمی و روانی و صلاحیت اخلاقی و سیاسی بقیه خدمت خود را با درجه افرادی وظیفه انجام خواهند داد.
ماده۱۷۱- كلیه مشمولان دیپلمه و پایین تر پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی با درجه افرادی وظیفه به خدمت خود در نیروهای نظامی یا انتظامی مربوطه ادامه خواهند داد.
ماده۱۷۲- در موارد ضروری نیروها وسازمانهای نظامی و انتظامی مجاز خواهند بود به تعداد مورد نیاز از بین مشمولان دیپلمه پس از خاتمه دوره آموزش مقدماتی نظامی بر اساس ضوابط زیر انتخاب و جهت طی دوره درجه داری وظیفه در تخصص های مورد لزوم به مراكز فرهنگی مربوطه اعزام دارند:
الف- دارا بودن صلاحیت اخلاقی و سیاسی .
ب- ابراز لیاقت و شایستگی در دوره آموزش مقدماتی نظامی .
ج- داشتن استعداد جسمی و روانی برابر نظریه بهداری سازمان یا نیرو .
د- دارا بودن معدل بالاتر در پایان دوره دبیرستان و دوره آموزش مقدماتی نظامی .
ماده ۱۷۳- مشمولان لیسانسیه و بالاتر در صورتی كه قادر به خدمت و بلامانع تشخیص داده شوند برای طی دوره آموزش مقدماتی نظامی تحویل مراكز آموزشی خواهند شد و پس از موفقیت در دوره مذكور در صورتی كه از لحاظ اخلاقی و سیاسی و مكتبی شایستگی داشته باشند برای طی دوره آموزش افسری وظیفه اعزام خواهند گردید.
ماده۱۷۴- مشمولانی كه دارای دانشنامه دكترا در هر رشته باشند پس از طی دوره آموزش افسری و موفقیت در آزمایشهای مربوطه به درجه ستوان یكمی مفتخر خواهند شد.
ماده۱۷۵- مشمولان لیسانسیه و فوق لیسانسیه در صورت موفقت در آزمایشهای دوره آموزشی افسری به درجه ستوان دومی مفتخر خواهندشد.
ماده۱۷۶- در صورتی كه مشمولان لیسانسیه و بالاتر در آزمایشهای دوره آموزش مقدماتی نظامی مردود شوند و یا طبق نظر شورای مركز آموزشی از لحاظ جسمی، مكتبی و اخلاقی صلاحیت لازم جهت نیل به درجه افسری نداشته باشندف برای طی دوره درجه داری وظیفه اعزام خواهند شد.
ماده۱۷۷- در صورتی كه مشمولان لیسانسیه و بالاتر در آزمایشهای دوره افسری مردود گردند و یا طبق نظر شورای مركز آموزشی مربوطه از لحاظ مكتبی و اخلاقی صلاحیت لازم جهت نیل به مقام افسری نداشته باشند بقیه خدمت دوره ضرورت را برابر نظر شورا با یكی از درجات گروهبانی وظیفه انجام خواهند داد.
ماده ۱۷۸- میزان حقوق و مزایای ماهانه افسران ، درجه داران ، دانشجویان، دانش آموزان و افراد وظیفه به شرح زیر خواهد بود:
الف_ حقوق ماهانه افسران وظیفه معادل حقوق ثابت ماهانه سال اول افسران هم درجه كادر ثابت .
ب- حقوق ماهانه درجه داران وظیفه عبارت است از گروهبان سوم ۱۱۵ واحدحقوق گروهبان دوم ۱۲۵ واحد حقوق گروهبان یكم ۱۳۵ واحد حقوق.
ج- حقوق ماهانه دانشجویان وظیفه در مدت آموزش مقدماتی ۲۰۰۰ ریال .
د- حقوق ماهانه دانشجویان وظیفه در مدت آموزش تخصصی ۲۵۰۰ ریال
ﻫ – حقوق ماهانه دانش آموزان وظیفه در مدت آموزش مقدماتی و تخصصی ۲۰۰۰ریال .
و- حقوق ماهانه افراد وظیفه به میزانی است كه هر سال در بودجه وزارت دفاع پیش بینی می شود .
تبصره- ضریب حقوق درجه داران وظیفه عبارت است از ضریب حقوق پرسنل كادر ثابت ارتش جمهوری اسلامی.
ماده۱۷۹- میزان مرخصی سالانه پرسنل وظیفه در مدت خدمت برابر مدت مرخصی پرسنل كادر ثابت نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران می باشد وچگونگی استفاده از آن درآیین نامه مرخصی پرسنل نیروهای مسلح تعیین خواهد شد۰
ماده۱۸۰- پرسنل وظیفه كه در حن خدمت وظیفه عمومی اسیر یا مفقودالاثر بشوند حسب مورد تاپایان دوره اسارت یا تعیین تكلیف از واحد مربوطه به عائله تحت تكفل آنان به ترتیب زیر حقوق پرداخت خواهد شد:
الف- در دوره ضرورت از حقوق درجه مربوطه و پس از پایان دوره ضرورت و ورود به دوره احتیاط از حقوق معادل حقوق ثابت هم درجه كادر ثابت.
ب- در صورتی كه در حین اسارت و یا مفقودالاثر بودن دوره احتیاط آنها منقضی گردیده و وارد مرحله ذخیره اول شوند از حقوقی معادل حقوق ثابت یك درجه بالاتر از درجه دوره احتیاط.
ج- در صورتی كه حین اسارت ا مفقودالاثر بودن وارد مرحله ذخیره دوم شوند از حقوق معادل یك درجه بالاتر از ذخیره اول .
تبصره- عائله تحت تكفل پرسنل وظیفه حسب مورد برابر مقررات استخدامی نیروهای نظامی و انتظامی خواهد بود.
ماده ۱۸۱- از نظر این آیین نامه پرسنل وظیفه ای اسیر یا مفقودالاثر شناخته می شوندكه توسط نیرویا سازمان مربوط بر اساس مقررات مورد عمل نیروهای نظامی وانتظامی مراتب اسارت یا مفقود الاثر بودن آنان تایید گردد.
ماده۱۸۲- با مشمولانی كه مشغول گذرانیدن دوره ضرورت بودهو به علل قانونی از خدمت ترخیص شود چنانچه علتی كه موجب ترخیص گردیده مرتفع و بازگشت آنان به خدمت ضروری باشد در صورتی كه بیش از یكسال از تاریخ ترخیص نگذشته باشد به ترتیب زیر رفتار خواهد شد:
الف-چنانچه قبل از اتمام دوره آموزشی ترخیص شده باشند به مركز آموزشی اعزام خواهند شد تا دوره آموزشی را بگذرانند.
ب- چنانچه بعدازاتمام دوره آموزشی ترخیص شوند به منظور ادامه بقیه خدمت دوره ضرورت به نیرو یا سازمان مربوطه قبلی معرفی خواهند شد.
تبصره-مدت خدمت قبلی مشمولان مذكور در ماده فوق جزو خدمت ضرورت آنان محسوب خواهد شد .
ماده۱۸۳- پرسنل وظیفه ای كه توسط مقامات قضایی زندانی می شوند در زمان بازداشت ارتباط آن بانیرو یا سازمان مربوطه قطع و از كسوت نظامی خارج خواهند شد .
تبصره ۱- هرگاه بازداشت پرسنل وظیفه توسط مقامات قضایی در دوره آموزش باشند در صورت اعاده به خدمت چنانچه مدت بازداشت بنابه تشخیص شورای آموزشی یا فرهنگی مركز آموزش موجب لطمه به آموزش گردد دوره آموزشی آنان تجدید خواهد شد در غیر اینصورت بقیه دوره آموز ش ادامه خواهند داد ودرصورتی كه مدت ازداشت پس ازخاتمه آموزش ودرحین خدمت باشد بقیه خدمت دوره ضرورت را بدون احتساب ایام بازداشت انجام خواهند داد.
تبصره۲- مدت زندانی جزو خدمت وظیفه محسوب نخواهد شد .
ماده۱۸۴- مدت خدمت دوره ضرورت مشمولانی كه به هر علت از خدمت منفك گردیده و مجددا به خدمت اعزام می شوند مدتی است كه در اعزام مجدد آنان ملاك عمل می باشد .
ماده۱۸۵-یگان ترخیص كننده این قبیل مشمولان موظف است مدارك اعزامی را ضمن ذكر علت ترخیص به حوزه اعزام كننده ارسال دارد.
غیبت مشمولان وظیفه عمومی و جرائم و مجازاتهای آنان
بخش اول- غیبت مشمولان خدمت وظیفه عمومی
ماده۱۸۶- مشمولان زیر غایب محسوب میشوند مگر انكه مطابق ضوابطی كه به تائید شورای موضوع تبصره ۲ ماده۲۱ قانون خدمت وظیفه عمومی برسد، عذر غیبت ایشان موجه باشد.
۱- مشمولانی كه در تاریخ مقرر در حوزه وظیفه عمومی مربوطه جهت اعزام بخدمت حاضر نشوند.
۲- مشمولانی كه به وضع آنها وسیله سازمانهای وظیفه عمومی رسیدگی شده و برگ قانونی معافیت موقت دریافت و پس از انقضای مدت اعتبار آن ظرف یكماه برای تجدید رسیدگی خود را معرفی ننمایند.
۳- مشمولانی كه پس از تعیین محل خدمت و اعزام در پادگان محل آموزش حاضر نشوند.
ماده ۱۸۷- مشمولان غایب كه پس از دستگیری یا معرفی خود در حین رسیدگی از لحاظ پزشكی معاف دائم شناخته شوند چنانچه علت معافیت در ایام غیبت بوجود امده باشد جهت رسیدگی به اتهام غیبت به مراجع قضائی معرفی میگردند و چنانچه به تشخیص شورای پزشكی معاینه كنده بعلت معافیت اینگونه مشمولان در تاریخ احضار و طول مدت غیبت نیز وجود داشته از تعقیب كیفری معاف خواهند بود.
ماده۱۸۸ – به مشمولان غایب كه پس از حضور یا دستگیری در معاینه پزشكی معاف موقت تشخیص داده شوند تا تعیین تكلیف قطعی(معافیت دائم پزشكی یا اعزام بخدمت) برگ معافیت موقت داده نخواهد شد.
ماده ۱۸۹- مشمولان غایبی كه به خدمت دوره ضرورت اعزام شده‌اند چنانچه در حین خدمت معاف پزشكی دائم تشخیص داده شوند پرونده آنان به حوزه وظیفه عمومی اعزام كننده اعاده تا موضوع غیبت در محاكم صالحه قضایی مورد رسیدگی قرار گیرد.
ماده ۱۹۰- مشمولانی كه دارای غیبت بوده و به خدمت اعزام میشوند پس از پایان خدمت كارت پایان خدمت به حوزه وظیفه عمومی اعزام كننده ارسال خواهد شد و حوزه اعزام كننده چگونگی غیبت را به دادسرای محل اعلام و برابر حكم صادره از دادگاه عمل خواهد شد.
ماده ۱۹۱- مشمولان غایبی كه به خدمت دوره ضرورت اعزام میشوند در صورتیكه در حین خدمت دوره ضرورت حسن رفتار و اخلاق از آنان مشاهده شود و یا در عملیات جنگی ابراز شجاعت و فداكاری نمایند مراتب مورد گواهی فرمانده نیرو یا سازمان مربوطه واقع گردد موضوع همراه كارت پایان خدمت دوره ضرورت به حوزه وظیفه اعزام كننده اعلام تا از آن طریق به اداره وظیفه عمومی منعكس گردد كه در صورت موافقت اداره وظیفه عمومی از اعلام موضوع غیبت به محاكم صالح قضایی صرف نظر نموده و كارت پایان خدمت دوره ضرورت از طریق حوزه ذیربط به آنان تحویل گردد.
ماده ۱۹۲- مراجع انتظامی موظفند مشمولان غایب حوزه استحفاظی را دستگیر نموده و به حوزه وظیفه محل تحویل دهند.
ماده ۱۹۳- پرسنلی كه در حین اموزش اولیه مرتكب فرار از خدمت شوند ملزم هستند خود را به واحد مربوطه معرفی در صورتیكه دستگیر شوند نیز باید به همان واحد تحویل گردند و چنانچه معرفی آنان به واحدهای مربوط امكانپذیر نباشد باید به حوزه وظیفه عمومی محل دستگیری تحویل تا همانند سایر مشمولین به خدمت اعزام گردند.
ماده۱۹۴- حذ ف شده است .
ماده۱۹۵- خدمت قبلی این قبیل مشمولان پس از معرفی یا دستگیری حتی در صورت فرار مكرر جزو خدمت دوره ضرورت محسوب نخواهد شد .
ماده۱۹۶- مشمولانی كه پس از خاتمه دوره آموزش مرتكب فرار از خدمت شوند در صورتی كه مدت فرار از خدمت آنان ۶ماه یا كمتر باشد پس از دستگیری یا معرفی نسبت به تعقیب كیفری آنان برابر مقررات قانون دادرسی وكیفر ارتش اقدام و بقیه خدمت دوره ضرورت را انجام خواهند داد.
ماده۱۹۷- چنانچه مدت فرار از خدمت پرسنل وظیفه پس از پایان دوره آموزشی بیش از ۶ماه باشد مدت خدمت قلی آنان جزء خدمت دوره ضرورت محسوب نگردیده ودر صورت معرفی یا دستگیری توسط دژبان یا ژاندارمری محل به یگان محل خدمت قبلی اعزام وتحویل خواهند شد،تا ضمن انجام خدمت دوره ضرورت نسبت تعقیب كیفری آنان اقدام گردد.
تبصره- چنانچه از تاریخ ترخیص مشمولان موضوع ماده۱۸۲ویااز تاریخ فرار از خدمت مشمولان ماده بیش از یكسال گذشته باشد در صورت نیاز به تجدید آموزش بنابه تشخیص نیرو یا سازمان مربوطه جهت طی دوره آموزشی از طریق یگان محل خدمت به مراكز آموزشی همان نیرو یا سازمان اعزام خواهند شد .
ماده۱۹۸- دستگیری و تعقیب كیفری پرسنل وظیفه فراری حسب مورد به عهده مامورین دژبان و مامورین انتظامی محل خواهد بود.
بخش سوم _ نحوه شناسائی و دستگیری مشمولین غائب
ماده۱۹۹- سپاه پاسداران ،كمیته انقلاب اسلامی ،ژاندارمری و شهربانی وجمهوری اسلامی ایران موظفند مشمولان غائب خدمت وظیفه عمومی را شناسایی و دستگیر نموده و به حوزه وظیفه عمومی محل دستگیری تحویل نمایند.
ماده۲۰۰- سازمانهای مندرج در ماده ۱۹۹ این آئین نامه موظفند ضمن رسیدگی به انجام درخواست مراجعین در صورتی كه در سن مشمولیت باشند(متولدین ۱۳۳۸وبعد از آن كه وارد سن ۱۹ سالگی می شوند )مدارك مربوط به وضع مشمولیت آنان را خواستار و چنانچه فردی فاقد مدارك یاد شده باشد او را دستگیر و به نزدیكترین حوزه وظیفه عمومی معرفی و تحویل نمایند.
تبصره۱- هر گاه مشمولان موضوع این ماده متهم به ارتكاب جرائمی باشند بدوا جهت تعقیب كیفری به مراجع قضایی ذیصلاح معرفی و پس از رفع نیاز قضایی به منظور انجام خدمت به حوزه وظیفه عمومی معرفی شوند .
تبصره۲- مدارك مربوط به وضع مشمولیت مندرج در این ماده عبارتند از :
الف- كارت پایان خدمت دوره ضرورت.
ب- كارت معافیت دائم كامپیوتری .
ج- كارت معافیت موقت (كفالت یا پزشكی و یا معافیت برادر یا فرزند اسیر ) در مدت اعتبار آن.
د- كارت تحصیلی معتبر.
ه- كارت شناسایی پرسنل نیروهای نظامی و انتظامی.
و- گواهی اشتغال به خدمت پرسنل وظیفه در دوره ضرورت.
ز- گواهی اشتغال به تحصیل و یا خدمت در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، وزارت آموزش و پرورش، سازمان كشتیرانی جهموری اسلامی ایران، آموزشگاه فنون هواپیمایی موضوع موارد ۶-۷-۸و۹ قانون خدمت وظیفه عمومی .
ح- دفترچه آماده به خدمت در مدت اعتبار آن .
تبصره۳- درصورتی كه سازمانهای مذكور به منظور معرفی و تحویل مشمولان غائب به حوزه وظیفه عمومی نیاز به همكاری سایر سازمانهای مذكور در ماده ۱۹۹ این آئین نامه را داشته باشند سازمانهای مزبور موظفند در صورت درخواست همكاری لازم را معمول دارند.
ماده۲۰۱- كلیه افرادی كه در سنین مشمولیت قرار دارند موظفند مدارك مربوط به وضع مشمولیت خود را همراه داشته باشند.
ماده۲۰۲- هر یك از نیروهای مندرج در ماده ۱۹۹ این آئین نامه جهت دریافت اطلاعات مردمی و تسهیل در انجام ماموریت فوق موظفند امكاناتی از قبیل تلفن و غیره را برای مراجعه مردم به وجودآورده و این مسئله را به وسیله رسانه های گروهی محل به اطلاع عموم برسانند تابه وسیله اطلاعات مردمی مشمولان غائب و كار فرمایان متخلف محل شناسایی و دستگیر شوند.
ماده۲۰۳- وزارتخانه ها ، موسسات دولتی و وابسته به دولت ، نهادهای قانونی ضمن انجام امور جاری چنانچه مشمولی فاقد مدارك مذكور در تبصره ۲ ماده۲۰۰ باشد موظفند آنان را شناسایی نموده و مراتب را به نزدیكترین مرجع انتظامی محل اعلام نمایند.
ماده۲۰۴- مامورین انتظامی هر محل مكلفند كلیه اماكن عمومی از قبیل هتلها، مهمانخانه ها، گاراژها، سینماها، ترمینالهای اتوبوسرانی، پاركهاوباشگاههای ورزشی را زیر نظر داشته تا مشمولین غایبی را كه در این اماكن حضور دارند شناسایی و دستگیرنمایند.
ماده۲۰۵- هر یك از سازمانهای مندرج در ماده ۱۹۹ موظفند مشمولانی را كه توسط حوزه های وظیفه عمومی با مكاتبه و تعیین آدرس خواسته شده باشند دستگیر و به حوزه های مربوطه معرفی نمایند.
ماده۲۰۶- مامورین پلیس راه ژاندارمری و راهنمایی و رانندگی مكلفند ضمن انجام وظیفه محوله چنانچه به مشمول غایبی برخورد نمایند او را دستگیر و به نزدیكترین مرجع انتظامی تحویل نمایند.
ماده ۲۰۷- سازمانهای موضوع ماده ۱۹۹ این آیین نامه باید به موسسات غیر دولتی از قبیل كارخانجات، كارگاهها، بنگاهها، مغازه ها و سایر اماكنی كه در حوزه استحفاظی آنان قرار دارد مراجعه و مشمولان غایبی را كه به كار گرفته شده اند دستگیر و نیز در مورد تعقیب كیفری كارفرما اقدام لازم انجام و با پرونده متشكله به دادسرای عمومی محل معرفی نمایند.
ماده۲۰۸- در صورتی كه مامورین وزارت كار و امور اجتماعی و سازمانهای تامین اجتماعی و كمیته های امور صنفی ضمن انجام وظائف محوله متوجه شوند كه كار فرمایی مشمول غایبی را به كار گرفته است باید مراتب را به نزدیكترین مرجع انتظامی محل جهت دستگیری مشمول غایب و تعقیب قانونی كار فرمای متخلف اعلام دارند.
ماده۲۰۹- مامورین انتظامی هر محل موظفند افرادی را كه در سن مشمولیت بوده و فاقد مدارك مذكور در تبصره۲ ماده ۲۰۰ باشد و در معابر عمومی به مشاغلی اشتغال دارند دستگیر و به حوزه وظیفه عمومی محل تحویل نمایند .
ماده۲۱۰- حوزه های وظیفه هر محل موظفند مشمول یا مشمولین غایبی را كه به آنها تحویل می گردد پس از احراز هویت در صورتی كه قانونا بلامانع و قادر به خدمت باشند برای آنان دفترچه آماده به خدمت صادر و به مراكز آموزش نیرو یا سازمانی كه قبلا در مورد پذیرش این قبیل مشمولین هماهنگی تعیین گردیده اند اعزام دارند .
ماده۲۱۱- مشمولان غایب كه توسط نیروهای ماده ۱۹۹ این آیین نامه دستگیر و به حوزه وظیفه محل دستگیری تحویل می شوند هرگاه از ارائه شناسنامه عكس دار خودداری نمایند حوزه های وظیفه عمومی باید برای آنان دفترچه آماده به خدمت بدون عكس با مشخصاتی كه اظهار می دارند صادر نمایند و مراكز آموزش موظف به پذیرش اینگونه مشمولان
خواهند بود.
تبصره- مراكز آموزشی موظفند مشخصات و عكس اینگونه مشمولان را به دادسراهای انقلاب اسلامی و ادارات اطلاعات محل مربوطه ارسال دارند .
ماده۲۱۲- چنانچه مشمولین غائب در غیر موعد اعزام به حوزه های وظیفه عمومی تحویل شوند و امكان اعزام آنان به مراكز آموزشی نیز نباشد حوزه های وظیفه عمومی مجازند از مشمول تضمین یا تعهد كتبی بر حسب موزد اخذ و دفترچه آماده به خدمت برای خدمت برای اولین وهله اعزام صادر و تحویل نمایند.
تبصره۱- در صورتی كه مشمول نتواند تضمین یا تعهد لازم را بسپارد اینگونه مشمولین باید تا اولین مرحله اعزام در مركز هنگ یا گردان های ژاندارمری تحت آموزش قرار گرفته و سپس به مراكز آموزشی اعزام گردند.
تبصره ۲- ژاندارمری جمهری اسلامی ایران باید پیش بینی های لازم در مورد تامین اعتبارات مربوط به این قبیل مشمولین را بنماید .
ماده۲۱۳- مشمولانی كه دستگیر و به حوزه های وظیفه عمومی محل تحویل می شوند در صورتی كه به مراكز آموزشی اعزام و یا در هنگ ها و یا در گردانهای ژاندارمری نگهداری شوند پایه خدمتی آنان از همان روز دستگیری محسوب خواهد شد.
ماده۲۱۴- در صورتی كه مشمولان ماده ۲۱۲ در موعد مقرر كه در دفترچه آماده به خدمت قید گردیده برای اعزام به موقع حاضر نشوند بایستی اسامی و آدرس آنان با ذكر هویت شخص ضامن در اختیار سازمانهای مذكور در ماده ۱۹۹ این آیین نامه گذارده شود تا نسبت به دستگیری مجدد مشمولان و تعقیب قانونی آنان از طریق دادسرای عمومی محل اقدام گردد.
ماده۲۱۵- مشمولانی كه در موعد مقرر برای اعزام به خدمت حاضر نگردیده و پس از مدتی شخصا مراجعه نمایند بدون معرفی به دادگاه به خدمت اعزام خواهند شد و مدت خدمت دوره ضرورت آنان بیش از خدمت مقرره قانونی خواهد بود. بدیهی است در پایان خدمت برابر ماده ۱۹۰ آیین نامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی با آنان رفتار خواهد شد ۰
ماده۲۱۶- مشمولانی كه برای بار دوم دستگیر و به مراجع قضایی تحویل می شوند پس از تعیین تكلیف و صدور حكم باید از طریق مراجع قضایی جهت اعزام به خدمت به حوزه های وظیفه عمومی محل تحویل گردند و حوزه های مربوطه باید تاریخ اعزام مجددی برای این قبیل مشمولان تعیین و چنانچه مشمولین مذور در تاریخ تعیین شده حاضر به اعزام نشوند حوزه های مربوطه باید مراتب را جهت اجرای حكم صادره به دادسرای محل اعلام دارند .
ماده۲۱۷- مشولانی كه به حبس تعلیقی محكوم شده اند چنانچه به اتهام فرار خدمت نیز تحت تعقیب قرار گیرند با توجه به تبصره۸ ماده۴۰ قانون مجازات اسلامی علاوه بر مجازات مقرره برای فرار از خدمت مجازات تعلیقی نیز درباره آنان اجرا خواهد شد.
ماده۲۱۸- حوزه های وظیفه عمومی موظفند از تاریخ ۲۷/۰۴/۶۵ برای مشمولان غایبی كه شخصا خود را معرفی بنمایند و یا دستگیر شوند و یا مشمولانی كه قبلا دفترچه آماده به خدمت اخذ و در تاریخ معیین به خدمت نرفته اند بر حسب مورد در دفترچه آماده به خدمت آنان مدتی را كه باید اضافه خدمت داشته باشند قید نمایند.
ماده۲۱۹- سازمانهای مندرج در ماده ۱۹۹ این آیین نامه باید پرسنل وظیفه فراری را دستگیر و به دژبان محل تحویل نمایند و در صورت نبودن دژبان به واحدهای ژاندارمری معرفی تا به نزدیكترین واحد دژبان تحویل شوند.
ماده۲۲۰- یگان دژبان یا ژاندارمری محل در مرد پرسنل وظیفه فراری به ترتیب زیر اقدام خواهند نمود.
الف- در صورتی كه پرسنل وظیفه در مراكز آموزش مرتكب فرار از خدمت گردیده باشند تحویل مركز آموزشی ذیربط خواهند شد تا مطابق ماده ۵۹ قانون خدمت وظیفه عمومی و ماده ۱۹۳ آیین نامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی با آنان رفتار گردد.
ب- پرسنل وظیفه ایی كه پس از خاتمه دوره آموزش مرتكب فرار از خدمت شده اند از طریق دژبان یا ژاندارمری به یگان محل خدمت قبلی اعزام و تحویل خواهند شد تا در صورتی كه مدت فرار از خدمت آنان ۶ ماه یا كمتر باشد بقیه دوره خدمت ضرورت انجام داده و هر گاه مدت فرار ازخدمت بیش از ۶ ماه باشد مدت خدمت قبلی آنان مطابق ماده ۵۹ قانون خدمت وظیفه عمومی جزءخدمت دوره ضرورت محسوب نگردیده و مجددا باید خدمت دوره ضرورت را در یگان قبلی انجام دهند و در هر دو مورد نسبت به تعقیب كیفری آنان اقدام گردد.
ماده۲۲۱- در صورتی كه پرسنل وظیفه حسب مورد از مراكز آموزش یا یگانهای نیروهای نظامی و یا انتظامی مرتكب فرار از خدمت گردند فرماندهان مربوطه باید حداكثر ظرف۱۰ روز مراتب را با ذكر مشخصات و نشانی جهت دستگیری به سازمانهای موضوع ماده ۱۹۹ این آیین نامه و مراجع انتظامی محل خدمت و حوزه وظیفه عمومی اعزام كننده اعلام دارند تا سازمانهای مذكور آنان را دستگیر و به محل خدمت تحویل نمایند .
ماده۲۲۲- برای مشمولانی كه تا زمان تصویب این قانون در ایام غیبت از طریق بسیج به جبهه اعزام گردیده اند در صورت معرفی یا دستگیری مانند سایر مشمولین غایب دفترچه آماده به خدمت صادر و چنانچه گواهی انجام خدمت در جبهه از طریق بسیج ارائه نمایند مدت خدمت تاییدشده از اضافه خدمت آنان كسر خواهد شد ومراتب نیز در دفترچه آماده به خدمت قید می گرددو هرگاه مشمول به خدمت اعزام شده باشد به واحد مربوطه اعلام خواهد شد كه مدت خدمت مذكور را از میزان اضافه خدمت وی كسر نمایند.
ماده۲۲۳-كارفرمایان و مسئولان موسسات غیر دولتی از قبیل كارگاهها ،بنگاهها،مغازها،حق به كار گیری مشمولان،غایب زمان جنگ را در موسسات مذكور ندارند ودر زمان صلح نیزقبل ازرسیدگی به وضع مشمولان حق به كارگیری مشمولان زمان صلح را نیز نخواهند داشت.
تبصره- اشخاصی كه مشمولان غایب موضوع این ماده را در موسسات خود به كار گیرند توسط نیروهای مذكور در ماده ۱۹۹ این آیین نامه شناسایی و به دادسرای عمومی محل معرفی خواهند شد تا به اتهام به كار گرفتن مشمولان غایب زمان جنگ تحت تعقیب قانونی قرار یرند.
ماده۲۲۴- مامورین انتظامی در صورت برخورد با افرادی كه فاقد مدارك مذكور در تبصره ۲ماده۲۰۰ باشند تا مشخص شدن وضعیت مشمولیت با آنان همانند سایر مشمولین غایب رفتار خواهند نمود.
ماده۲۲۵- كلیه افراد وظیفه در زمان جنگ باید حداقل یك سال ازمدت خدمت دوره ضرورت را در مناطق عملیاتی انجام دهند.
تبصره- مناطق عملیاتی مناطقی است كه توسط شورای عالی دفاع به عنوان منطقه عملیاتی تعیین شده یا می شوند.
ماده۲۲۶- در صورتی كه هر یك ازنیروها یا سازمانهای نظامی و انتظامی امكان به كار گیری پرسنل وظیفه خود را به مدت یك سال در مناطق عملیاتی نداشته باشند با در نظر گرفتن وظیفه و نوع ماموریت محوله به هر نیرو یا سازمان پرسنل وظیفه از نیرویی به نیروی دیگر تعویض و جابجا خواهند شد و هماهنگی درباره تعویض و جابجایی پرسنل وظیفه از نیرویی به نیرویی دیگر در مورد نیروهای سه گانه ارتش و ستاد مشترك و وزارت دفاع و سازمانهای تابعه با ستاد مشترك ارتش جمهوری اسلامی ایران و درباره سپاه با ستاد مشترك سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و در مورد كمیته انقلاب اسلامی ، ژاندارمری و شهربانی جمهوری اسلامی ایران با وزارت كشور خواهد بود به نحوی كه این قانون در مورد كلیه افراد وظیفه بطور بكسان اجرا گردد.
تبصره- مشمول یا مشمولانی كه با تشخیص شورای عالی دفاع وجود آنان در غیر مناطق عملیاتی ضروری باشد الزامی به انجام یك سال خدمت در مناطق عملیاتی ندارند و خدمت مقرر را در همان نیرو و یا سازمان مربوط انجام خواهند داد .
ماده۲۲۷- در هر استان به منظور ایجاد هماهنگی در جهت حسن انجام ماموریت ها و وظلئف محوله موضوع قانون الحاق موادی به قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۶۵ شورایی مركب از نمایندگان سازمانهای مذكور در ماده ۱ این قانون زیر نظر استاندار تشكیل می گردد.
تبصره- در مناطقی كه به دلیل وجود مسائل خاص فرهنگی یا سیاسی امكان اقدام عمل جهت شناسایی و دستگیری سربازان فراری و مشمولان غائب به طور جداگانه و مستقل برای سازمانها وجود نداشته یباشند پس از درخواست یكی از سازمانهای مذكور موضوع در شورای مذكور در ماده فوق مطرح و پس از هماهنگی در جهت انجام ماموریت هااقدام مشترك توسط سازمانها صورت خواهد پذیرفت
آیین نامه اجرایی ماده ۱۲ قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۶/۷/۱۳۶۵
ماده ۱- كارگران و مستخدمین وزارتخانه ها، موسسات و شركتهای دولتی و نهادهای قانونی و سازمانهای وابسته به دولت ، ملی و مصادره شده و تحت پوشش و موسسات دولتی كه شمول قانون بر آنها مستلزم ذكر نامه است و شهرداریها، چنانچه ظرف۶۰ روز از تاریخ پایان خدمت وظیفه به محل كار خود مراجعه نمایند، كار فرما یا سازمان مربوط مكلف است آنان را به كار اولیه خود بگمارد.
ماده۲- در صورتی كه در بخش خصوصی بازگشت به كار كارگر پس از انجام خدمت وظیفه عمومی در قرارداد استخدامی شرط شده باشد و كارگر ظرف مدت مقرر در ماده ۱ به كارگاه مراجعه نماید كارفرما مكلف است وی را به كار اولیه خود بگمارد.
تبصره- در مواردی كه كارگر به كار اولیه گمارده شود نباید مزد و مزایای وی از آنچه كه قبل از اعزام به خدمت وظیفه عمومی دریافت می نموده كمتر باشد.
ماده۳- چنانچه اشتغال مجدد كارگران و مستخدمین مشمول این آیین نامه در شغل اولیه یا مشاغل مشابه آن امكان پذیر نباشد و ذینفع نیز از قبول شغل دیگر امتناع نماید با آنان بر حسب مورد ضمن رعایت ماده ۲ این آیین نامه طبق مقررات مورد عمل سازمان مربوط یا قانون كار رفتار خواهد شد .
ماده ۴ – در صورتی كه مستخدم یا كارگر به علت بیماری یا پیشامدهای غیره مترقبه نتواند در مدت مقرر در این آیین نامه به موسسه یا محل كار سابق خود مراجعه نماید ،مكلف است پس از رفع مانع بلافاصله خود را به واحد مربوط معرفی و مدارك لازم را ارائه نماید كه در این صورت طبق مقررات مورد عمل سازمان یا قانون كار با وی رفتار خواهد شد .
ماده۵ – كارگران مشمول این آیین نامه در صورتی كه برای اشتغال به كار سابق خود به آموزش حرفه ای نیاز داشته باشند كارفرما از طریق وزارت كار و امور اجتماعی، امكانات آموزش مرد لزوم را فراهم می نماید.
ماده۶- كارفرمایان مكلفند در صورتی كه مزایایی از قبیل اضافه دستمزد ،تهیه مسكن برای كارگران كارگاه خود برقرار كرده باشند مزایای مذبور را برای كارگران مشمول این آیین نامه نیز از تاریخ اعاده به كار تامین نمایند.
ماده۷- در صورتی كه كارگران مشمول قانون كار، پس از پایان خدمت وظیفه عمومی با رعایت مفاد این آیین نامه كار خود را به جهاتی از قبیل تعطیل كارگاه از دست بدهند، مراكز كاریابی وزارت كار و امور اجتماعی نسبت به معرفی این قبیل كارگران برای آموزش یا اشتغال به كار، در شرایط مساوی حق تقدم قائل خواهندشد.
قانون چگونگی پرداخت حقوق پرسنل وظیفه نیروهای مسلح مصوب ۷/۵/۱۳۷۵
ماده واحده- از تاریخ ۱/۴/۱۳۷۵ حقوق پرسنل وظیفه براساس درصدهای زیر بر مبنای حداقل حقوق پرسنل كادر نیروهای مسلح ، موضوع بند “” الف “” ماده ۱ قانون حقوق و مزایای مستمر ، پس انداز ثابت ، حق بیمه و بیمه درمانی مشمولین قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۶۸ – و بند “” الف “” ماده ۱۴۴ قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی – مصوب ۱۳۷۰ – و اصلاحات بعدی محاسبه و پرداخت می شود :
ردیف درجه درصد حقوقی
۱ سرباز یا ناوی ۳۵%
۲ سرباز دوم یا ناوی دوم ۴۰%
۳ سرباز یكم یا ناوی یكم ۴۵%
۴ سرجوخه، رزم یار و سرناوی ۵۰%
۵ گروهبان سوم، رزم آور سوم و مهناوی سوم ۶۰%
۶ گروهان دوم، رزم آور دوم و مهناوی دوم ۷۰%
۷ گروهبان یكم، رزم آور یكم و مهناوی یكم ۸۰%
۸ رزم دار دوم ۹۰%
۹ استور یكم، رزدار یكمی و ناو استوار یكم ۱۰۰%
۱۰ ستوان سوم یا ناوبان سوم ۱۲۰%
۱۱ ستوان دوم یا ناوان دوم ۱۴۰%
۱۲ ستوان یكم یا ناوبان یكم ۱۶۰%
۱۳ ستوان یكم پزشك یا ناوبان یكم پزشك ۱۸۰%
تبصره۱- حقوق پرسنل وظیفه در دوران آموش قبل از دریافت درجه یا سر دوشی بر اساس درصدهای حقوقی زیر-برمبنای حداقل حقوق پرسنل نیروهای مسلح موضوع این قانون- محاسبه و پرداخت می شود:
الف- پرسنل وظیفه ردیفه های (۱) الی(۷) ۲۰%
ب- پرسنل وظیفه ردیف های (۸) الی(۱۰) ۳۰%
ج- پرسنل وظیفه ردیف (۱۱) ۴۰%
د- پرسنل وظیفه ردیف های (۱۲) و (۱۳) ۵۰%
تبصره۲- نیروهای مسلح و ازمان های وابسته به نیروهای مسلح كه پرنل وظیفه در اختیار دارند مكلفند، با توجه به اعتبارات مصوب، امكانات زیست، پوشاك و خوراك مناسب، در محل خدمت و همچنین وسیله ایاب و ذهاب یا هزینه آن (درهنگام اعزام پرسنل وظیفه به مرخصی استحقاقی) برای آنان فراهم كنند.
آیین نامه اجرایی این تبصره توسط وزرات دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تهیه و پس تایید ستادكل نیروهای مسلح به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
تبصره۳- هرگونه تغییرو اصلاح درصدهای حقوقی موضوع این قانون بنا به پیشنهاد وزرات دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و تصویب هیات وزیران صورت می گیرد.
تبصره۴- از زمان تصویب این قانون، ماده (۲۱) قانون حقوق و مزایای مستمر، پس انداز ثابت، حق بیمه و بیمه درمانی مشمولین قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران- مصوب ۱۳۶۸- و تبصره(۳) آن و ماده (۱۴۸) قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی- مصوب ۱۳۷۰- وتبصره(۳) آن لغو می شود.
قانون فوق مشتمل برماده واحده و چهار تبصره درجلسه علنی روز یكشنبه مخورج هفتم مراد ماه یكهزارو سیصد هفتادوپنج مجلس شورای اسلامی تویب و در تاریخ ۸/۵/۱۳۷۵ به تایید شورای نگهبان رسیده است
آئین نامه اجرائی بخش معافیت تحصیلی قانون خدمت وظیفة عمومی۱ مصوب ۹/۵/۱۳۶۴
مبحث اول: دانش آموزان
مادة۱- دانش آموزان دانشسراها و دانش آموزان چهارسالة آخر دورة متوسطه و هنرجویان هنرستان‌ها و آموزشگاههای فنی و حرفهای به كسانی اطلاق میشود كه طبق برنامة وزارت آموزش و پرورش به طور روزانه یا شبانه به تحصیل اشتغال داشته و ارزش تحصیلی آنان به تأیید وزارت آموزش و پرورش دیپلم كامل متوسطه یا معادل آن شناخته شود.۲
مادة۲- اشخاص مذكور در مادة ۱ این آئین نامه كه به سن مشمولیت (ورود به ۱۹ سالگی) رسیده به تحصیل اشتغال داشته باشند میتوانند تا پایان دورة تحصیلی كه حداكثر تا سن ۲۴ سال تمام خواهد بود از معافیت تحصیل استفاده نمایند.
مادة۳- تقاضای معافیت تحصیلی دانش آموزان و هنرجویان و دانش آموزان دانشسراها كه در مؤسسات آموزشی تابع وزارت آموزش و پرورش به تحصیل اشتغال دارند از طریق ادارت و نواحی و مناطق ان وزارتخانه به عمل آمده و معافیت تحصیلی به وسیلة سازمانهای وظیفة عمومی مستقر در محل سازمانهای آموزشی مذكور صادر میگردد.
مادة۴- ادارات و نواحی و مناطق آموزش و پرورش موظفند به محض اینكه دانش آموزش به سن مشمولیت رسید به طور انفرادی برای او از سازمان وظیفة عمومی مستقر در محل تقاضای معافیت تحصیلی آنان را صادر و به مرجع متقاضی ارسال و حوزة وظیفة محل تولد مشمول را در جریان امر قرار دهند.
معافیت تحصیلی صادره در سالهای بعد بدون نیاز به اعلام با سازمانهای وظیفة عمومی توسط ادارات و نواحی مناطق آموزش و پرورش كنترل و تمدید خواهد شد.
تبصره- محصلینی كه ضمن تحصیل در دورة راهنمائی به سن مشمولیت برسند حق استفاده از معافیت تحصیلی را ندارند به استثنای دانش آموزان دورة راهنمائی و همچنین آن عده از دانش آموزان دورة راهنمائی كه عقب افتادگی ناشی از حضور در جبهه داشته یا خواهند داشت كه در این صورت برای جبران عقب افتادگی مذكور معادل سالهای حضور در جبهه با تشخیص معاونت امور جنگ وزارت آموزش و پرورش به سقف سن تحصیلی آنها افزوده میشود و پس از ورود به دبیرستان در مورد آنان برابر مادة ۴ و با رعایت مادة ۲ این آئین نامه اقدام و مدت اضافی از هر سال نیز یك سال محاسبه خواهد شد.۱
ماده۵- ادارات و مناطق و نواحی آموزش و پرورش موظفند به محض فراغت از تحصیل یا ترك تحصیل دانش آموزان مراتب را ضمن اعادة كارت معافیت تحصیلی به سازمان وظیفة عمومی صادر كنندة آن اعلام دارند تا معافیت تحصیلی لغو و به وضع مشمولیت آنان رسیدگی شود.
تبصره عدم حضور غیر موجه دانش آموزان بیش از ۳ ماه متوالی در مؤسسة آموزشی یا اخراج از آن از نظر مشمولیت ترك تحصیل تلقی خواهد شد.
مبحث دوم: دانشجویان
مادة ۶- دانشجو به كسی اطلاق میگردد كه طبق برنامه و مقررات وزارت فرهنگ و آموزش عالی در یكی از دانشگاهها یا مؤسسات آموزش عالی داخل یا خارج كشور كه مورد تأیید وزارتخانة ذیربط و شرط ورود به آنها داشتن حداقل دیپلم كامل متوسطه یا معادل آن باشد به تحصیل اشتغال ورزدو
مادة۷- فارغ‌التحصیلان دیپلمة مشمول هر سال میتوانند در همان سال در مسابقات ورودی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی داخل كشور شركت نمایند.
مادة ۸- مشمولان غائب حق شركت در مسابقات ورودی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی یا مؤسسات آموزشی وابسته به وزارت آموزش و پرورش را ندارند.
ماده۹- مشمولانی كه طبق مقررات آئین نامه در مسابقات ورودی دانشگاهها شركت می‌نمایند در صورت اعلام ادارة وظیفة عمومی مانند سایر مشمولین در موعد مقرر به خدمت دورة ضرورت اعزام گردیده و در صورت اعلام قبولی قطعی در هر مرحله‌ای از خدمت باشند ترخیص خواهند شد.
مادة۱۰- مشمولان مذكور در مادة قبل چنانچه در زمان اعلام شده از طرف ادارة وظیفة عمومی برای اعزام به خدمت دورة ضرورت حاضر نشوند غائب محسوب و در صورت اعلام قبولی قطعی حق ادامة تحصیل در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی را نخواهند داشت.
مادة۱۱- دانشجویانی كه دانشگاهها و یا مؤسسات آموزشی محل تحصیل آنان منحل و یا رشتة تحصیلی آنان حذف شود به شرطی كه مشمول غائب شناخته نشوند حق شركت در مسابقات ورودی سایر دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی را خواهند داشت.
مادة۱۲- مشمولان دیپلمه كه با رعایت مقررات این آئین نامه در مسابقات ورودی یكی از دانشگاهها یا مؤسسات آموزش عالی و یا مؤسسات آموزشی وابسته به وزارتخانههای و سازمانهای دولتی در داخل كشور كه اساسنامه و برنامة آنها به تصویب وزارت فرهنگ و آموزش عالی یا وزات آموزش و پرورش رسیده باشد قبول شوند میتوانند تا اخذ مدرك تحصیلی دكتری به طور پیوسته ادامة تحصیل داده و از معافیت تحصیلی استفاده نمایند.
مادة۱۳- معافیت تحصیلی دانشجویان مشمول به استناد گواهی اشتغال به تحصیل آنان از طرف مقامات مسئول وسیله حوزههای وظیفه عمومی و گروهانهای ژاندارمری مستقر در محل تحصیل آنان صادر و ضمن اعلام مراتب به حوزه وظیفه یا یگان ژاندارمری محل صدور شناسنامة مشمول به دانشگاه یا مؤسسة آموزش عالی متقاضی ارسال می‌گرد. معافیت صادره سالیانه وسیلة مراجع آموزشی مربوطه كنترل و بدون نیاز به اعلام به سازمانهای وظیفة عمومی ذیربط تا پایان تحصیل یا ترك تحصیل تمدید خواهد شد.
مادة۱۴ فارغ‌التحصیلان لیسانس و فوق لیسانس و دكتری مشمول داخل كشور چنانچه حداكثر تا ۶ ماه پس از فراغت از تحصیل خود را به حوزههای وظیفة عمومی معرفی ننمایند غائب محسوب خواهند شد.
مادة۱۵ فارغ‌التحصیلان لیسانس دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در مدت مندرج در مادة قبل میتوانند در دورههای تحصیلی بالاتر از لیسانس در داخل كشور به تحصیل ادامه دهند. صدور معافیت تحصیلی آنان منوط به نداشتن غیبت بوده و معافیت صادره تا اخذ درجة دكتری تمدید خواهد شد.
مادة ۱۶ تغییر رشتة تحصیلی یا انتقال دانشجویان از یك دانشگاه یا مؤسسة آموزش عالی دیگر در صورتی امكانپذیر است كه برای دانشجو بیش از ۴ نیسمال تحصیلی عقب افتادگی ایجاد ننماید و تغییر رشته نیز مورد تصویب دانشگاه یا مؤسسة آموزش عالی مربوطه بوده و به وسیلة وزارت فرهنگ و آموزش عالی تأیید گردد.
مادة ۱۷ مشمولان دیپلمه كه در مسابقات اعزام به خارج جهت ادامة تحصیل شركت می‌نمایند مانند مشمولین هم طبقة خود به خدمت اعزام و پس از اعلام قبولی قطعی ترخیص خواهند شد و چنانچه حداكثر ظرف ۶ ماه از تاریخ اعلام قبولی قطعی بدون عذر موجه از كشور خارج نشوند حق ادامة تحصیل نخواهند داشت.
مادة ۱۸ دانشجویانی كه در خارج از كشور با استفاده از معافیت تحصیلی به تحصیل اشتغال دارند چنانچه در حین تحصیل به كشور مراجعت نمایند موظفند حداكثر ظرف ۶ ماه از كشور خارج شوند در غیر این صورت حق خروج از كشور را نخواهند داشت.
تبصره چنانچه مشمولی به منظور خروج از كشور به مدت بیشتری نیاز داشته باشد مدتهای مندرج در دو مادة فوق برحسب پیشنهاد وزارت فرهنگ و آموزش عالی موافقت ادارة وظیفة عمومی تا ۶ ماه دیگر تمدید خواهد شد.
مادة۱۹ دانش آموزانی كه قبل از رسیدن به سن مشمولیت از كشور خارج و در دورة دبیرستان مشغول تحصیل شده باشند در صورتی كه تحصیل آنان واجد شرایط مشمولان مشابه در داخل كشور بوده و مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش قرار گیرد میتوانند از معافیت تحصیلی استفاده نمایند.
مادة ۲۰ به مشمولانی كه به طور غیرمجاز از كشور خارج شده باشند معافیت تحصیلی داده نخواهد شد.
مادة۲۱ مشمولانی كه در خارج از كشور موفق به اخذ دیپلم شده باشند چنانچه در رشته‌های مورد تأیید وزارت فرهنگ و آموزش عالی و برابر مقررات و ضوابط آن وزارتخانه مشغول تحصیل شده یا بشوند تا رسیدن به درجة دكتری میتوانند از معافیت تحصیلی استفاده نمایند. كنترل وضعیت پیوستگی تحصیلی و سایر شرایط این قبیل مشمولین به عهدة وزارت فرهنگ و آموزش عالی (ادارة كل دانشجویان خارج از كشور) خواهد بود.
مادة۲۲ جهت مشمولان موضوع مواد ۱۹ و ۲۱ وسیلة وزارتخانة ذیربط از ادارة وظیفة عمومی تقاضای معافیت تحصیلی به عمل آمده و در صورتی كه واجد شرایط باشند كارت معافیت تحصیلی صادر و به وزارتخانة متقاضی ارسال خواهد شد.
مادة ۲۳ امتیازات مالی، اجتماعی، رفاهی و غیره كه از طرف دولت، وزارتخانههای فرهنگ و آموزش عالی، آموزش و پرورش و شورای مدیریت حوزة علمیة قم و غیره به دانشجویان و دانش آموزان و طلاب داده میشود شامل مشمولانی كه فاقد معافیت تحصیلی یا معافیتهای قانونی دیگر میباشند نخواهد شد.
مادة۲۴ وزارت فرهنگ و آموزش عالی و وزارت آموزش و پرورش و شورای مدیریت حوزة علیمة قم موقعی میتوانند تقاضای صدور مجوز خروج موقت از كشور برای دانشجویان و دانش آموزان و طلاب نمایند كه برای پیشرفت در امر تحصیلی آنان و كسب معلومات بیشتر مؤثر بوده و ضرورت آن را اعلام نمایند.
مادة ۲۵ فرزندان ایرانیان مقیم خارج از كشور و فرزندان مأمورین ثابت دولت جمهوری اسلامی ایران و همچنین كسانی كه قانوناً تحت كفالت یا ولایت قانونی آنها هستند تا اخذ دیپلم از مقررات مادة ۳۷ قانون مستثنی بوده و استفاده از معافیت تحصیلی برای طی دورههای عالی با تأیید وزارت فرهنگ و آموزش عالی خواهد بود.
مادة۲۶ دانشجویانی كه با استفاده از معافیت تحصیلی در خارج از كشور مشغول تحصیل هستند چناچه به دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی داخل كشور انتقال یابند به شرط اینكه فاصلة تحصیلی آنان حداكثر از یك سال تجاوز نكند كارت معافیت تحصیلی برای آنها صادر میشود.
مادة۲۷ دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در اجرای مادة ۳۴ قانون خدمت وظیفة عمومی مكلفند به محض فراغ از تحصیل یا ترك تحصیل و یا اخراج ضمن ارسال كارت معافیت تحصیلی دانشجویان جهت ابطال مراتب را به سازمان وظیفة عمومی محل استقرار آن دانشكده یا مؤسسة آموزشی اعلام نمایند. دانشجویان موضوع این ماده نیز مكلفند برابر مادة۲۳ برای رسیدگی به وضع آنان خود را به سازمان وظیفة عمومی محل تولد یا سكونت یا حوزة محل تحصیل معرفی كنند تا در صورتی كه قادر به خدمت باشند به خدمت دورة ضرورت اعزام شوند.
مبحث سوم- طلاب علوم دینی
مادة ۲۸ مشمولان غیر دیپلمه كه قبل از رسیدن به سن مشمولیت در حوزههای علمیه به تحصیل اشتغال داشته‌اند می توانند حداكثر تا سن ۲۴ سالگی تمام دورة مقدمات را طی نموده و از معافیت تحصیلی استفاده نمایند.
مادة۲۹ مشمولانی كه دارای دیپلم متوسطه و فاقد غیبت باشند در صورتی كه در یكی از حوزههای علمیه پذیرفته شوند از معافیت تحصیلی استفاده خواهند نمود به شرطی كه تا سن ۲۴ سالگی دورة مقدمات را طی نمایند.
مادة۳۰ طلاب دیپلمه و طلابی كه بدون داشتن دیپلم دورة مقدمات را گذرانیده‌اند حداكثر باید ظرف مدت ۹ سال دورة سطح را طی نمایند.
مادة۳۱ طلابی كه پس طی دورة سطح ۶ سال تمام دورة خارج را گذرانده باشند در صورتی كه داری دیپلم متوسطه باشند همطراز دانشجویان فارغ‌التحصیل دورة دكتری در غیر این صورت مانند مشمولان فوق لیسانس با آنها رفتار خواهد شد.
تبصره طلاب دیپلمه و یا غیر دیپلمه كه دروة مقدمات و سطح را گذرانده باشند به ترتیب همانند مشمولان لیسانس و فوق دیپلم خواهند بود.
مادة۳۲ طلاب علوم دینی حوزة علمیه كه به درجة اجتهاد نائل گردند اعم از اینكه دارای دیپلم متوسطه باشند یا نباشند همطراز فارغ‌التحصیلان دوره دكتری خواهند بود و در عین حال میتوانند به تشخیص شورای مدیریت به تحصیل خود ادامه دهند.
مادة ۳۳ به طلاب علوم دینی مانند دانش آموزان چهارسالة آخر دبیرستان‌ها و دانشجویان دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی برای هر مقطع تحصیلی یك بار معافیت تحصیلی داده خواهد شد.
مادة ۳۴ حوزههای علمیه و مدارس علوم دینی پس از درخواست صدور كارت معافیت تحصیلی و وصول آن از حوزههای وظیفة عمومی برای طلاب جمعی كارت تحصیلی صادر خواهند نمود.
مادة ۳۵ تقاضای معافیت تحصیلی جهت طلاب علوم دینی از طریق شورای مدیریت حوزة علمیة قم و یا نمایندة آن شورا در هر شهرستان به طور انفرادی از سازمان وظیفة عمومی محل تحصیل به عمل خواهد آمد.
مادة۳۶ سازمان وظیفة عمومی محل مكلف است در صورتی كه طلاب واجد شرایط معافیت تحصیلی باشد كارت معافیت تحصیلی صادر و مراتب را به شورای مدیریت حوزة علمیة قم و یا نمایندة آن شورا اعلام و سازمان وظیفة عمومی محل تولد طلبه را در جریان امر قرار دهد.
مادة ۳۷ تقاضای معافیت تحصیلی بایستی برابر فرمی كه وسیلة ادارة وظیفة عمومی تهیه و در اختیار حوزههای علمیه و مدارس علوم دینی قرار خواهد گرفت به عمل آید.
مادة۳۸ طلاب علوم دینی كه در سن مشمولیت مشغول تحصیل بوده و فاقد معافیت تحصیلی باشند از نظر ادارة وظیفة عمومی طلبه محسوب نخواهند شد.
مادة ۳۹ طلاب علئم دینی كه در خارج از كشور مشغول تحصیل میباشند باید مدارك لازم دال بر اشتغال به تحصیل خود را شورای مدیریت حوزة علمیة قم ارسال و از طریق شورای مذكور جهت آنان از ادارة وظیفة عمومی تقاضای معافیت تحصیلی گردد.
مادة۴۰ كارت معافیت تحصیلی به طلاب داده نخواهد شد و می‌بایستی در محل تحصیل نگهداری و به استناد آن جهت طلاب در هر سال كارت تحصیلی صادر شود.
مادة ۴۱ در صورتی كه طلاب بیش از ۶ ماه متوالی در یك سال تحصیلی به طور غیر موجه به تشخیص حوزة علمیة مربوطه در محل تحصیل خود حاضر نشوند و یا ترك تحصیل نمایند و یا اخراج شوند معافیت تحصیلی آنان بایستی جهت ابطال به سازمان وظیفة عمومی صادر كننده اعاده و مشمول نیز قبل از روشن نمودن وضع مشمولیت خود حق ادامة تحصیل را نخواهد داشت.
مادة ۴۲ در صورتی كه مدت عدم حضور طلاب درمؤسسة آموزشی بیش از ۶ ماه حداكثر تا یك سال باشد و شورای مدیریت حوزة علمیة قم عدم حضور و یا غیبت آنان را به علت قبول مأموریت از جانب حوزة علمیه بوده باشد موجه تشخیص دهد اجازة ادامة تحصیل داده خواهد شد.
مادة ۴۳ چنانچه طلاب علوم دینی به طور موقت قصد مسافرت به خارج از كشور را داشته باشند بایستی از طریق شورای مدیریت حوزة علمیة قم یا نمایندة آن شورا ضرورت مسافرت طلبه به خارج تأیید و از طریق ادارة وظیفة عمومی تقاضای خروج از كشور گردد كه چنانچه مانع دیگری نباشد با اخذ تضمین اجازة خروج برای مدتی كه بیش از شش ماه نخواهد بود صادر خواهد شد.
مادة ۴۴ شورای مدیریت حوزة علمیة قم باید مشخصات كامل نمایندة خود و حوزة مأموریت وی را در شهرستانها تعیین و به اطلاع ادارة وظیفة عمومی برساند تا سازمانهای وظیفة محل امور مربوطه را با هماهنگی وی انجام دهند.
مادة۴۵ دانشجویان مؤسسات آموزشی ادیان رسمی كشور در صورتی كه مورد تأیید حوزة علمیة قم باشند و برابر ضوابط تعیین شده ادامة تحصیل دهند میتوانند از مزایای معافیت تحصیلی طلاب استفاده نمایند.
مادة۴۶ ارزشیابی میزان تحصیل طلاب علوم دینی جهت اعزام به خدمت دورة ضرورت وسیلة شورای مدیریت حوزة علمیة قم یا نمایندة آن شورا در شهرستانها خواهد بود و مدارك تحصیلی آنان گواهی صادره از مراجع مذكور میباشد.
مادة۴۷ این آئین نامه در اجرای مادة ۳۸ قانون خدمت وظیفة عمومی در (۴۷) ماده در تاریخ ۹/۵/۶۴ به تصویب وزیران كشور، دفاع، سپاه، آموزش و پرورش و فرهنگ و آموزش عالی، با كسب نظر شورای مدیریت حوزة علمیة قم رسیده است
قانون معافیت یك نفر از فرزندان خانواده‌های شهدا، معلولین، اسرا، مفقودالاثرها خدمت وظیفه عمومی مصوب ۲۴/۹/۱۳۶۶
مادة واحده مشمولانی كه پدر یا مادر یا فرزند یا برادر یا خواهر آنان در راه به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی و استمرار آن شهید یا جانباز (جانبازی كه طبق نظر شورای پزشكی بنیاد جانبازان به تنهایی قادر به ادارة امور شخصی خود نباشد) یا اسیر یا مفقودالاثر شده یا بشوند و مراتب مورد تأیید نهادهای ذیربط باشد، با رعایت تبصره‌های ذیل از انجام خدمت نظام وظیفة عمومی معاف دایم خواهند بود.
تبصرة۱ در صورتی كه مدت اسارت مفقودالاثرها بودن پدر یا مادر یا فرزند یا برادر یا خواهر مشمولان از سه سال تجاوز كرده باشد این قبیل مشمولین از معافیت دائم استفاده خواهند نمود و در غیر این صورت تا رسیدن به حد نصاب سه ساله، از معافیت موقت یك ساله استفاده خواهند كرد و در هر صورت به ازاء هر سال اسارت منسوبین مشمول مذكور شش ماه از خدمت دورة ضرورت وی كسر میگردد.
تبصرة۲ به ازاء هر شیهد یا اسیر یا معلول یا مفقودالاثر، یك نفر از فرزندان یا برادران آنان حسب مورد از معافیت مذكور استفاده مینماید.
تبصرة۳ حق اولویت در استفاده از معافیت با فرزند شهید یا معلول یا اسیر یا مفقو‌الاثر میباشد و در صورت عدم بلوغ فرزند با رضایت مادر یا ولی قهری میتواند برادر شهید یا اسیر یا مفقودالاثر یا معلول از معافیت این قانون استفاده نماید.
تبصرة۴ از تاریخ تصویب این قانون كلیه قوانین مغایر با آن ملغی است.
قانون مشتمل بر مادة واحده و چهار تبصره در جلسة علنی روز سهشنبه بیست و چهارم آذرماه یك هزار و سیصد و شصت و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲/۱۰/۱۳۶۶ به تأیید شورای نگهبان رسیده است
قانون سرباز قهرمان۱ مصوب ۱۳/۱۲/۱۳۷۶
مادة واحده به موجب این قانون در زمان صلح كلیة ورزشكارانی كه از طرف فدراسیونهای ورزشی به عضویت تیمهای ملی برگزیده میشوند با درخواست سازمان تربیت بدنی و هماهنگی ستاد كل نیروهای مسلح میتوانند خدمت مقدس سربازی خود را پس از طی دورة آموزش نظامی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی زیر نظر سازمان تربیت بدنی در تیمهای ملی سپری نمایند.
تبصرة ۱ مشمولان این قانون در صورت اخراج یا حذف از تیمهای ملی، بقیة خدمت دورة ضرورت خود را باید در نیروهای مسلح سپری نمایند.
تبصرة۲ مشمولان این قانون شمول بند (۲) مادة (۱۸) قانون گذرنامه- مصوب۱۰/۱۲/۱۳۵۱- و بند (ه) مادة (۱۴) و بند (ط) مادة ۱۶ قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۷/۷/۱۳۶۶- مستثنی هستند.
تبصره ۳ در صورت نیاز نیروهای مسلح به سربازان فوق الذكر جهت شركت در مسابقات آسیائی یا جهانی مربوط به نیروهای مسلح، نامبردگان در اختیار ستاد كل نیروهای مسلح قرار میگیرند.
تبصره ۴ آئین نامه اجرایی این قانون حداكثر ظرف دو ماه از تاریخ تصویب مستركا توسط وزارتخانههای كشور و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان تربیت بدنی با تایید ستاد كل نیروهای مسلح تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و چهار تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ سیزدهم اسفندماه یكهزاروسیصدو هفتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۴/۱۲/۱۳۷۶ به تایید شورای نگهبان رسیده است.
آئین نامه اجرایی قانون سرباز قهرمان مصوب ۱۱/۱۰/۱۳۷۹
ماده ۱ دراین آئین نامه عبارتهای زیر در معانی مشروح مربوط به كار میروند:
الف- سازمان: سازمان تربیت بدنی.
ب- ستاد كل: ستاد كل نیروهای مسلح.
پ- قانون: قانون سرباز قهرمان- مصوب ۱۳۷۶٫
ماده ۲ كلیه كسانی كه در زمان صلح از طرف فدراسیونهای ورزشی به عضویت تیمهای ملی پذیرفته میشوند و خدمت دوره ضرورت را انجام نداده‌اند مشمول مفاد این آیین نامه میباشند.
ماده ۳ سازمان صورت اسامی مشمولان قانون را به همراه تصاویر دفترچه‌های آماده به خدمت آنان به منظور هماهنگی لازم به ستاد كل ارسال مینماید.
ماده ۴ ستاد كل حداكثر ظرف یك ماه نسبت به درخواست سازمان بررسی و ضمن تعیین مركز آموزش، صورت اسامی مشمولان را برای اعزام به معاونت وظیفة عمومی ناجا ارسال مینماید.
تبصره كلیة مشمولان موضوع این آیین نامه از طریق معاونت وظیفة عمومی ناجا و با استفاده از اختیارات مادة (۲۷)
آیین نامة اجرایی قانون خدمت وظیفة عمومی، موضوع تصویب نامة شمارة ۳۱۹۴۰ مورخ ۱۵/۵/۱۳۶۴ به مركز آموزش مشخص كه توسط ستاد كل تعیین شده است اعزام میشوند.
مادة۵ چنانچه مشمولان موضوع این آیین نامه در حین دورة آموزش نظامی و یا بعد از آن جهت سیر مراحل انتخاب برای تیم ملی به اردوی آمادگی تیم ملی و یا به طور مستقیم به تیم ملی دعوت شوند، با درخواست سازمان و هماهنگی
ستاد كل، در اختیار سازمان قرار خواهند گرفت.
مادة۶ سازمان موظف است قبل از اعزام مشمولان قانون به مراكز آموزشی، با ستاد نیروی آموزش دهنده هماهنگی و طبق توافق هزینه‌های مربوط را پرداخت نماید.
تبصره هزینه‌های مذكور در این ماده به ازای هر نفر در طول دوره آموزش نظامی برابر ضوابط سایر موارد مشابه، توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تعیین و اعلام میشود.
مادة۷ مشمولان این آیین نامه از كلیه حقوق و مزایای قانونی كه برای پرسنل وظیفه در نظر گرفته شده یا از این پس در نظر گرفته شود بهرهمند میشوند.
مادة ۸ مشمولان این آیین نامه از نظر بیمة عمر و حوادث و خدمات مشمول قوانین و مقررات مربوط به نیروهای مسلح میباشند.
مادة۹ مدت آموزش نظامی مقدماتی مشمولان قانون توسط نیروی آموزش دهنده برابر ضوابط مربوط تعیین میشود.
تبصرة۱ مشمولانی كه قبل از شروع خدمت، آموزش نظامی مقدماتی را در نیروهای مسلح گذرانده باشند با ارایه گواهی به مركز آموزش، از آموزش نظامی معاف خواهند شد.
تبصرة۲ نیروی آموزش دهنده مكلف است پس از پایان آموزش نظامی مقدماتی بلافاصله مشمولان این آیین نامه را به منظور ادامه خدمت دورة ضرورت به سازمان معرفی و سازمان نیز موظف است تاریخ شروع به خدمت آنان را به مركز آموزش دهنده اعلام نماید.
مادة۱۰ مشمولان این آیین نامه در دوران خدمت در تیم ملی به عنوان مأمور به خدمت در فدراسیونهای ورزشی انجام وظیفه خواهند نمود و در مدت مأموریت حق فعالیت در هیچ باشگاه یا تیم ورزشی غیرنظامی، مگر با موافقت ستاد كل را نخواهند داشت.
مادة۱۱ سازمان موظف است تخلف مشمولان این آیین نامه را براساس آیین نامة انضباطی نیروهای مسلح به نیروهای مربوط اعلام نماید. نیروی مربوط حداكثر ظرف (۲) ماه نتیجة رسیدگی و اقدام لازم را به سازمان اعلام مینماید.
تبصرة۱ مشمولان موضوع این آیین نامه از لحاظ انجام وظیفه مشخص در سازمان، تابع قوانین و مقررات سازمان خواهند بود.
تبصرة۲ در صورتی كه سازمان نتواند از افراد مشمول این آیین‌نامه در تیمهای ملی استفاده نماید، موظف است با هماهنگی ستاد كل در خصوص بازگرداندن افراد یاد شده به سازمان مربوط اقدام كند.
مادة۱۲ سازمان مكلف است در صورت نیاز تیمهای ورزشی نیروهای مسلح به مشمولان این آیین‌نامه جهت شركت در مسابقات آسیایی یا جهانی مربوط به نیروهای مسلح (سیزم)، آنان را برای شركت در مسابقات در اختیار ستاد كل قرار دهد و ستادكل باید پس از پایان مسابقات آنان را به سازمان اعاده نماید.
مادة۱۳ مشمولان مادة (۶) این آیین نامه یا كسانی كه دفترچة آماده به خدمت نگرفته‌اند، از شمول بند (۲) مادة (۱۸) قانون گذرنامه – مصوب ۱۳۵۱- مستثنا میباشند و تنها برای شركت در اردوهای آمادگی و مسابقات ورزشی اعلام شده از سوی سازمان مجاز به خروج از كشور میباشند.
تبصرة ۱ نمونه امای مقام مسئول سازمان برای درخواست صدور مجوز خروج از كشور، از طریق معاونت وظیفه عمومی ناجا به صورت كتبی از سازمان اخذ و به ادارة كل گذرنامه معرفی میشود.
تبصرة ۲ ادارة كل گذرنامه مكلف است اسامی مشمولان این ماده را كه در اجرای این آیین‌نامه از سوی سازمان به منظور خروج از كشور جهت آنان درخواست صدور گذرنامه شده است، به معاونت وظیفه عمومی ناجا تنها جهت اطلاع اعلام نماید.
مادة ۱۴ سازمان موظف است مشمولان این آیین‌نامه را در جهت پایان دورة خدمت ضرورت برای دریافت كارت پایان خدمت به نیروی آموزش دهنده معرفی نماید
قانون معافیت بهداشتكاران دهان و دندان و بهداران (تكنیسین‌های بهداشت و مبارزه با بیماریها) از انجام خدمت وظیفه عمومی۱ مصوب ۱۶/۲/۱۳۶۹
مادة واحده به منظور تعمیم بهداشت در سطح كشور و ارائه خدمات بهداشتی و درمانی اولیه در بخشها و روستاهای كشور از تاریخ تصویب این قانون كلیه بهداشتكاران دهان و دندان و تكنیسین‌های بهداشت و مبارزه با بیماریها پس از گذراندن آموزش نظامی اولیه كه متعهد انجام حداقل ۵ سال خدمت در مراكز بهداشتی و درمانی بخشها و روستاهای كشور میگردند، پس از ایفاء تعهد مذكور از انجام خدمت وظیفة عمومی معاف میباشند.
تبصرة۱ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی موظف است چنانچه مشمولان این قانون از انجام خدمت مورد تعهدامتناع نمایند و یا در طی مدت انجام خدمت مورد تعهد به عللی از خدمت در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی بركنار شوند بلافاصله آنها را جهت رسیدگی به وضع مشمولیتشان به نزدیكترین ادارة وظیفة عمومی معرفی نمایند.
تبصرة۲ مشمولین این قانون كه هم كاكنون در حال گذراندن دورة نظام وظیفه هستند پس از آموزش نظامی اولیه بلافاصله ترخیص و مدت خدمت سربازی در مورد اینگونه افراد و متعهدینی كه خدمت نظام وظیفه را به انجام رسانده‌اند جزء تعهد پنج سالة آنان محاسبه و منظور خواهد شد.
تبصرة۳ این قانون از تاریخ تصویب لازم‌الاجراست.
قانون فوق مشتمل بر مادة واحده و سه تبصره در جلسة علنی روز یكشنبه مورخ شانزدهم اردیبهشت ماه یك هزار و سیصد و شصت و نه مجلس شورای اسلامی و تصویب در تاریخ نوزدهم اردیبهشت ماه به تأیید شورای نگهبان رسیده است
قانون استخدام روحانیون و طلاب علوم دینی در وزارت آموزش و پرورش با استفاده از معافیت تحصیلی۱ مصوب ۲۳/۲/۱۳۷۵
مادة واحده وزارت آموزش و پرورش میتواند در صورت نیاز، روحانیون و طلاب علوم دینی داوطلب استخدام را كه حداقل مدرك تحصیلی آنان معادل كارشناسی باشد با اخذ تعهد مبنی بر انجام پنج سال خدمت در وزارت آموزش و پرورش و رعایت سایر شرایط قانونی به استخدام آزمایشی در آورد.
افراد مذكور در صورت گذراندن دورة آموزش مقدماتی نظامی و انجام خدمت مورد تعهد از خدمت نظام در زمان صلح معاف خواهند بود.
تبصره ۱ روحانیون و طلاب علوم دینی كه با وزارت آموزش و پرورش همكاری داشته‌اند در صورتی كه مدرك تحصیلی آنان معادل فوق دیپلم بوده و حداقل پنج سال سابقة تدریس داشته باشند، میتوانند با رعایت سایر شرایط قانونی به استخدام درآیند.
تبصرة۲ وزارت آموزش و پرورش موظف است قبل از استخدام دورة آموزش فشرده‌ای را برای افراد مشمولین این قانون برگزار نماید.
تبصرة۳ آئیننامه اجرائی این قانون ظرف مدت سه ماه به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش و سازمان امور اداری و استخدامی كشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
قانون فوق مشتمل بر مادة واحده و سه تبصره در جلسة علنی روز یكشنبه مورخ بیست و سوم اردیبهشت ماه یك هزار و سیصد و هفتاد و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱/۳/۱۳۷۵ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
آئین نامة اجرایی قانون استخدام روحانیون و طلاب علوم دینی در وزارت آموزش و پرورش با استفاده از معافیت تحصیلی۱ مصوب ۳۱/۲/۱۳۷۶
مادة ۱ روحانیون و طلاب علوم دینی موضوع ماده واحدة قانون استخدام روحانیون و طلاب علوم دینی در وزارت آموزش و پرورش با استفاده از معافیت تحصیلی – مصوب ۱۳۷۵- كه در این آیین نامه به اختصار قانون نامیده میشود به افرادی اطلاق میشود كه براساس مصوبات ابلاغ شده توسط سازمان امور اداری و استخدامی كشور ارزش استخدامی مدارك تحصیلی آنان حداقل معادل كارشناسی (لیسانس) از حوزههای علوم دینی بوده و مطابق ضوابط مورد عمل وزارت آموزش و پرورش توانایی تدریس داشته باشند.
مادة۲ استخدام روحانیون و طلاب علوم دینی با رعایت كلیة قوانین و مقررات مربوط به ورود به خدمت رسمی
(به استثنای شرط دارا بودن مدرك پایان خدمت یا معافیت از خدمت وظیفة عمومی)، بعد از طی دورههای آموزشی مربوط قبل از صدور حكم آزمایشی – با رعایت مادة (۴۴) قانون استخدام كشوری – از محل مجوزهای استخدامی صادره توسط سازمان امور اداری و استخدامی كشور، صورت می‌گیرد.
مادة۳ روحانیون و طلاب علوم دینی كه به موجب این آیین نامه به استخدام در می‌آیند، مكلفند قبل از صدور حكم استخدام آزمایشی، مطابق سند محضری كه متن آن توسط وزارت آموزش و پرورش تهیه میشود متعهد شوند به مدت (۵ ) سال در هر نقطه‌ای كه وزارت آموزش و پرورش تعیین كند خدمت كنند.
مادة۴ روحانیون و طلاب علئم دینی دارای مدرك معادل فوق دیپلم- موضوع تبصرة (۱) ماده واحدة قانون – كه تا تاریخ تصویب این قانون دارای حداقل (۵) سال تحصیلی سابقه خدمت تدریس متوالی و تمام وقت (حداقل ۲۴ ساعت در هفته) در وزارت آموزش و پرورش باشند پس از كسب مجوز از سازمان امور اداری و استخدامی كشور، با رعایت مقررات مربوط و با معافیت از آزمون استخدامی، میتوانند در هر نقطه‌ای كه وزارت آموزش و پرورش تعیین كند به استخدام در آیند.
تبصره افراد موضوع این ماده از شركت در آزمون استخدامی معاف هستند و چنانچه تعداد متقاضیان از تعداد مورد نیاز وزارت آموزش و پرورش بیشتر باشد، با رعایت اولویت‌های تعیین شده از سوی وزارت یاد شده استخدام میشوند.
مادة۵ در استخدام افراد موضوع قانون، قوانین و مقررات مربوط به اولویت استخدام ایثارگران در دستگاههای دولتی لازم‌الاجراست.
مادة۶ گزینش افراد موضوع قانون، براساس قانون گزینش معلمان و كاركنان وزارت آموزش و پرورش صورت می‌گیرد.
مادة۷ وزارت آموزش و پرورش مكلف است فهرست مشخصات استخدام‌شدگان هر سال را حداكثر تا پایان همان سال برای طی دورة آموزش مقدماتی نظامی به طور یك جا به ستادكل نیروهای مسلح اعلام كند.
تبصره ستاد كل نیروهای مسلح مكلف است ضمن تعیین یگان آموزش‌دهنده ترتیبی اتخاذ نماید كه دورة آموزش مقماتی نظامی افراد موضوع این ماه در تعطیلات تابستانی مدارس برگزار شود.
مادة۸ وزارت آموزش و پرورش افرادی را كه تعهد خود را به طور كامل ایفا كنند، به ادارة وظیفه عمومی معرفی می‌كند تا در صورت گذراندن دورة آموزش مقدماتی نظامی، كارت معافیت دایم از خدمت وظیف عمومی در زمان صلح برای آن صادر شود.
مادة۹ افراد مشمول این قانون در صورت عدم تأیید صلاحیت در دورة خدمت آزمایشی یا استنكاف از انجام كامل خدمت مورد تعهد، باید بلافاصله برای تعیین تكلیف وضعیت خدمت وظیفة عمومی به ادارة وظیفه عمومی معرفی شوند.
مادة۱۰ به كارگیری افراد مشمول این قانون در مشاغل اداری، همچنین موافقت با انتقال و مأموریت آنان به خارج از وزارت آموزش و پرورش قبل از ایفای كامل تعهدات موضوع این آیین‌نامه ممنوع است
سایر قوانین و مقررات خدمت وظیفه عمومی
قانون نحوه تشكیل پیام آوران بهداشت مصوب۲/۱۰/۱۳۶۹
ماده۱ از تاریخ تصویب این قانون به منظور تعمیم بهداشت و درمان در مناطق روستائی كشور پیام آوران بهداشت متشكل از افرادگروه پزشكی مشمول خدمت وظیفة عمومی تشكیل می گردد.
ماده۲ از تاریخ تصویب این قانون و با رعایت اصل ۱۴۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران كلیة افراد گروه پزشكی مشمول خدمت وظیفه عمومی كه از دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی گروه پزشكی داخل و خارج از كشور فارغ التحصیل می شوند پس ا زطی آموزش مقدماتی نظامی كه بیش از ۵/۱ ماه به طول نخواهد انجامید در زمان صلح در اختیار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی قرار می گیرند تا به عنوان پیام آوران بهداشت در مناطق روستائی كشور باقی ماندة خدمت وظیفة عمومی دوره ضرورت را انجام دهند.
تبصره۱ نیازهای نیروی انسانی بهداشتی درمانی واحدهای بهداشتی درمانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی از پیام آوران بهداشت موضوع مادة فوق الذكر بجز مشمولین موضوع مادة۴ این قانون براساس تشخیص كمیسیونی مركب از نمایندگانی از كمیسیون بهداری و بهزیستی مجلس شورای اسلامی- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و ستاد فرماندهی كل قوا تأمین خواهد شد.
تبصره۲ وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشكی موظف است محل خدمت پیام آوران بهداشت معرفی شده از مراكز آموزش نظامی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را براساس سهمیه ای كه برای هریك از شهرستانها با توجه به محرومیت و میزان جمعیت آنها تعیین نموده است و باتوجه به سهمیه منطقه ای آنها تعیین نماید.
ماده۳ مسئولین شبكه های بهداشتی درمانی هر شهرستان موظف اند محل خدمت پیام آوران بهداشت سهمیه شهرستان مربوطه رادریكی از مراكز بهداشتی درمانی روستائی تعیین نموده و یك نسخه از احكام مربوط را جهت اطلاع و نظارت در اختیار حوزه وظیفه عمومی شهرستان مربوطه قرار دهند.
تبصره۱ استفاده از پیام آوران بهداشت سهمیه هر شهرستان كه دارای تخصص از در یكی از رشته های گروه پزشكی می باشد در مراكز بهداشتی درمانی شهری و بیمارستانها و مراكز توان بخشی شهرستان مربوطه بلااشكال است.
تبصره۲ استفاده از پیام آوران بهداشت در مراكز بهداشتی درمانی شهری و بیمارستانها و دانشكده گروه پزشكی شهرهای تهران، مشهد، شیراز، تبریز، اصفهان، كرج، قم، اهواز، كرمان، یزد، رشت و ساری ممنوع می باشد.
استفاده از تخصصهای منحصر به فرد و مشمولین موضوع ماده۴ این قانون در شهرهای فوق الذكر و شمول ممنوعیت مذكور مستثنی خواهند بود.
ماده۴ به موجب این مادة قانونی و به منظور تأمین هیأت علمی مورد نیاز دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی داخلی و خارج كشور كه دارای مدرك تحصیلی حداقل كارشناسی ارشد بوده و متعهد انجام حداقل ۴سال خدمت به عنوان عضو هیأت علمی در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی كشور می گردند، پس از ایفای تعهد مذكور از انجام خدمت وظیفه عمومی معاف می باشند.
تبصره۱ دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مربوطه موظفند چناچه مشمولین ماده فوق را از انجام خدمت مورد تعهد خود امتناع نمایند و یا در طی مدت انجام خدمت مورد تعهد به عللی از خدمت در دانشگاهها یا مؤسسة آموزش عالی مربوط بركنار شوند، بلافاصله آنها را جهت رسیدگی به وضع مشمولیت شان به نزدیك ترین ادارة وظیفة عمومی معرفی نمایند.
تبصره۲ مشمولین موضوع مادة فوق موظفند در طول انجام خدمت مورد تعهد خود دورة مقدماتی آموزش نظامی را در یكی از مراكز آموزش نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و بر طبق برنامة زمان بندی شده ای كه مشتركاً توسط دانشگاه یا مؤسسة آموزش عالی ذیربط و ادارة وظیفة عمومی منطقة مربوط تنظیم می گردد انجام دهند.
تبصره۳ ادامة تحصیل مشمولین موضوع مادة فوق در مقاطع تحصیلی بالاتر در طول انجام خدمت مورد تعهد مذكور بلامانع بوده و مدت تحصیلی اینگونه افراد به مدت خدمت مورد تعهد آنها افزوده خواهد شد.
تبصره۴ مشمولین موضوع مادة فوق الذكر موظفند حداقل۱ سال از خدمت مورد تعهد خود را یكی از دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی عوم پزشكی نوپا (دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی كه پس از پیروزی انقلاب اسلامی تأسیس گردیده اند) كه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی تعیین می نماید انجام دهند و مابقی خدمت مورد تعهد خود را در دنشگاه و یا مؤسسه عالی كه به آن تعهد انجام خدمت فوق الذكر را سپرده اند انجام دهند.
تبصره۵ مشمولین موضوع مادة فوق می توانند پس از انجام خدمت مورد تعهد مذكور، سایر خدمات موظف قانونی خود را نیز در دانشگاه و مؤسسه آموزش عالی مربوط انجام دهند.
تبصره۶ صلاحیت های عمومی (اخلاقی و سیاسی) مشمولین موضوع مادة فوق باید به تأیید هیأت مركزی گزینش استاد شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده باشد.
تبصره۷ دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه شاهد نیز می توانند به منظور تأمین هیأت علمی مورد نیاز خود با هماهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی از تسهیلات و مزایای مقرر شده در مادة فوق استفاده نمایند.
ماده۵ خدمت پیام آوران بهداشت در مراكز بهداشتی درمانی و آموزشی موضوع مادة۳ این قانون به منزلة خدمت در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و جزو خدمت وظیفه عمومی محسوب می شود و افراد مذكور از لحاظ انضباطی وكیفری تابع قوانین و مقررات راجع به افراد وظیفة نیروهای مسلح بوده و از لحاظ انجام خدمات بهداشتی و درمانی تابع قوانین و مقررات مورد عمل برای سایر افراد در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی خواهند بود.
تبصره۱ شبكه های بهداشتی درمانی شهرستان ها موظفند در صورت غیبت پیام آوران بهداشت، موضوع را به حوزة وظیفة عمومی شهرستان مربوط گزارش و پیگیری نمایند.
تبصره۲ مشمولین موضوع این قانون كه موظف به بیتوته در محل خدمت خود می باشد موظفند حسب اعلام نیاز شبكه های بهداشتی درمانی شهرستان های مربوطه خدمات بهداشتی درمانی و آموزشی لازم را خارج از ساعات موظف اداری در محل خدمت خود و یا به صورت دهگردشی درحوزة محل خدمت مربوط ارائه دهند و براساس ضوابط مقرر در قانون نحوة ادارة واحدهای بهداشتی درمانی و آموزشی وزارت بهداری و بهزیستی مصوب ۱۲/۱۰/۱۳۵۸ شورای انقلاب اسلامی و یا سایر ضوابط و مقررات مورد عمل در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و سازمان های منطقه ای بهداشت و درمان استان ها حق ازحمه دریافت نمایند.
ماده۶ برگ پایان خدمت وظیفه عمومی برای پیام آوران بهداشت پس از انجام باقی ماندة خدمت وظیفة عمومی در مراكز بهداشتی درمانی و آموزشی مقرر در این قانون طبق گواهی های انجام كار صادره از شبكه های بهداشتی درمانی شهرستان ها و تأیید سازمان های منطقه ای بهداشت و درمان استانها توسط مراجع ذیصلاح در نیروهای مسلح صادر و تحویل افراد ذینفع خواهد شد.
تبصره خدمت مشمولین موضوع این قانون جزوخدمات موضوع ماده۱ قانون خدمات پزشكان و پیراپزشكان مصوب ۳۰/۱/۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی و مادة ۱ قانون اصلاح خدمت خارج ازمركز پزشكان، داندانپزشكان و داروسازان مصوب ۶/۳/۱۳۶۰ خواهد بود.
ماده۷ كلیه هزینه های دورة آموزش نظامی و حرفه ای مشمولین این قانون اعم از حقوق و مزایا، جیرة غذائی، درمانی و غیره همچون گذشته به عهدة وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بوده و پس از آن تا پایان دورة خدمت ضرورت به عهدة وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی خواهد بود كه از طریق شبكه های بهداشتی درمانی شهرستان های مربوطه خواهد شد.
تبصره۱ آن قسمت از قانون معلمان، پزشكان و پیراپزشكان وظیفة مصوب ۲۵/۷/۱۳۶۹ مجلس شورای اسلامی كه در ارتباط با امور پزشكی و پیرا پزشكی می باشد لغو می گردد و تشكیلات و امكانات مربوطه به آنان با كلیه اعتبارات پیش بینی شده برای اجراء قانون نحوة تشكیل پیام آوران بهداشت اختصاص می یابد و در اختیار دستگاه های ذیربط قرار می گیرد.
تبصره۲ سازمان برنامه و بودجه موظف است همه ساله معادل اعتباری را كه برای اجراء بخش پزشكی و پیراپزشكی قانون معلمان و پزشكان و پیراپزشكان وظیفه پیش بینی شده بود را جهت اجراء این قانون به صورت ردیف جداگانه درلوایح بودجة سالانة كشور منظور و تأمین نماید.
تبصره۳ كسری اعتباری احتمالی ناشی از اجرای این قانون از محل امكانات موجود و اعتبارات سالانة وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و سازمان های منطقه ای بهداشت و درمان استان ها تأمین خواهد شد.
ماده۸ مسئول اجرای این قانون حسب مورد وزارتخانه های دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و بهداشت، درمان وآموزش پزشكی خواهند بود و آئین نامة اجرائی این قانون مشتركاً توسط وزارتخانه فوق الذكر و با همكاری ستاد فرماندهی كل قوا ظرف مدت ۲ماه تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده۹ قانون نحوة تأمین هیأت علمی مورد نیاز دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی كشور مصوب۱/۳/۱۳۶۵ مجلس شورای اسلامی و قانون اعزام دانشجو به خارج از كشور مصوب ۲۵/۱/۱۳۶۴ مجلس شورای اسلامی و قانون معافیت بهداشتكاران دهان و دندان و بهداران (تكنیسین های بهداشت و مبارزه با بیماری) از انجام خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۶/۲/۱۳۶۹ از این قانون مستثنی بوده و كماكان به قوت خود باقی است ولی سایر قوانین مغایر بااین قانون لغو و بلااثر خواهد بود.
قانون فوق مشتمل برنه ماده و هفده تبصره طبق اصل ۸۵قانون اساسی درجلسه روز یكشنبه مورخ ۲/۱۰/۱۳۶۹ كمیسیون بهداری و بهزیستی تصویب و در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ بیستم آذرماه یكهزاروسیصدوشصت ونه با ۶سال مدت اجرایی آزمایشی آن موافقت شده بود و در تاریخ ۹/۱۰/۱۳۶۹ تأیید شورای نگهبان رسیده است.
آئین نامه اجرائی قانون نحوه تشكیل پیام آورا ن بهداشت مصوب ۱۲/۳/۱۳۷۰
ماده۱ قانون نحوه تشكیل پیام آوران بهداشت مصوب ۲/۱۰/۱۳۶۹ كمیسیون بهداری و بهزیستی مجلس شورای اسلامی در این آئین نامه به اختصار«قانون» نامیده می شود.
ماده۲ مشمولان خدمت وظیفه عمومی كه در یكی از رشته های زیر در داخل یا خارج ا زكشور از تاریخ۲/۱۰/۱۳۶۹ فارغ التحصیل شده یا می شوند مشمول قانون و این آیین نامه خواهند بود.
۱- پزشكی، دندانپزشكی، دارو سازی، علوم آزمایشگاهی و تخصص های وابسته.
۲- بهداشت عمومی، اپیدمیولوژی، آموزش بهداشت، مدیریت بهداشتی- درمانی، بهداشت صنعتی و حرفه ای، تغذیه و صنایع غذایی، بهسازی محیط، بهداشت محیط، آمار بهداشتی و حیاتی و ضبط آمار و مدارك پزشكی، علوم آزمایشگاهی، قارچ شناسی، انگل شناسی، حشره شناسی پزشكی و ناقلین، میكروبیولوژی، خون شناسی و انتقال خون، مددكاری اجتماعی، پرستاری، پرستاری دندانپزشكی، هوشبری، اطاق عمل، فیزیوتراپی، شنوائی سنجی، بینایی سنجی، روانشناسی بالینی، گفتار درمانی، كار درمانی، رادیوتراپی، رادیولوژی، تكنولوژی رادیولوژی، تكنیسین داروسازی، مدیریت بیمارستانی، ژنتیك، تجهیزات پزشكی، اعضای مصنوعی(اعم از دكتری، كارشناسی ارشد، كارشناسی و كاردانی).
تبصره۱ سایر رده های پزشكی و پیراپزشكی كه درآینده برقرار می شود و نیز افراد ذكور ایرانی كه در یكی از رشته های مذكور در این ماده تحت عناوین مختلف در سطوح معادل فوق دیپلم یا بالاتر در خارج از كشور فارغ التحصیلان شده یا می شوند مشمول قانون و این آئین نامه خواهند بود.
تبصره۲ مؤسسات تربیت كنندة نیروهای مشمول قانون و این آئین نامه موظفند در پایان هر دورة تحصیلی صورت اسامی فارغ التحصیلان دانشكده ها و دانشگاه های تابعه خود را به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح اعلام نمایند تا جهت سهمیه بندی به ستاد فرماندهی كل قوا منعكس گردد.
تبصره۳ حذف شده است.
ماده۳ كمیسیون موضوع تبصرة(۱) مادة(۲) قانون در محل ستاد فرماندهی كل قوا نشكیل می گردد. كمیسیون مزبور طرح سهمیه بندی مشمولان قانون را در هر دوره حداكثر تا دو هفته قبل از شروع آموزش نظامی، به تصویب ریاست ستاد فرماندهی كل قوا رسانده و جهت اجراء به مراكز آموزشی و سایر مبادی ذیربط ابلاغ می نماید.
ماده۴ نحوة انتحژخاب افراد برای خدمت در نیروهای مسلح برابر قوانین و روش های جاری نیروهای مسلح خواهند بود.
ماده۵ نحوة آموزش، محل و جایگاه آموزش نظامی مشمولان قانون را ستاد فرماندهی كل قوا براساس اعلام آمادگی مراكز آموزشی نیروهای مسلح تعیین می نماید و مشخصات افرادی كه می باید به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی واگذار گردند، برابر فرمی كه وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكی واگذار گردند، برابر فرمی كه وزارت مذكور مشخص خواهد كرد در شروع آموزش نظامی آنان از طریق وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی اعلام می گردد.
تبصره افرادی كه اعلام به سهمیة مربوط به قانون نحوة تأمین هیأت علمی مورد نیاز دانشگاهها مصوب ۱۳۶۵ از تسهیلات موضوع ماده(۴) قانون استفاده می كنند، در چارچوب سهم واگذار شده به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی جداگانه سهمیه بندی خواهند شد و آموزش نظامی آنان با توجه به تقویم تحصیلی دانشگاه ها با همانگی ادارة وظیفة عمومی در یك تابستان و در یكی از مراكز آموزش نظامی انجام شود.
ماده۶ وزارت بهداشت، درمان و اموزش پزشكی محل خدمت پیام آوران بهداشت را براساس نیاز و میزان محرومیت مناطق مختلف كشور (بجز نقاط مستثنی شده در قانون) براساس ماد(۷) این آئین نامه و با رعایت مفاد مواد (۳) و(۴) قانون تعیین خواهد كرد.
تبصره۱ ملاك نیاز واحدهای بهداشتی درمانی به هر یك از رشته های مندرج در مادة (۲) این آئین نامه وجود فعالیت مربوط در سطوح تحصیلی مشمول، یا وجود پست همطراز د رواحد مذكور می باشد.
تبصره۲ میزان محرومیت با رشته زیر محاسبه می گردد:
۱۰۰r شاغلین هر رشته = میزان محرومیت
پست های سازمانی پیش بینی شده
هر یك از واحدهای بهداشتی درمانی شهرستان ها یا استانها كه نسبت كمتری را داشته باشند محروم تر تلقی خواهند شد و اگر میزان محرومیت بین دو منطقه جغرافیایی مساوی باشد، تعییین اولویت بین آن دو نقطه، به قید قرعه خواهد بود.
تبصره۳ فهرست مناطق نیازمند و محروم در هر دوره توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی تعیین و اعلام خواهد شد. در هر حال اولویت این مناطق به ترتیب با روستا، مركز دهستان، مركز بخش، نقاط شهری غیر از مركز شهرستان، مركز شهرستان و مركز استان خواهد بود.
ماده۷ تعیین محل خدمت مشمولان سهمیة وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی به روش زیر خواهد بود.
۱- داوطلب بودن مشمول برای خدمت در یكی از واحدهای اعلام شده.
۲- بومی بودن مشمول كه به ترتیب بومیان روستا، دهستان، بخش و شهرستان محل استقرار واحد انتخاب شده، اولویت خواهند داشت.
۳- برای تعیین محل خدمت افراد در مواردی كه بومی یا داوطلب، از نیاز تعیین شده یك یا چند واحد بیشتر یا كمتر باشد برابر قوانین و روش های جاری در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی عمل خواهد شد.
تبصره سكونت مشمول و درصورت مجرد بودن، سكونت پدر و مادر وی در شهرستان محل استقرار واحد مورد درخواست داوطلب، ملاك بومی بودن داوطلب می باشد كه با گواهی مركز بهداشت شهرستان و استان مربوط احراز می گردد.
ماده۸ پیام آئران بهداشت با همكاری مراكز آموزشی در هفتة آخر آموزش نظامی خود برابر برنامه هایی كه وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكی اعلام خواهد كرد، با نظام بهداشتی درمانی كشور آشنا خواهند شد.
ماده۹ مشمولان وظیفة سهمیة وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكی پس از طی دورة آموزش نظامی و موفقیت در دورة براساس قانون نظام وظیفه به كسب درجه نایل می گردند.
تبصره مشمولانی كه صلاحیت علمی و اخلاقی آنان از سوی گزینش دستگاه مربوط تأیید نگردد یا اینكه در طول دوران خدمت صلاحیت ادامة كار را به تشخیص گزینش دستگاه مربوط از دست بدهند باذكر دلیل برای انجام بقیة خدمت دورة ضرورت به یگان اعزام كننده معرفی خواهند شد.
ماده۱۰ مشمولان وظیفه در مدت خدمت در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی به صورت مأمور از نیروهای مسلح و با حفظ وضعیت نظامی، انجام وظیفه خواهند نمود.
ماده۱۱ در مدت خدمت در وزارت بهداشت، درمان آموزش پزشكی حقوق و مزایای مشمولا ن معادل درجة استحقاقی و هزینه خوراك، پوشاك و مسكن طبق ضوابط مورد عمل نیروهای مسلح خواهد بود و از محل اعتبارات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی پرداخت خواهد شد.
تبصره۱ چناچة وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی خدمات اضافی مشمولان را به صورت برقراری كشیك، انكالی و نظایر آن ضروری بداند، حق الزحمه و فوق العاده های مربوط براساس ضوابط و آئین نامه های قانون نحوة ادارة واحدهای بهداشتی درمانی و آموزشی وزارت بهداری و بهزیستی مصوب ۱۲/۱۰/۱۳۵۸ شورای انقلاب جمهوری اسلامی یا سایر ضوابط و مقررات مورد عمل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، قابل پرداخت خواهد بود.
تبصره۲ مبنای محاسبه فوق العاده های موضوع تبصرة(۱)، پایة حقوق و مزایای كاركنان همطراز در بدو استخدام رسمی می باشد.
تبصره۳ كسور قانونی مقرر در قوانین نیروهای مسلح از حقوق مشمولان موضوع این آئین نامه كسر و به همراه سهم دولت كه از محل بودجة دستگاه مربوط تأمین می گردد در پایان هر ماه به حساب ها ی مربوط در صندوق های باز نشستگی و بیمة نیروهای مسلح واریز می گردد.
تبصره۴ اعتبار مورد نیاز برای اجرای قانون و این آئین نامه در سال۱۳۷۰ در حدود مقدورات و با رعایت مقررات مربوط از محل اعتبار ردیف هزینه‌های پیش بینی نشده قانون بودجة سال ۱۳۷۰ كل كشور تأمین خواهد شد.
ماده۱۲ درمورد تخلفات و جرایم ارتكابی مشمولان به شرح زیر رفتار خواهد شد:
۱- درمورد تخلفات خدمت بهداشتی درمانی برطبق ضوابط و مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی رسیدگی و رفتار خواهد شد.
۲- درمورد تقصیرات انضباطی، سازمان منطقه ای یا شبكه ها ی بهداشت و درمان مربوط نوع تقصیر و نتیجة بررسی را به نزدیكترین حوزة فرماندهی اعلام خواهند كرد تا فرماندهی با یگان مأمور كننده برابر مقررات نسبت به تنبیه خاطی اقدام نموده و نتیجه را به واحد مربوطاعلام نمایند.
۳- درصورتی كه عمل ارتكابی جنبة جزائی داشته باشد، مراتب به نزدیكترین پادگان اعلام خواهد شد تا برابر مقررات نیروهای مسلح اقدام شود.
ماده۱۳ در پایان دورة خدمت ضرورت كارت پایان خدمت مشمولان توسط مراكز صادر میگردد و وزارت بهداشت و درمان موظف است در پایان خدمت دوره ضرورت، مشمولان قانون را جهت دریافت كارت پایان خدمت به مراكز یاد شده معرفی نماید تا برابر مقررات نیروهای مسلح به مشمولان مذكور تحویل شود.
ماده۱۴ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی مجاز است به منظور انجام كلیة امور مندرج در این آئین نامه بر حسب ضرورت و با رعایت مقررات مربوط، واحد مستقلی با شعب استانی یا منطقه ای و شهرسنانی لازم، دائر نماید.
تبصره تشكیلات و پست های سازمانی مورد نیاز پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی كشور و تصویب كمیسیون رفاه اجتماعی هیأت دولت به سقف پست های سازمانی مصوب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و سازمان های منطقه ای بهداشت و درمان استان ها افزوده خواهد شد.
ماده۱۵ بنا به ضرورت و با فرمان مقام معظم فرماندهی كل قوا، مأموریت كلیه مشمولان قانون و این آئین نامه لغو می گردد و از خدمت در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی منفك و به منظور ادامة خدمت به یگان مأمور كننده فرخوانده می شوند.
ظیفة فارغ التحصیلان دانشكدة علوم قضائی در محاكم قضائی كشور
ماده واحده به موجب این قانونبه موجب این قانون، فارغ التحصیلان دانشكده علوم قضائی وابسته به دادگستری جمهوری اسلامی ایران كه خدمت سربازی خود را انجام نداده‌اند با پیشنهاد قوة قضائیه و موافقت ستاد كل نیروهای مسلح در صورت تعهد حداقل ده سال خدمت در قوة قضائیه كه دو سال اول از حقوق و مزایای وظیفه برخوردار خواهند بود و طی دوره آموزش مقدماتی نظامی و پس از ایفاء تعهد از انجام خدمت دورة ضرورت در زمان صلح معاف می باشند.
تبصره۱ قوة قضائیه می تواند افراد مشمول این قانون را در سمت های قضائی و اداری طبق مقررات مربوطه حسب مورد به خدمت گیرد.
تبصره۲ قوة قضائیه مكلف است چنانچه مشمولان این قانون از انجام خدمت مورد تعهد امتناع نمایند و یا در طی مدت تعهد به عللی از خدمت در دادگستری بركنار شوند آنان را بلافاصله جهت رسیدگی به وضع مشمولیت به ادارة وظیفة عمومی معرفی نمایند. مخارج انجام شده برای افرادی كه امتناع از خدمت نمایند توسط قوة قضائیه اخذ و به خزانه داری كل واریز خواهد شد.
تبصره۳ كلیة هزینه های دورة آموزش نظامی و حرفه ای مشمولین این قانون اعم از حقوق و مزایا، جیرة غذائی، درمان و غیره به عهدة قوة قضائیه می باشد و سازمان برنامه و بودجه موظف است همه ساله معادل اعتبار مورد نیاز را در ردیف جدا گانه‌ای در لوایح بودجة سالیانه منظور و تأمین نماید.
تبصره۴ در صورت استخدام مشمولان موضوع این قانون، تمام مدت ده سال خدمت و دورة آموزش نظامی آنان جزء سنوات خدمت محسوب می گردد.
تبصره۵ وزارتخانه دادگستری، كشور و دفاع با هماهنگی ستاد كل نیروهای مسلح مسئول اجرای این قانون بوده و آئین نامة اجرائی مربوطه توسط وزارتخانه های مذكور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهدرسید.
تبصره۶ طلاب حوزه های علمیه و فارغ التحصیلان دانشكده های حقوق كه جهت استخدام در سمت قضایی پذیرفته می شوند و خدمت وظیفه عمومی خود را انجام نداده اند مشمول مقررات این قانون خواهند بود. همچنین وضعیت طلاب شاغل در سمت های قضایی كه با استفاده از معافیت تحصیلی به استخدام درآمده اند از لحاظ انجام خدمت وظیفة عمومی و مدت تعهد خدمت، مشمول مقررات این قانون می باشند و سوابق قضائی آنان جزء مدت تعهد محسوب می گردد.
قانون فوق مشتمل بر مادة واحده و پنج تبصره در جلسه علنی روز یكشنبه مورخ نهم بهمن ماه یكهزار وسیصد و هفتاد و سه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۲/۱۱/۱۳۷۳ به تأیید شورای نگهبان رسیده است
آئین نامه اجرایی قانون گذرانیدن مدت خدمت وظیفة فارغ التحصیلان دانشكدة علوم قضایی در محاكم قضایی كشور مصوب۱۶/۳/۱۳۷۵
فصل اول – تعاریف
ماده۱ در این آئین نامه قانون گذرانیدن مدت خدمت وظیفة فارغ التحصیلان دانشكدة علوم قضایی در محاكم قضایی كشور- مصوب۱۳۷۳- به اختیار«قانون» نامیده میشود.
ماده۲ مشمولان این آئین نامه عبارتند از فارغ التحصیلان دانشكده علوم قضایی كه مطابق ضوابط قوة قضاییه گزینش شده و خدمت دوره ضرورت را انجام داده اند.
ماده۳ سمت های اداری عبارت از تصدی پست سازمانی اداری در قوة قضاییه و سازمان های وابسته به طور مستمر از طریق انتصاب بالاترین مقام اجرایی ذی صلاح است.
ماده ۴ سمت‌های اداری عبارت از تصدی پست سازمانی اداری در قوه قضاییه و سازمانهای وابسته به طور مستمر از طریق انتصاب بالاترین مقام اجرایی ذیصلاح است.
ماده۵ حقوق و مزایای مشمولان قانون در طول دو سال اول عبارت از مجموعه پرداخت های و هزینه های است كه به هر عنوان به پرسنل همتراز وظیفه در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تعلق می گیرد و در طول هشت سال مدت تعهد عبارت از مجموعه پرداخت های مالی تحت هر عنوان است كه به هریك از قضات یا متصدیان امور اداری همتراز در پست های مربوط تعلق می گیرد.
فصل دوم – میزان و چگونگی اخذ و انجام تعهد
ماده۶ مشمولان دارای شرایط در صورت تمایل به استفاده از مزایای قانون، مكلفند بلافاصله پس از فراغت از تحصیل و اخذ دفترچة آماده به خدمت از ادارة وظیفة عمومی، به ادارة كل آموزش و گزینش قضات مراجعه و جهت انجام خدمت در قوة قضاییه به مدت ده سال تعهد بسپارند. این تعهد باید در دفترخانة اسناد رسمی تنظیم شود.
تبصره تعهد ده ساله موضوع قانون شامل مدت آموزش نظامی، كارآموزی، خدمات قضایی یا اداری و تعهد هشت سالة دانشجویان به هنگام ورود به دانشكدة علوم قضایی است.
فصل سوم – آموزش و چگونگی اعزام به خدمت و ترفیعات
ماده۷ قوة قضاییه در هر دوره فارغ التحصیلی صورت اسامی مشمولان قانون را به همراه تصاویر دفترچة آماده به خدمت آنان به منظور اخذ موافقت و هماهنگی لازم به ستاد كل نیروهای مسلح ارسال می كند.
ماده۸ ستاد كل نیروهای مسلح ظر یكماه نسبت به در خواست قوه قضاییه بررسی و اعلام نظر كرده و پس از موافقت، ضمن تعیین مراكز آموزشی نیروهای مسلح، صورت اسامی مربوط را برای اعزام به مراكز آموزشی به اداره كل وظیفه عمومی ارسال می كند.
ماده۹ قوة قضاییه قبل از اعزام مشمولان قانون به مراكز آموزشی، در زمینة پرداخت هزینه های مربوط با ستاد نیروی آموزش دهنده هماهنگی می كند.
تبصره زینه های مذكور در این ماده به ازای هر نفر در طول دورة آموزش نظامی، برابر ضوابط سایرموارد مشابه، توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تعیین و اعلام می شود.
ماده۱۰ مدت آموزش نظامی مقدماتی مشمولان قانون توسط نیروی آموزش دهنده برابر ضوابط مربوط تعیین می شود.
تبصره۱ مشمولانی كه قبل از شروع انجام تعهد، آموزش نظامی مقدماتی را در نیروهای مسلح گذرانده باشند، با ارایة گواهی به یگان آموزش دهنده، از انجام آموزش نظامی معاف می شوند.
تبصره۲ نیروی آموزش دهنده مكلف است پس از پایان آموزش نظامی مقدماتی، بلافاصله مشمولان این آئین نامه را به صورت انفرادی برای اعزام به قوة قضائیة، به ادارةكل وظیفة عمومی معرفی كند.
ماده۱۱ مشمولان قانون پس از طی دورة آموزش نظامی مقدماتی، كارآموزی علمی و عملی قضایی یا اداری را به میزان مقرر مطابق برنامة آموزشی قوة قضاییه طی كرده و پس از موفقیت در آزمون مربوط، با ابلاغ مخصوص حسب مورد به سمت های قضایی یا اداری منصوب می شوند.
تبصره محل خدمت قضایی واداری و ترفیعات و تغییر سمت های بعدی مشمولان قانون مطابق مقررات مورد عمل در قوه قضاییه تعیین می شود.
ماده۱۲ گواهی اشتغال به خدمت مشمولان قانون در طول مدت ایفای تعهد دارای همان امتیازهایی است كه برای مشمولان مواد(۶)، (۷)، (۸)، (۹) قانون خدمت وظیفه عمومی –مصوب ۱۳۶۳- درنظر گرفته شده است.
فصل چهارم – بركناری از خدمت یا امتناع از انجام تعهد
ماده۱۳ در صورتی كه مشمولان قانون از انجام خدمت مورد تعهد امتناع كنند یا درطول مدت تعهد به عللی از خدمت در قوة قضاییه بركنار شوند، كارگزینی وزارت دادگستری بلافاصله جهت رسیدگی به وضع مشمولیت، آنان را به ادارة وظیفه عمومی محل معرفی می كند تا در صورت بلامانع بودن، ضمن احتساب مدت خدمت آموزش نظامی، بقیة خدمت دورة ضرورت را در نیروهای مسلح به انجام رسانند.
ماده۱۴ چناچه مشمولان قانون از خدمت مورد تعهد امتناع كنند، علاوه براجرای مفاد مادة (۱۳) این آئین نامه، هزینه های انجام شده در طول دورة تحصیل و دو سال اول خدمت وصول و در صورت عدم تعیین تكلیف پرداخت آن توسط متعهد، به تشخیص دادگستری جمهوری اسلامی ایران از محل وثیقه ی تضمین سپرده شده استیفا می شود.
تبصره چناچه عدم ایفای تعهد خدمت ناشی از تقصیر متعهد نباشد و عرفاً نتوان آن را معلول عمل وی تلقی كرد، به تشخیص دادگستری جمهوری اسلامی ایران متعهد از پرداخت وجوه مذكور در مادة فوق معاف می شود.
ماده۱۵ كارگزینی وزارت دادگستری مكلف است مشمولان این قانون را پس از انجام تعهد خدمت برای دریافت كارت معافیت دایم از خدمت ضرورت در زمان صلح، به صورت انفرادی به ادارة كل وظیفه عمومی معرفی كند.
قانون معلمان ، پزشكان و پیراپزشكان وظیفه مصوب۲۵/۷/۱۳۶۹
ماده۱ از تاریخ تصویب این قانون وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران همه ساله تعدادی از مشمولان وظیفه را كه دارای مدارك تحصیلی دیپلم و بالاتر از آن می باشند پس از انجام دورة آموزش نظامی برای انجام بقیه خدمت دورة ضرورت به منظور خدمت در وزارتخانه های آموزش و پرورش، بهداشت، درمان و اموزش پزشكی و سازمان آموزش فنی و حرفهای وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سواد آموزی برای انجام فعالیت های اصلی این وزارتخانه ها در بخش های محروم كشور و نقاط محروم آموزشی به صورت مأمور در اختیار وزارتخانه های مذكور و نهضت سواد آموزی قرار می دهد.
تبصره مشمولینی كه به موجب این قانون برای انجام بقیة خدمت دورة ضرورت جهت خدمت در سازمان آموزش فنی و حرفه ای مأمور می شوند می بایست حداقل دارای مدرك دیپلم فنی و بالاتر بوده باشند.
ماده۱مكرر از تاریخ تصویب این قانون در زمان صلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران همه ساله تعدادی از مشمولان وظیفة فارغ التحصیل در رشتة كتابداری را بنا به درخواست وزارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی و جهاد سازندگی و سازمان ادری مجلس شورای اسلامی پس از تأیید ستاد كل نیروهای مسلح با رعایت اصل (۱۴۷) قانون اساسی و تبصرة (۴۸) قانون برنامة دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، پس از انجام دورة آموزش نظامی به منظور گذرانیدن بقیة خدمت دورة ضرورت در كتابخانه های شهری و روستایی به صورت مأمور، در اختیار وزارتخانه های مذكور و كتابخانة مجلس شورای اسلامی قرار می دهد.
تبصره۱ تكالیفی كه در این قانون برعهدة وزارتخانه های آموزش و پرورش، بهداشت، درمان و آموزش پزشكی گذارده شده است، حسب مورد عیناً در خصوص وزارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی و جهاد سازندگی اجرا خواهید گردید.
تبصره۲ آیین نامة اجرایی این قانون توسط وزارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی، جهاد سازندگی و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان امور اداری و استخدامی كشور ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهدرسید.
ماده۲ تعداد این قبیل مشمولین در هر دوره براساس اعلام وزارت نیاز وزارتخانه های مذكور و سازمان آموزش فنی و حرفه ای وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی و موافقت ستاد فرماندهی كل نیروهای مسلح می باشد.
ماده۳ مشمولان مذكور علاوه بر طی دورة آموزش نظامی موظف به گذراندن دورة آموزشی مهارت های حرفه ای طبق برنامه ای كه هر یك از وزارتخانه ها و سازمان آموزش فنی و حرفه ای وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سواد آموزی تدوین و اعلام می نمایند می باشند.
ماده۴ پس از پایان دوره آموزش نظامی و مهارت های حرفه ای، مشمولان دیپلمه ای‌كه در آزمایش های نهایی موفقیت حاص نمایند به درجه گروهبان سومی نائل خواهند شد.
تبصره مشمولانی كه مدرك تحصیلی آنها بالاتر از دیپلم است براساس قوانین نظام وظیفه به كسب درجه نائل می شوند.
ماده۵ این مدت از خدمت مشمولین فوق جزو خدمت وظیفه محسوب خواهد شد. افراد مذكور از نظر انضباطی و كیفری تابع قوانین و مقررات نیروهای مسلح بوده و از لحاظ آموزشی، بهداشتی و درمانی تابع قوانین و مقررات وزارتخانه های مذكور می باشند.
ماده۶ تعیین محل خدت افرادی كه صلاحیت علمی و اخلاقی آنان با نظر وزارتخانه های آموزش و پرورش و بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و سازمان آموزش فنی و حرفه ای وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سواد آموزی در طی دوره آموزش نظامی و مهارت های حرفه ای برای قبول مسئولیت معلمی، پزشكی، پیراپزشكی، و كتابداری مناسب تشخیص داده نشود به عهدة ستاد فرماندهی كل نیروهای مسلح خواهد بود.
ماده۷ به مشمولین این قانون در مدت خدمت ضرورت حقوق و مزایای معادل درجة استحقاقی و هزینة خوراك، پوشاك و مسكن طبق ضوابط مورد عمل نیروهای مسلح پرداخت خواهد شد.
ماده۸ كلیه هزینه های دوره آموزش نظامی مشمولین این قانون اعم از حقوق و مزایا، لباس، جیرة غذائی، درمان و غیره به عهده وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح خواهد بود.
ماده۹ سازمان برنامه و بودجه مكلف است همه ساله اعتبارات لازم جهت اجرای این قانون را در ردیف جداگانه منظور و تأمین نماید.
ماده۱۰ فارغ التحصیلان فوق لیسانس كه تعهد خدمت به مراكز آموزش عالی دارند مشمول این قانون نمی باشند.
ماده۱۱ آئین نامة این قانون توسط وزارتخانه های آموزش و پرورش، بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی و سازمان امور اداری و استخدامی كشور ظرف سه ماه پس از ابلاغ تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
قانون فوق مشتمل بر یازده ماده و یك تبصره در جلسة علنی روز چهارشنبه مورخ بیست و پنج مهرماه یكهزاروسیصدوشصت‌ونه مجلس شورای اسلامی تصویب و درتاریخ ۳/۸/۱۳۶۹ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
آئین نامة اجرایی قانون اصلاح قانون معلمان، پزشكان و پیراپزشكان وظیفه مصوب۲/۳/۱۳۸۰
ماده۱ در این آیین نامه عبارت های زیر در معانی مشروح مربوط به‌كار میروند:
الف- ستاد كل: ستاد كل نیروهای مسلح.
ب- كتابداران وظیفه: مشمولان موضوع این آیین نامه.
پ- سازمانهای به كارگیرنده: وزارتخانه های جهاد كشاورزی و فرهنگ ارشاد اسلامی و سازمان اداری مجلس شورای اسلامی.
ماده۲ سازمان های به كارگیرنده در زمان صلح با رعایت كامل این آیین نامه می توانند به منظور رفع بخشی از نیازهای خود دركتابخانه های شهری و روستایی و كتابخانة مجلس شورای اسلامی از خدمت كتابداران وظیفه ای كه آموزش دیده و دورة ضرورت را می گذرانند به صورت مأمور استفاده نمایند.
ماده۳ سازمان های بكارگیرنده مكلفندتعداد كتابداران وظیفة مورد نیاز خود را به تفكیك محل به‌كارگیری آنان دو ماه قبل از هراعزام به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ارسال نمایند تا پس از هماهنگی به ستاد كل اعلام شود.
ماده۴ ستاد كل پس از دریافت نیازمندی های سازمان های به كارگیرنده با رعایت حفظ توان رزمی نیروهای مسلح نسبت به تعیین تعداد كتابداران وظیفه اقدام و جهت اجرا به نیروهای مسلح ابلاغ می نمایند.
ماده۵ كتابداران وظیفه سهمیة سازمان های به كارگیرنده پس از طی آموزش مقدماتی در مراكز آموزشی كه توسط ستاد كل تعیین شده است به سازمان های به كارگیرنده مأمور و اسامی آنان به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح اعلام می شود.
تبصره در مواقع بحران با تصویب فرماندة معظم كل قوا مأموریت كتابداران وظیفه لغو می شود و برای تعیین محل خدمت در اختیار ستاد كل قرار میگیرند.
ماده۶ حقوق و مزایای كتابداران وظیفه با رعایت مادة(۷) قانون مطابق جدول هائی است كه توسط ستاد كل تهیه و به سازمان های به كارگیرنده ابلاغ می شود.
تبصره۱ كتابداران وظیفه از كلیة مزایایی كه برای مشمولان وظیفة عمومی مطابق مقررات در نظر گرفته می شود برخوردار هستند.
تبصره۲ كسور قانونی مقرر در قوانین نیروهای مسلح، براساس حقوق كتابداران وظیفه كسر و به همراه سهم دولت كه از محل بودجة دستگاه محل خدمت تأمین می شود در پایان هر ماه به حساب صندوق بیمه و بازنشستگی نیروی مربوط واریز می شود.
ماده۷ تأمین هزینه های آموزشی، بهداشتی، درمانی، خوراك، پوشاك، مسكن و بیمة عمر و حوادث كتابداران وظیفه طبق قوانین و مقررات نیروهای مسلح برعهدة سازمان به كارگیرنده است و این افراد از لحاظ انضباطی و كیفری تابع قوانین و مقررات نیروهای مسلح هستند.
تبصره سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور موظف است سهم سرانة بیمة درمانی كتابداران وظیفه را به سازمان های به كارگیرنده پرداخت نماید.
ماده۸ مدت آموزش نظامی مقدماتی كتابداران وظیفه توسط یگان آموزش دهنده برابر ضوابط مربوط تعیین می شود.
تبصره۱ مشمولانی كه قبل از اعزام به خدمت، آموزش نظامی مقدماتی را در نیروهای مسلح گذرانده باشند با ارایة گواهی به یگان آموزش دهنده از انجام آموزش نظامی معاف می شوند.
تبصره۲ نیروی آموزش دهنده مكلف است پس از پایان آموزش نظامی مقدماتی كتابداران وظیفه را به منظور ادامة خدمت دورة ضرورت به سازمان های به كارگیرنده معرفی نماید.
ماده۹ سازمان های به كارگیرنده موظفند تخلفات كتابداران وظیفه را براساس آیین نامة انضباطی نیروهای مسلح به سازمان های ذیربط در نیروهای مسلح اعلام نمایند؛ سازمان یاد شده موظف است تا دو ماه نتیجة رسیدگی و اقدام لازم را به سازمان های به كارگیرنده اعلام نماید.
ماده۱۰ در صورتی كه سازمان های به كارگیرنده نتوانند از كتابداران وظیفه در كتابخانه های موضوع قانون اصلاح قانون معلمان، پزشكان و پیراپزشكان وظیفه-مصوب ۱۳۷۷- استفاده نمایند، با هماهنگی ستاد كل در خصوص بازگرداندن افراد یاد شده، به نیروی مربوط اقدام می نمایند.
ماده۱۱ هرگونه نقل و انتقال كتابداران وظیفه در ایام خدمت، حسب مورد با موافقت یگان مربوط و با اطلاع ستاد كل صورت می گیرد.
ماده۱۲ سازمان های به كارگیرنده مكلفند كتابداران وظیفه را در پایان دوره برای دریافت كارت پایان خدمت به یگان آموزش دهنده معرفی نمایند.
معاون اول رئیس جمهور- حسن حبیبی
آیین نامة اجرایی نحوة انجام مشمولان وظیفه در وزارت آموزش و پرورش و نهضت سواد آموزی موضوع قانون معلمان، پزشكان و پیراپزشكان وظیفه مصوب۸/۳/۱۳۷۰
ماده۱ وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی می توانند در زمان صلح با رعایت كامل موازین عدل اسلامی و مفاد این آئین نامه به منظور اجرای فعالیت های اصلی خود در بخش های محروم كشور و نقاط محروم آموزشی از خدمت مشمولان وظیفه كه دورة ضرورت را می گذرانند، استفاده نمایند.
تبصره بخشهای محروم كشور بخش هایی هستند كه از سوی هیأت وزیران تعیین شده یا می شوند و مناطق محروم آموزشی مناطقی هستند كه توسط وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی مشخص شده و به تأیید شورای عالی آموزش و پرورش و در مورد سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور، وزیر كار و امور اجتماعی برسد.
ماده۲ وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی مكلفند تعداد مشمولان وظیفة مورد نیاز خود را به تفكیك مقاطع و رشته‌های تحصیلی و محل بكارگیری آنان، تا اول دی ماه هرسال به سازمان امور اداری و استخدامی كشور گزارش نمایند تا پس از هماهنگی به صورت یكجا از طریق وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تا اول بهمن ماه هرسال به ستاد فرماندهی كل قوا اعلام گردد.
ماده۳ ستاد فرماندهی كل قوا پس از دریافت نیازمندیهای آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی موضوع ماده(۲) این آئین نامه با رعایت حفظ توان رزمی نیروهای مسلح نسبت به تعیین تعداد مشمولان مازاد براحتیاج نیروهای مسلح ابلاغ خواهند نمود.
تبصره مراكز آموزش نظامی مشمولان وظیفة سهمیة وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی از سوی ستاد فرماندهی كل قوا تعیین و ابلاغ خواهدشد.
ماده۴ مشمولان وظیفة سهمیة وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی پس از طی آموزش مقدماتی در پادگان هائی كه توسط ستاد فرماندهی كل قوا تعیین شده است به وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی مأمور می شوند و صورت اسامی آنان به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح خواهدشد.
تبصره درمواقع ضرورت با تصویب فرماندهی كل قوا مأموریت این قبیل افراد لغو و برای تعیین محل خدمت در اختیار ستاد فرماندهی كل قوا قرار میگیرند.
ماده۵ مشمولان وظیفة سهمیة وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی كه صلاحیت علمی و اخلاقی آنان برابر ضوابط گزینش دستگاه مربوط تأیید شده است پس از طی دورة آموزش نظامی و كسب موفقیت در دورة آموزش مهارت‌های حرفهای كه توسط وزارت آموزش و پرورش، سازمان فنی و حرفهای و نهضت سوادآموزی برگزار میگردد برابر قوانین و مقررات مورد عمل ارتش جمهوری اسلامی ایران به كسب درجات نظامی نایل می شوند.
تبصره مشمولانی كه صلاحیت علمی و اخلاقی آنان از سوی گزینش دستگاه مربوط تأیید نگردد و یا اینكه در طول دوران خدمت صلاحیت ادامة كار را به تشخیص دستگاه مربوط از دست بدهند با ذكر دلیل برای انجام بقیة خدمت دورة ضرورت، به یگان اعزام كننده معرفی خواهندشد.
ماده۶ مشمولان وظیفه در مدت خدمت در وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی به صورت مأمور از نیروهای مسلح و با حفظ وضعیت نظامی انجام وظیفه خواهند نمود.
ماده۷ درمدت خدمات در وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی حقوق و مزایای مشمولان وظیفه معادل درجة استحقاقی و هزینه خوراك، پوشاك و مسكن طبق ضوابط مورد عمل نیروهای مسلح خواهد بود و از محل اعتبارات وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور وابسته به وزارت كار امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی پرداخت خواهدشد.
ماده۸ كلیة هزینه‌های دورة آموزش مقدماتی مشمولان وظیفه موضوع این آئین نامه اعم از حقوق و مزایا، لباس، خوراك، مسكن، درمان و غیره به عهدة وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است و هزینة آموزش مهارت‌های حرفهای و بقیة خدمت دورة ضرورت به عهدة وزارت آموزش و پرورش،سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی می باشد.
تبصره كسور قانونی مقرر در قوانین نیروهای مسلح از حقوق مشمولان وظیفه موضوع این آئین نامه كسر و به همراه سهم دولت كه از محل بودجة دستگاه مربوط تأمین می گردد در پایان هرماه به حساب‌های مربوط در صندوق های بازنشستگی و بیمة نیروهای مسلح واریز می گردد.
ماده۹ سازمان برنامه و بودجه مكلف است همه ساله اعتبارات لازم جهت اجرای این آئین نامه راتأمین نماید و دراختیار وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی قراردهد.
ماده۱۰ مشمولان وظیفة موضوع این آئین نامه درمدت خدمت از نظر امور انضباطی و جرائم و تخلفات تابع قوانین و مقررات نیروهای مسلح و از جهت انجام امور اداری تابع مقررات دستگاه محل خدمت خود می باشند.
ماده۱۱ وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی، مشمولان وظیفة معرفی شده از سوی مراكز آموزشی نیروهای مسلح را به خدمت پذیرفته و پس از پایان مدت قانونی خدمت دورة ضرورت، آنان را جهت ترخیص از خدمت و صدور كارت پایان خدمت، به یگان اعزام كننده معرفی می نمایند.
ماده۱۲ وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش فنی و حرفهای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی مجازند جهت انجام كلیة امور مندرج در این آئین نامه برحسب ضرورت و با رعایت مقررات مربوط، واحد مستقلی با شعب استانی یا منطقه‌ای و شهرستانی لازم، اثر نمایند.
معاون اول رئیس جمهور- حسن حبیبی
قانون مربوط به خدمت پزشكان و پیراپزشكان مصوب ۱۲/۲/۱۳۷۵
ماده۱ كلیه افراد ایرانی با تحصیلات فوق دیپلم و بالاتر كه پس از تاریخ ۱/۴/۱۳۶۷ از مراكز آموزش عالی گروه پزشكی در داخل و یا خارج از كشور فارغ التحصیل شده یا می شوند و خدمت آنان از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی مورد نیاز اعلام می گردد، مكلفند حداكثر مدت ۲۴ماه اول پس از فراغت از تحصیل خود را در داخل كشور و در مناطق مورد نیاز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و تشكیلات تابعه آن خدمت نمایند.
تبصره۱ مدت خدمت در مقاطع كاردانی یكسال می باشد.
تبصره۲ مدت فوق برای كمتراز ۲سال بر حسب محرومیت نقاط به تفضیل آئین نامه‌ای خواهد بود كه به تصویب هیأت وزیران خواهدرسید.
تبصره۳ كسانی كه خدمت موضوع این قانون را به انجام رسانیده همچنین كسانی كه دارای پروانة دائم باشند، یا واجد شرایط دریافت پروانة دائم باشند، با دریافت مدرك تحصیلی جدید مشمول خدمات موضوع این قانون نمی باشند.
تبصره۴ پزشكان عمومی ذكور مشمول این قانون و قانون پیام آوران بهداشت موظفند حداقل یك سال خدمات قانونی را در مراكز بهداشتی و درمانی روستاها و بخش های كشور انجام دهند.
تبصره۵ مستخدمین رسمی دولت و كادر ثابت نیروهای مسلح و اعضاء هیأت و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی خدمت موضوع این قانون را در نقاط مورد نیاز سازمان ذیربط به شرط داشتن واحدهای بهداشتی، درمانی انجام خواهند داد.
ماده۲ همسران و فرزندان شهداء، آزادگان، مفقودین جنگ تحمیلی، یك نفر برادر یا خواهر شهید یا مفقود، برادران و خواهران دو شهید یابالاتر، آزادگان، جانبازان، جانبازان انقلاب اسلامی بالای ۲۵% و نیز مادرانی كه حضانت فرزند خود را به عهده دارند و تك فرزند خانواده از خدمت موضوع این قانون معاف هستند و در صورت تمایل افراد مذكور و نیاز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی این گروه می توانند از مزایای این قانون بهرهمند شوند.
تبصره در مورد معافیت افراد مازاد بر نیاز اولویت با رزمندگان می باشد.
ماده۳ مدت خدمت دوره ضرورت و دورة احتیاط مشمولان این قانون كه در حرفة پزشكی انجام شود از كل خدمت مقرر در این قانون كسر می گردد.
ماده۴ مشمولان این قانون مكلفند حداكثر یك ماه بعد از فراغت از تحصیل یا اعلام ارزشیابی مدرك تحصیلی خارج از كشور به منظور تعیین وضعیت از لحاظ شمول موضوع این قانون خود را به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی معرفی نمایند. وزارت مذكور موظف است ظرف حداكثر دوماه تعیین محل خدمت نموده و افراد مازاد بر نیاز را با رعایت اولویت سهمیة مناطق یك و آزاد معاف نماید. كسانی كه ظرف مدت مقرر خود را معرفی ننمایند و یا یك ماه پس از تعیین محل خدمت شروع به كار نكنند، غایب محسوب و به تشخیص وزارت مذكور برابر مدت غیبت به خدمت آنان افزوده خواهد شد.
ماده۵ مشمولان این قانون مادام كه خدمات قانونی را شروع ننموده یا معافیت اخذ نكرده باشند، مجاز به دخالت در امور پزشكی نمی باشند.
ماده۶ تحویل مدرك تحصیلی و ریز نمرات و صدور هرگونه تأییدیه تحصیلی و گواهینامه برای مشمولانی كه خدمت موضوع این قانون را انجام نداده و یا معافیت دریافت ننموده باشند ممنوع است.
تبصره كسانی كه برای ادامه تحصیل با هزینه شخصی در دانشگاههای معتبر مورد تایید در خارج از كشور در رشته‌های مورد نیاز كشور احتیاج به مدارك تحصیلی داشته باشند، با سپردن تضمین كافی مبنی بر انجام خدمات قانونی پس از فراغت از تحصیل، مدارك تحصیلی و گواهی موقت طبابت دریافت خواهند داشت.
ماده ۷ فارغ التحصیلان سهمیه مناطق ۲ و بالاتر و مناطق محروم آزمونهای سراسری سنوات پس از انقلاب فرهنگی موظفند تعهدات خود را بر اساس آئین نامه‌ای كه به تصویب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی خواهد رسید، انجام دهند.
ماده ۸ مشمولین قوانین قبلی خدمات پزشكان كه به دلیل موجه خدمات خود را طبق ضوابط مربوط انجام نداده‌اند مشمول این قانون خواهند بود.
ماده ۹ فارغ التحصیلان خارج از كشور كه از مزایای ارزی بهرهمند نشده‌اند، از شمول این قانون مستثنی بوده و چنانچه از گروه دارای پروانه باشند طبق ضوابط، پروانه دائم پزشكی دریافت خواهند نمود.
تبصره ۱ كسانی كه از ارز دولتی استفاده نموده‌اند با توجه به مدت استفاده از ارز دولتی خدمات موضوع این قانون و تعهدات مربوطه را انجام خواهند داد.
تبصره ۲- كسانی كه در حین تحصیل رشته های علوم پزشكی وارد كشور شده و تحصیلات خود را تا فارغ التحصیلی در داخل كشور ادامه می دهند در صورتی كه هزینه تحصیل خود را بپردازند و ار مزایای ارزی دولت بهره مند نگردیده باشند برای باقی مانده دوره تكمیلی نیاز به انجام خدمات قانونی نخواهند داشت.
ماده ۱۰- خدمات قبلی مشمولین قانون خدمت خارج از مركز پزشكان و دندانپزشكان و داروسازان به قوت خود باقی است و جزو خدمات موضوع این قانون محسوب می گردد.
ماده ۱۱- مشمولان این قانون از لحاظ حقوق و مزایا و امور رفاهی (مرخصی های استحقاقی، استعلاجی، بدون حقوق، پاداش، كمك های غیر نقدی و بیمه عمر و درمان و حادثه و سایر مزایا) تابع قوانین و مقررات استخدام كشوری و قانون نظام هماهنگ پرداخت كاركنان دولت می باشند و چنانچه به دستگاه دیگر معرفی گردند كه دارای مقررات استخدامی خاص می باشند، تابع ضوابط حقوقی و رفاهی آن دستگاه خواهند بود.
تبصره ۱ مشمولان این قانون كه به طور تمام وقت و بدون كار انتفاعی خصوصی خدمت می نمایند، چنانچه از گروه دارای پروانه باشند درمقابل دو نوبت كار موظف از حقوق و مزایا اضافه كاری و حق محرومیت از مطب طبق آئین نامه اجرایی كه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی تدوین خواهد نمود، استفاده می‌نمایند و در صورتی كه از گروه بدون پروانه باشند، از مزایای دو نوبت كار موظف (كار و اضافه كار) بهره مند میگردند.
تبصره ۲ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی میتواند مشمولان موضوع این قانون را در صورت نیاز با الویت مناطق محروم و نیازمند در حین خدمت بدون اخذ مجوزهای مربوطه به استخدام پیمانی یا رسمی دستگاه مربوطه درآورد.
ماده ۱۲ مشمولان این قانون كه به سن بالای ۴۵ سالگی رسیده باشند، از انجام خدمات موضوع این قانون معاف میباشند.
ماده ۱۳ بهداشتكاران دهان و دندان و كاردان های بهداشت خانواده و مبارزه با بیماریها، تابع ضوابط مقرر در قوانین خاص مربوط به خود میباشند.
ماده ۱۴ به منظور تربیت پزشك متخصص مورد نیاز مناطق محروم و نیازمند كشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی موظف است به هنگام پذیرش دستیار تخصصی، سهیمه‌های جداگانه‌ای را برای مناطق محروم و نیازمند كشور اختصاص دهد، دستیاران تخصصی استفاده كننده از سهمیه مذكور موظفند پس از انجام دوره تخصص، برابر طول دوره تخصص به عنوان خدمات قانونی موضوع این قانون در نقاط مربوط انجام دهند و پس از انجام خدمات مذكور پروانه دائم دریافت خواهند نمود.
تبصره ۱ دستیاران استفاده كننده از سهمیه موضوع این ماده كه دارای پروانه دائم پزشكی هستند، نصف مدت دوره تخصصی با احتساب ضرایب مربوط در نقاط مذكور خدمت خواهند نمود.
تبصره ۲ دستیاران تخصصی موضوع ماده فوق موظفند قبل از شروع دوره دستیاری تعهد ثبتی لازم جهت خدمت در نقاط مربوط به دانشگاههای علوم پزشكی و خدمات بهداشتی، درمانی بسپارند.
تبصره ۳ قانون نحوه تامین هیات علمی مورد نیاز دانشگاهها و موسسات آموزش عالی به قوت خود باقی است.
ماده ۱۵ قانون تامین وسایل و امكانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی و اصلاحات آن به قوت خود باقی است و انجام خدمات موضوع این قانون بعنوان قسمتی از تعهدات موضوع قانون مزبور محسوب خواهد شد.
ماده ۱۶ آئین نامه اجرایی این قانون توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی حداكثر ظرف دو ماه تهیه و پس از تصویب هیات وزیران به مرحله اجراء گذاشته خواهد شد.
ماده ۱۷ كلیه قوانین مغایر با این قانون لغو میگردد.
قانون فوق مشتمل بر ۱۷ ماده و ۱۴ تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ دوازدهم اردیبهشت ماه یك هزار و سیصد و هفتاد و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۶/۲/۱۳۷۵ به تائید شورای نگهبان رسیده است.
آئین‌نامة اجرایی قانون مربوط به خدمت پزشكان و پیراپزشكان۱ مصوب ۲۵/۶/۱۳۷۵
مادة ۱ مشمولان قانون عبارتند از:
الف – گروه پزشكی شامل پزشك، دندانپزشك، داروساز، دكترای علوم آزمایشگاهی و متخصصان رشته‌های مذكور.
ب- گروه پیراپزشكی در رشته‌های وابسته شامل فارغ‌التحصیلان كاردان و بالاتر در رشته‌های مامایی، پرستاری، علوم آزمایشگاهی، تكنولوژی پزشكی، رادیولوژی، رشته‌های مختلف توانبخشی، امور دارویی، رشته‌های مختلف بهداشتی، اطاق عمل، هوشبری، تغذیه، شنوایی سنجی، بینایی سنجی، ضبط آمار و مدارك پزشكی، رشته‌های مربوط به علوم پایة پزشكی، آمار زیستی، خدمات اجتماعی و مددكاری و روانشناسی بالینی.
مادة ۲ مناطق مورد نیاز مادة (۱) قانون خدمت پزشكان و پیراپزشكان – مصوب ۱۳۷۵ – (كه از این پس قانون نامیده میشود) و رشته‌های مربوط، همچنین گروههای مازاد برنیاز، در ابتدای هر سال توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی تعیین و اعلام خواهد شد.
مادة۳ توزیع فارغ‌التحصیلان گروههای پزشكی و پیراپزشكی در مناطق مورد نیاز با اولویت مناطق محروم با نظر كمیسیونی است كه اعضای آن توسط وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی تعیین میشود.
مادة۴ كاردان‌های مبارزه با بیماریها و بهداشت خانواده بهداشتكار دهان و دندان براساس قانون مربوط، انجام وظیفه خواهند كرد.
مادة۵ در مورد بانوان مشمول قانون، ملاك احراز ازدواج و تاریخ آن، مندرجات شناسنامة زوجین است.
مادة۶ مراجع صدور گواهی پایان خدمات مشمولان قانون، توسط وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی تعیین خواهد شد.
مادة۷ با مشمولان بیمار طبق نظر شورای عالی پزشكی وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكی رفتار خواهد شد.
مادة۸ در جهت اعمال ضوابط مادة (۴) قانون، مراكز آموزشی موظفند تاریخ فراعت از تحصیل دانشجویان را به ادارة كل فارغ‌التحصیلان اعلام كرده، مرابت را به نحو مقتضی به اطلاع آنها برسانند.
مادة۹ خدمات بانوان متأهل فارغ‌التحصیلان بعد از تاریخ ۴/۳/۱۳۶۰ كه به تبعیت از همسر و با كسب پروانة خاص یا مجوز از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی یا بهداری در مناطق غیر مجاز انجام وظیفه كرده‌اند قابل محاسبه میباشد.
مادة ۱۰ ملاك احراز استخدام رسمی معرفی نامة دستگاه ذیربط و آخرین حكم استخدامی رسمی كارمند است.
تبصره این قبیل مستخدمان رسمی دولت، در صورتی میتوانند از تسهیلات پیش‌بینی شده در قانون استفاده كنند كه دارای مراكز بهداشتی و درمانی مجاز باشند.
مادة۱۱ در اجرای مادة (۲) قانون، مرجع صدور گواهی برای خانوادة شهدا، بنیاد شهید انقلاب اسلامی مركز، برای جانبازان، بنیاد جانبازان انقلاب اسلامی مركز، برای آزادگان، ستاد رسیدگی به امور آزادگان مركز، برای مفقودالاثرها حسب مورد توسط مقامات مجاز نیروهای مسلح كه امضای آنها معرفی شده است و برای تك اولاد خانواده، گواهی ثبت احوال محل میباشد.
مادة۱۲ دستیارانی كه به استناد ضوابط قانونی متعهد خدمت میشوند با انجام تعهدات قانونی مجاز به دریافت گواهی پایانی و پروانه دایم خواهند بود.
مادة۱۳ در مورد اعمال ضرایب مناطق محروم، جداول موضوع تصویب نامة شمارة ۸۴۷۷/ت/۱۴۷۳۲/ه مورخ ۱۰/۷/۱۳۷۴ ملاك عمل خواهد بود
قانون استفاده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی از مشمولان خدمت وظیفة عمومی در زمان صلح۱ مصوب ۲۱/۵/۱۳۷۶
مادة واحده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی میتواند در زمان صلح با رعایت اصل ۱۴۷ قانون اساسی برای اجرای طرح‌های بهداشتی از خدمت مشمولان وظیفه عمومی عادی با مدرك تحصیلی پایان دورة متوسطه، پس از انجام آموزش نظامی از طریق وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و تأیید ستاد كل نیروهای مسلح، پس از آموزش دورة بهداشت لازم طبق تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی به عنوان سرباز- بهداشتیار استفاده كند.
هزینه‌های مربوط به دورة آموزش نظامی بر عهدة وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است و هزینه‌های آموزشی بهداشتیاری و حقوق، مزایا و جیرة استحقاقی در دورة خدمت از محل اعتبارات دستگاه مربوط تأمین میشود كه میزان دریافتی این قبیل افراد نباید در مجموع از حد مقرر در قوانین نیروهای مسلح تجاوز كند.
آئیننامه اجرایی این قانون توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و با همكاری وزارتخانههای بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و كشور تهیه پس از تأیید ستادكل نیروهای مسلح به تصویب هیأت وزیران میرسد.
قانون فوق مشتمل بر مادة واحده در جلسة علنی روز سهشنبه مورخ بیست و یكم مردادماه یك هزار و سیصد و هفتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۹/۵/۱۳۷۶ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
قانون احتساب خدمت در جبهة افراد جزو خدمت دورة ضرورت۱ مصوب ۲۶/۷/۱۳۶۶
مادة واحده كلیة افرادی كه به سن مشمولیت نرسیده به كسانی كه دارای یكی از معافیتهای مقرر در قانون خدمت وظیفة عمومی بوده و طبق عمان قانون واجد شرایط اعزام به خدمت نباشند، به طور داوطلب در جبهه خدمت نموده یا بنمایند و مجموعة دورة آموزش و حضور در جبهه كمتر از سه ماه نباشد و همچنین ایامی كه بعد از این مدت در مناطق عملیاتی خدمت نمایند، جزو خدمت دورة ضرورت آنان محسوب خواهد شد.
تبصره۱ از تاریخ تصویب این قانون اعزام شوندگان به مناطق عملیاتی در صورتی از مزایای این قانون بهرهمند میشوند كه دارای پانزده سال تمام باشند.
تبصرة۲ در صورتی كه مدت خدمت افراد موضوع این قانون در منطقة عملیاتی معادل یا بیشتر از خدمت دورة ضرورت باشد كارت پایان خدمت آنان توسط نیروی اعزام كننده صادر و تحویل خواهد شد و چنانچه مدت خدمت در منطقة عملیاتی كمتر از مدت خدمت دورة ضرورت باشد، كسری آن را تا مدت مقرر خدمت دورة ضرورت با اخذ دفترچة آماده به خدمت و معرفی ادارة وظیفة عمومی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام خواهد داد.
تبصرة۳ كسانی میتوانند از مزایای این قانون استفاده نمایند كه چنانچه بیش از حقوق و فوق‌العادة سربازی اخذ كرده‌اند و یا اخذ می‌كنند مابه‌التفاوت آن را به خزانه واریز نمایند.
تبصرة۴ كسانی كه به علت حضور در جبهه پس از رسیدن به سن مشمولیت خود را به ادارة نظام وظیفه برای گرفتن كارت آماده به خدمت معرفی نكرده باشند، غیب محسوب نشده و مشمول این قانون خواهند شد.
تبصرة۵ آئیننامه اجرائی این قانون توسط وزارتخانههای كشور، دفاع و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تهیه و به تصویب هیأت دولت خواهد رسید.
قانون فوق مشتمل بر مادة واحده و پنج تبصره در جلسة روز یكشنبه بیست و ششم مهرماه یك هزار و سیصد و شصت و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۶/۸/۱۳۶۶ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
آئین‌نامة اجرائی قانون احتساب خدمت در جبهة افراد جزو خدمت دورة ضرورت۱ مصوب ۷/۲/۱۳۶۷
مادة ۱ در اجرای قانون احتساب خدمت در جبهة افراد جزو خدمت دورة ضرورت مصوب ۲۶/۷/۱۳۶۶ مجلس شورای اسلامی (كه در این آئیننامه قانون نامیده میشود) مدت خدمت در جبهة افراد به شرح زیر جزو خدمت دورة ضرورت محسوب میگردد:
۱- كسانی كه دارای حداقل ۱۵ سال تمام بوده و قبل از سن مشمولیت به مناطق عملیاتی اعزام شده یا بشوند.
۲- كسانی كه دارای یكی از معافیتهای مقرر در قانون خدمت وظیفة عمومی بوده و طبق همان قانون واجد شرایط اعزام به خدمت نباشند.
۳- كسانی كه در جبهه به سن مشمولیت رسیده یا میرسند.
تبصرة ۱ نسبت به قبل از تصویب قانون داشتن حداقل ۱۵ سال تمام شرط نیست.
تبصرة۲ افراد مذكور در بند ۳ این ماده مكلفند پس از اتمام خدمت در جبهه در صورتی كه فاقد یكی از معافیتهای مقرر در قانون خدمت وظیفة عمومی باشند بلافاصله خود را به حوزههای وظیفة عمومی محل صدور شناسنامه یا سكونت معرفی نمایند.
مادة۲ معافیتهای مقرر در (قانون) عبارتند از:
الف- معافیت تحصیلی.
ب- معافیت پزشكی (موقت یا دائم).
ج- معافیت كفالت (موقت یا دائم)
د- معافیت خانوادة شهداء، معلولین، اسراء، مفقودالاثرها.
ه- معافیتهای موضوع مواد ۶و۷و۸و۹ قانون خدمت وظیفة عمومی.
و- معافیت قانون تأمین هیأت علمی دانشگاهها.
ز- معافیت موضوع مادة۳ قانون اصلاح تبصرة۲ مادة۱ و اصلاح مادة۹ و الحاق یك ماده به قانون خدمت وظیفة عمومی.
ح- معافیتهای مربوط به متولدین سالهای ۱۳۳۷ و قبل از آن.
مادة۳ احتساب دورة آموزش پس از تصویب این قانون مشروبط به اعزام، بلافاصله پس از دورة آموزش میباشد. مگر عدم اعزام به علل زیر باشد:
۱- شهادت یا فوت بستگان طبقة ۱ و ۲ (پدر- مادر- خواهر- برادر- فرزند) و در طبقة ۳ (عمو- عمه- خاله- دائی) یا همسر.
۲- حادثه یا بیماری در حین آموزش كه توانائی اعزام و خدمت در جبهه را از فرد سلب نماید (بنا به تشخیص بهداری مراكز آموزش و یا بهداری نیروی اعزام كننده).
۳- عدم نیاز به اعزام نیرو پس از آموزش كه توسط مسئولین اعزام اعلام میگردد.
مادة۴ خدمت افراد موضوع قانون در كلیة نقاط جبهه و مناطق عملیاتی جزو خدمت دورة ضرورت محسوب خواهد شد.
تبصرة۱ خدمت در مناطقی غیر از جبهه و مناطق عملیاتی حتی به عنوان نیاز یا مأموریت مشمول استفاده از مزایای این قانون نمیباشد.
تبصرة۲ مناطق عملیاتی كه در احتساب حقوق و فوق‌العادة سربازی مؤثر خواهد بود. مناطقی است كه به پیشنهاد ستادكل سپاه پاسداران و ستاد مشترك ارتش جمهوری اسلامی ایران به تصویب شورای عالی دفاع رسیده و اعلام شده باشد.
مادة۵ در صورتی كه مجموع خدمت افراد موضوع قانون اعم از آموزش و حضور در جبهه و یا مناطق عملیاتی معادل یا بیشتر از خدمت دورة ضرورت باشد افراد مذكور به حوزههای وظیفة عمومی محل صدور شناسنامه یا محل سكونت معرفی تا برای آنان دفترچة آماده به خدمت به تاریخ سه ماه اولیة اعزام صادر و سپس كارت پایان خدمت آنان با رعایت تبصرة ۳ قانون توسط نیروی اعزام كننده صادر و تحویل خواهد شد.
تبصره مراتب پایان خدمت دورة ضرورت افراد موضوع این ماده توسط نیروی صادر كنندة كارت پایان خدمت به حوزة وظیفة محل صدور شناسنامه و حوزة صادر كنندة دفترچة آماده به خدمت اعلام خواهد شد.
مادة۶ افرادی كه مجموع مدت آموزش نظامی و حضور در جبهه و یا مناطق عملیاتی آنان كمتر از مدت دورة ضرورت باشد، ملزم هستند به ادارة وظیفة عمومی محل صدور شناسنامه یا سكونت مراجعه و دفترچة آماده به خدمت اخذ نمایند و كسری خدمت را با معرفی حوزة نظام وظیفه تا مدت مقرر در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام دهند.
تبصرة۱ كارت پایان خدمت افراد موضوع این ماده توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صادر و تحویل خواهد شد و مراتب پایان خدمت به حوزة وظیفه عمومی محل صدور شناسنامه و صادر كنندة دفترچة آماده به خدمت اعلام خواهد گردید.
تبصرة۲ افرادی كه قبل از تصویب قانون به جبهه و یا مناطق عملیاتی اعزام شده و اكنون در یكی از نهادهای نظامی یا انتظامی مشغول انجام خدمت وظیفه باشند، مابقی خدمت دورة ضرورت را در همان نیرو سپری نموده و كارت پایان خدمت را از نیروی مذكور دریافت خواهند كرد.
مادة۷ افرادی میتوانند از مزایای این قانون استفاده نمایند كه در زمان خدمت در جبهه و یا مناطق عملیاتی وجوهی بیش از حقوق و فوق‌العادة سربازی اخذ ننموده یا ننمایند. در غیر این صورت بایستی مابه‌التفاوت وجوه دریافتی را به حسابی كه نیروی اعزام كننده مشخص خواهد نمود به حساب خزانه واریز و فیش مربوطه به نیروی اعزام كننده ارائه تا گواهی انجام خدمت در جبهه یا مناطق عملیاتی برای آنان صادر شود.
ماده ۸ مدت قابل احتساب حضور در جبهه افراد موضوع قانون به عنوان خدمت دوره ضرورت از یك سال خدمت اجباری در مناطق عملیاتی سربازان وظیفه موضوع ماده ۵ قانون الحاق موادی به قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب ۲۶/۱/۶۵ كسر خواهند شد.
ماده ۹ كسانی كه حین خدمت در جبهه به سن مشمولیت رسیده و نتواند خودرا به اداره وظیفه عمومی جهت دریافت دفترچه آماده به خدمت معرفی نمایند، ضمن اینكه این ایام جزو خدمت دوره ضرورت محسوب می شود با ارائه گواهی كسر خدمت صادره از سوی نیروی مسلحی كه مجاز به اعزام باشد به حوزه نظام وظیفه از وی رفع غیبت به عمل می آید.
ماده ۱۰ چنانچه افرادی قبل از اعزام به آموزش یا جبهه و مناطق عملیاتی غیبت داشته باشند، نمی توانند از مزایای این قانون استفاده نمایند . ونیز افرادی كه در زمان خدمت در جبهه به سن مشمولیت رسیده و مطابق تبصره ۲ ماده ۱ همین آئین نامه پس از اتمام تعهد یا مأموریت ، خودرا به حوزه نظام وظیفه معرفی ننمایند مدت خدمت ایشان در اعزام های مجدد قابل احتساب نخواهد بود .
ماده ۱۱ چنانچه افراد موضوع این قانون قبل از پایان مدت مأموریت اقدام به ترك جبهه یا مناطق عملیاتی بنمایند یا پس از اتمام مدت مأموریت بدون اخذ برگ پایان مأموریت یا ترخیص ،(كه حد اكثر ظرف مدت یك ماه پس از اتمام مدت مأموریت صادر خواهد شد.) جبهه یا مناطق عملیاتی را ترك نمایند دراین نوبت اعزام مشمول استفاده از این قانون نخواهد شد.
تبصره۱ ترك خدمت چنانچه به تشخیص نیروی اعزام كننده موجه باشد از شمول این ماده خارج خواهد بود.
تبصره ۲ افراد موضوع این قانون پس از اتمام مدت تعهد یا مأموریت تكلیفی نسبت به ادامه خدمت در جبهه ندارند،مگر آنكه نیروها در حال آماده باش كامل باشند كه در این صورت این مدت نیز محاسبه خواهد شد.
ماده ۱۲ درصورتی كه هلال احمر وجهاد سازندگی و سایر نهادهای مشابه حسب ضرورت و وظایف اصلی خوددر ارتباط با جنگ افرادی را به جبهه یا مناطق عملیاتی اعزام نمایند، باید هماهنگی و موافقت سپاه پاسداران باشد در غیر این صورت گواهی كسر خدمت برای آنان صادرنخواهد شد.
تبصره ۱ در مورد افرادی كه قبل از تصویب این آئین نامه از طریق نهادهای موضوع ماده فوق به جبهه یا مناطق عملیاتی اعزام شده باشند، نهادهای مذكور باید مراتب را به ستادمركزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام دارند تا حسب مورد كارت پایان خدمت یا گواهی كسر خدمت از سوی سپاه برای آنان صادر شود.
تبصره۲ نحوه اجرای این ماده و تبصره ۱ آن طی دستورالعملی از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به هلال احمر و جهاد سازندگی و عنداللزوم سایر نهادهای مشابه ابلاغ خواهد گردید.
ماده ۱۳ مدت بازداشت افراد موضوع قانون كه در اثر ارتكاب جرائم عمدی یا تخلفات انظباطی صورت گرفته باشد و همچنین ایامی كه غیبت داشته باشندبه عنوان خدمت دوره ضرورت محسوب نخواهند شد.
تبصره به ازای هر روز غیبت غیر موجه ۳ روز از ایام خدمت قابل احتساب كسر خواهد شد.
ماده ۱۴ مدت درمان و استراحت پزشكی افرادی كه به علت شركت در عملیات یا مأموریت یا آموزش قبل از اعزام مجروح شده یا بشوند با تأیید بهداری نیروی اعزام كننده مطابق قانون خدمت وظیفه عمومی جزو خدمت دوره ضرورت محسوب خواهد شد.
ماده۱۵ مشمولانی كه بر اساس قانون خدمت وظیفه عمومی معاف از خدمت تشخیص داده شده یا بشوند در صورتی كه بخواهند از مزایای قانون استفاده نمایند با رعایت مفاد این آئین نامه به آنان كارت پایان خدمت داده شده و كارت معافیت قبلی اخذ خواهد گردید.
ماده۱۶ اعطای هر گونه كسر خدمت موضوع قانون صرفاٌ بر اساس این آئین نامه به عمل خواهد آمد و كلیه بخشنامه ها و دستورالعمل های قبلی ملغی الاثر خواهد بود.
قانون احتساب قسمتی از خدمت اعضاء بسیج نیروی مقاومت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان خدمت دوره ضرورت مصوب ۳/۱۲/۱۳۷۸
ماده واحده كلیه افرادی كه از سن شانزده سالگی تمام عضو بسیج نیروی مقاومت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می شوند و به طور منظم باآن نیرو همكاری نمایند، هر سال خدمت آنان متناسب با میزان فعالیت ، معادل چهل وپنج روز تا سه ماه جزء خدمت وظیفه عمومی آنان محسوب می گردد.
تبصره آئین نامه اجرائی این قانون حد اكثر ظرف سه ماه توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای انتظامی تهیه و پس ازتأیید ستاد كل نیروهای مسلح به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و یك تبصره در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ سوم اسفندماه یكهزار و سیصدو هفتاد وهشت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۸/۱۲/۱۳۷۸ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
آیین نامه اجرایی قانون احتساب فسمتی از خدمت اعضای بسیج نیروی مقاومت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان خدمت دوره ضرورت مصوب ۱۱/۶/۱۳۸۰
ماده ۱ در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به كار می روند:
الف – قانون: قانون احتساب قسمتی از خدمت اعضای بسیج نیروی مقاومت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان خدمت دوره ضرورت – مصوب۱۳۷۸-
ب- نیروی مقاومت : نیروی مقاومت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی .
پ- سپاه: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی .
ماده ۲ افرادی كه از سن ۱۶ سالگی تمام و بالاتر ، از زمان لازم الاجراء شدن قانون عضو بسیج شده یا می شوند، به ازای هر سال همكاری منظم، مشمول مفاد این آیین نامه هستند.
ماده ۳ افرادی كه مشمول این آیین نامه هستند باید در موعد قانونی خودراجهت انجام خدمت دوره ضرورت ، به بخش های خدمت وظیفه عمومی مربوط معرفی نمایند.
تبصره آن بخش از خدمت بسیجی كه در طول مدت غیبت سربازی انجام شده و یا می شود، مشمول امتیازهای این آیین نامه نیست.
ماده ۴ مدت فعالیت مشمولان این آیین نامه به شرح زیر به عنوان خدمت وظیفه عمومی محسوب می شود:
الف- آن دسته از بسیجیانی كه در یكی ازمسئولیت های زیر فعالیت نمایند به ازای هر سال فعالیت مستمر معادل سه ماه جزو خدمت دوره ضرورت آنان محسوب می شود:
۱- فرمانده و اعضای شورای حوزه های مقاومت.
۲- فرمانده و اركان گردان های عاشورا.
۳- فرمانده گروهان های عاشورا و همتراز باآن .
۴- فرمانده پایگاههای مقاومت و مسئولان واحد های دانشجویی و دانش آموزی.
ب- آن دسته از بسیجیانی كه در یكی از مسئولیت های زیر فعالیت نمایند به ازای هر سال فعالیت مستمر معادل دو ماه ونیم جزو خدمت دوره ضرورت آنان محسوب می شود:
۱- فرمانده گروههای مقاومت .
۲- اركان گروهان های عاشورا و همتراز باآن .
۳- اعضای شورای پایگاه های مقاومت و شورای واحد های دانشجویی و دانش آموزی.
ج- اعضای گردان های عاشورا و سایر بسیجیانی كه در رده های مقاومت بسیج سازماندهی گردیده و در برنامه های حفظ انسجام و مأموریت های محول به طور منظم شركت می كنند به ازای هر سال فعالیت مستمر معادل یك ماه ونیم جزو خدمت دوره ضرورت آنان محسوب می شود.
ماده ۵ چنانچه مدت خدمت بسیجیان بیش از یك سال باشد، به همان نسبت كسری از امتیازات موضوع این آیین نامه ملاك احتساب خواهد بود.
ماده۶ مدت دوره های آموزش مذكور در قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی – مصوب ۱۳۷۰- و مدت خدمت تمام وقت بسیجیان در سازمان های رزمی موضوع ماده (۶۹ ) قانون یادشده تابع حكم مندرج در ماده مذكور است ومشمول كسر خدمت موضوع این آیین نامه نمی باشد.
ماده ۷ مدت خدمت قابل احتساب و نیز میزان كسر خدمت با رعایت مفاد این آیین نامه از سوی نیروی مقاومت گواهی و جهت ارائه به یگان خدمتی مربوط صادر می شود.
ماده۸ تعیین چگونگی همكاری و مدت آن، مرجع تشخیص و تأیید میزان فعالیت ها، نحوه ارزشیابی و ثبت سوابق خدمت بسیجیان براساس دستورالعملی خواهد بود كه حداكثر ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه در چهارچوب قانون و مفاد این آیین نامه توسط نیروی مقاومت با هماهنگی ستاد مشترك سپاه تهیه و پس از تأیید ستاد كل نیروهای مسلح اجراء می شود.
تبصره نیروی مقاومت موظف است همه ساله گزارش عملكرد خود رادراجرای این آیین نامه از طریق ستاد مشترك سپاه به ستاد كل نیروهای مسلح منعكس نماید
قانون اجازه تردد فارغ التحصیلان فوق لیسانس و بالاتر و متخصصان ایرانی مقیم خارج از كشور بدون بررسی وضعیت خدمت وظیفه عمومی مصوب ۱۳۷۲/۲/۱۴
ماده واحده در زمان صلح به كلیه فارغ التحصیلان فوق لیسانس و بالاتر و متخصصان ذكور ایرانی مقیم خارج از كشور اجازه داده می شود یك بار در سال حداكثر برای مدت پنج ماه به منظور شركت در سمینارهاو دورههای خاص تخصصی،بازدیدهای علمی و انجام پروژههای كوتاه مدت و ارائه خدمات خاص كوتاه مدت بنا به دعوت وزیرذیربط(با تأیید وزارت اطلاعات و ستاد كل نیروهای مسلح )بدون بررسی وضعیت خدمت وظیفه عمومی،به جمهوری اسلامی ایران ترددنمایند.
تبصره۱ وزارت اظلاعات و ستاد كل نیروهای مسلح مكلفند حداكثر ظرف مدت یك ماه نظر خودرا اعلام و درغیر این صورت وزیر ذیربط راساٌ اقدام نماید.
تبصره۲ رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی می تواند مجوز استفاده از این ماده واحده را برای رؤسای دانشگاههای غیر دولتی صتدر نماید.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و دو تبصره در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ چهاردهم اردیبهشت ماه یكهزاروسیصدوهفتاد ودومجلس شورای اسلامی تصویب ودر تاریخ ۱۹/۲/۱۳۷۲ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
قانون نحوه كمك به خانواده های مشمولینی كه با اعزام مشمول قدرت اداره معاش خودراازدست می دهند مصوب ۱۳۶۶/۶/۳
ماده۱ دولت موظف است همه ساله اعتبار لازم،برای مكم به خانواده تحت تكفل مشمولین نیازمند موضوع این قانون را در ردیف جداگانهدر لایحه بودجه كل كشور ذیل ردیف كمیته امداد امام منظور نماید.
تبصره۱نیازمندبه كسی اطلاق می گرددكه میزان درآمد ماهیانه وی از حداقل حقوق بازنشستگی كارمندان دولت كمتر باشد.
تبصره۲ تشخیص نیازمند با كمیته امداد امام خواهد بود.
تبصره۳ اعتبار لازم برای اجرای این قانون بنا به پیشنهاد وزارتخانه های دفاع،سپاه و كشور در بودجه كل كشور منظور می گردد.
ماده۲ خانواده های مشمولینی از كمك های موضوع این قانون بهرهمند می شوند كه مشمول تأمیین كننده معاش خانواده بوده و بااعزام وی به خدمت دوره ضرورت خانواده او قدرت اداره معاش خودرااز دست بدهد.
ماده۳ مشمولین زیر تأمین كننده معاش خانواده محسوب می شوند.
الف- یگانه فرزند ذكوربیش از ۱۸ سال هر پدرومادر.
ب- یگانه نوه ذكوربیش از ۱۸ سال جدیا جده فاقد فرزند ذكور بیش از ۱۸ سال.
ج- یگانه برادر وسرپرست خواهروبرادرصغیر.
د-مشمولی كه دارای همسریافرزندباشد.
ه- مشمولی كه دارای برادر بیش از ۱۸ سال از كارافتاده بوده و برادر بیش از ۱۸ سال دیگری نداشته باشد.
و- مشمولی كه دارای خواهری باشد كه فاقد شوهرو فرزندذكوربیش از ۱۸ سال بوده و برادر بیش از ۱۸ سال دیگری نداشته باشد.
ماده۴ میزان كمك معاش موضوع این قانون برای فرد اول دوسوم حداقل حقوق بازنشستگی كارمندان دولت و برای هر فرد اضافی یك ششم حداقل حقوق مزبور بوده حداكثر تا میزان حداقل حقوق بازنشستگی قابل پرداخت می باشد.
ماده۵ مشمول می تواندهنگام معرفی خود یا در حین انجام خدمت تقاضای كمك معاش مشمولین را به كمیته امداد محل تسلیم نماید و كمیته امداد موظف است حداكثر ظرف یك ماه پاسخ لازم را به مشمول اعلام نماید.
تبصره مشمولی كه مطابق این قانون از كمك معاش استفاده می كند،موظف است در صورت عدم نیاز وتمكن موضوع را به كمینه امداد امام كتباٌ اعلام نماید.
ماده۶ آئین نامه اجرائی این قانون با پیشنهاد كمیته امداد امام و تصویب وزارتخانه های دفاع و سپاه به مورد اجراءگذارده خواهدشد.
قانون فوق مشتمل بر شش ماده وچهارتبصره درجلسه روز سهشنبه سوم شهریورماه یكهزاروسیصدوشصت وشش مجلس شورای اسلامی تصویب ودر تاریخ ۱۹/۶/۱۳۶۶ به تأیید شورای نگهبان رسید.
آئین نامه اجرائی قانون نحوه كمك به خانواده های مشمولینی كه با اعزام مشمول قدرت اداره معاش خودرا از دست می دهند مصوب ۳/۶/۶۶ مصوب ۲۴/۱/۱۳۶۷
ماده۱ خانواده مشمولینی از مزایای این قانون برخوردار می باشند كه با اعزام مشمول به خدمت نظام وظیفه قدرت اداره معاش خودراازدست داده و درآمد آنها كمتراز حداقل حقوق بازنشستگی كارمندان دولت باشد.
ماده۲ خانواده نیازمند مشمول قانون عبارتند از :
الف- پدریا مادر با اعزام یگانه فرزند ذكور بیش از ۱۸ سال .
ب- جدویاجده فاقد فرزندذكور و یا نوه بیش از ۱۸ سال با اعزام مشمول به خدمت .
ج- خواهر و برادر صغیر با اعزام یگان برادر و سرپرست.
د- همسر و یا فرزند.
ه- برادر بیش از ۱۸ سال از كار افتاده كه برادر بیش از ۱۸ سال دیگری نداشته باشد.
و- خواهری كه فاقد شوهر و فرزند ذكور بیش از ۱۸ سال بوده و برادر بیش از ۱۸ سال دیگری نداشته باشد.
ماده ۳ میزان كمك معاش به خانواده‌های مشمولین نیازمند در طول خدمت دوره ضرورت برای خانواده یك نفره ۱۵۳۰۰ ریال و برای خانواده دو نفره ۱۹۱۵۰ ریال و از خانواده دو نفر به بالا ۲۳۰۰۰ ریال خواهد بود.
ماده ۴ مشمول یا خانواده وی موظفند در صورت رفع نیاز و حصول تمكن موضوع را به كمیته امداد مربوطه كتباً اعلام نمایند تا نسبت به قطع كمك معاش خواهد بود.
ماده ۵ خانواده‌های استفاده كننده از وام قرض الحسنه معیشتی مشمولین متاهل و معیل مصوبه دهمین نشست شورای عالی پشتیبانی جنگ مشمول مزایای این آئین نامه نخواهد بود.
ماده ۶ به منظور ایجاد تسهیلات لازم و كاهش مشكلات اجرایی و تقلیل هزینه‌های مربوطه، كمیتهای امداد مجازند در صورت صلاحدید دفتر مركزی در موارد ضروری كمك موضوع این آئین نامه را هر سه ماه یك باربه واجدین شرایط پرداخت نمایند.
ماده ۷ در صورت بازداشت مشمول و صدور حكم محكومیت به حبس از جانب محاكم ذیربط قضائی از تاریخ صدور حكم قطعی با اعلام یگان خدمتی به كمیته امداد مربوط كمك معاش قطع خواهد گردید و برقراری مجدد كمك معاش منوط به آزادی و شروع به خدمت وی با اعلام یگان خدمتی میباشد.
ماده ۸ در صورت فرار مشمول از خدمت چنانچه مدت آن از یك ماه تجاوز نماید یگان خدمتی موظف است كه مراتب را جهت قطع كمك معاش از تاریخ اعلام به كمیته امداد مربوطه منعكس نماید و برقراری مجدد كمك معاش منوط به اعلام یگان محل خدمتی مبنی بر بازگشت به خدمت مشمول خواهد بود.
ماده ۹ پرداخت كمك معاش به خانواده مشمولین واجد شرایط كه شهید، اسیر، مفقود الاثر و یا معلول میگردند تا برقراری مستمری از سوی سازمانهای ذیربط ادامه خواهند داشت.
تبصره ۱ نیروهای نظامی و انتظامی مربوطه موظفند حداكثر ظرف مدت یك ماه پس از برقراری مستمری فوق، مراتب را جهت قطع كمك معاش به كمیته امداد مربوطه اعلام نمایند.
تبصره ۲ در صورت فوت مشمول در طول مدت خدمت وظیفه، یگانهای محل خدمت موظف به اعلام مراتب جهت قطع كمك معاش خواهند بود.
ماده ۱۰ تعیین فرد گیرنده و یا افراد دریافت كننده كمك معاش و سهم هر یك از آنان در درجه اول با نظر خود مشمول و در صورت عدم اعلام نظر با كمیته امداد مربوطه خواهند بود.
ماده ۱۱ درخواست مشمول مبنی بر تقاضای استفاده از كمك معاش موضوع این آئین نامه، توسط یگان محل خدمت طبق فرمهای تعیین شده ۱ و ۲ پیوستی این آئین نامه حداكثر ظرف ۱۵ روز از تاریخ تسلیم تقاضانامه به كمیته امداد محل ارسال خواهد شد.
ماده ۱۲ كمیته امداد محل موظف است حداكثر ظرف یك ماه از تاریخ وصول فرم شماره ۱ پاسخ لازم را نسبت به استحقاق و یا عدم استحقاق متقاضی از طریق یگان محل خدمتی اعلام دارد.
تبصره در صورت واجدالشرایط بودن مشمول برای دریافت كمك معاش كمیته امداد نسبت به برقراری و پرداخت كمك معاش از محل اعتباری كه در اختیار خواهد گرفت اقدام خواهد نمود.
ماده ۱۳ مبنای تاریخ پرداخت كمك معاش موضوع این آئین نامه از تاریخ تسلیم فرم شماره ۱ توسط مشمول به یگان مربوطه خواهد بود.
ماده ۱۴ اعتبار سالانه مورد نیاز بر اساس ماده ۱ قانون جهت منظور نمودن در ردیف بودجه‌های كل كشور توسط وزارت خانه‌های سپاه، دفاع، كشور بر مبنای آمار مشمولین موضوع این آئین نامه با هماهنگی و از طریق كمیته امداد امام به وزارت برنامه و بودجه اعلام خواهد شد.
وزیر كشور وزیر دفاع وزیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
قانون اعطاء امتیازات ویژه به ایثارگران و امدادجویان
خدمت وظیفه عمومی خدمت واقعا مقدسی است كه در جنگ و صلح در صف اول نیازهای ملت و كشور قرار دارد
مقام معظم رهبری و فرماندهی كل قوا
با تبریك فرا رسیدن ماه رجب المرجب و جشن بزرگ میلاد یگانه مولود كعبه ،رمز و راز آفرینش ، ثقل عظیم خلقت ،امیر حق باوران و پیشوای پرهیزكاران مولی الموحدین امیرالمومنین حضرت علی ابن ابیطالب(علیه السلام)، با عنایت به اتمام مهلت اجرای مقررات اعطای امتیازات ویژه به ایثارگران و امدادجویان ، تمدید مهلت اجرای مقررات فوق به شرح یشنهاد زیر طی گردشكاری از محضر مبارك مقام معظم فرماندهی كل قوا استدعا گردید كه با موافقت معظم‌له عنایات ویژه به شرح زیر برای اجرا اعلام شده است :
الف-مهلت اجرای مقررات اعطای امتیازات ویژه به ایثارگران و امدادجویان ، از تاریخ ۱۳۸۶/۴/۲۵ به مدت یكسال تا تاریخ ۱۳۸۷/۴/۲۵ تمدید گردد.
۱-فرزندان دوم شهدا از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می باشد.
۲-یكی از فرزندان مفقودالاثرها،آزادگان كه بواسطه استفاده پسر آنها (مفقودالاثر و آزاده)از معافیت خانواده شهدا ، سرباز شناخته شده است از خدمت معاف می باشد.
۳-یكی از برادران شهدا ، مفقودالاثرها و آزادگان كه بواسطه استفاده فرزند آنها (شهید ، مفقودالاثر و آزاده) از معافیت خانواده شهدا ،سرباز شناخته شده از خدمت معاف می باشد.
۴-یكی از فرزندان مفقودالاثرها و آزادگان كه قبلاً برادرش (فرزند دیگر مفقودالاثر و آزاده ) از معافیت خانواده شهدا استفاده نموده ولی به دلیل فوت یا مهاجرت تا پایان سال ۱۳۷۹ نزد خانواده اش نباشد ، از خدمت معاف می باشد.
۵- كلیه جانبازان بالای ۱۵% , یكی از فرزندان جانبازان ۳۰% و بالاتر و دو فرزند جانبازان ۶۰% و بالاتر از خدمت معاف می باشد.
۶-یكی از فرزندان رزمندگان دارای بیش از ۴۰ ماه جبهه و ۲ فرزند رزمندگان دارای ۸۰ ماه سابقه جبهه از خدمت معاف می باشد.
مقامات عالی نیرهای مسلح شاغل در محلهای سرتیپی به بالا تا زمانی كه در این مشاغل خدمت می كنند مشمول این امتیاز نمی باشند.
۷-یكی از فرزندان افرادی كه جمع درصد جانبازی و سسابقه جبهه آنها به ۴۰ امتیاز و دو فرزند افرادی كه جمع درصد جانبازی و سابقه جبهه آنها به ۸۰ برسد از خدمت معاف می باشد.
۸-یكی از فرزندان آزادگانی كه بیش از سه سال در اسارت بوده ولی فرزندشان بعد از آزادی به سن سربازی رسیده است از خدمت معاف می باشد.
۹- در رابطه با جبهه خلبانان هوانیروز ، مبدا شروع ماموریتها و مناطق عملیاتی كادر خلبانی و فنی هوانیروز مدت خدمت در نقاط سكوی مقدم تا تاریخ ۱۳۶۷/۵/۲۷ معادل جبهه محاسبه می گردد.
۱۰- خدمت خلبانان و دیگر عوامل پروازی كه در عملیات بمباران ، شناسائی ،حمل مهمات و . . . به مدت ۴۰ ماه شركت داشته اند ،معادل جبهه محاسبه می شود.
۱۱- آن دسته از خانواده شهداء ،مفقودالاثرها ،جانبازان ،آزادگان ،رزمندگان كه یكی از فرزندان آنها از خدمت معاف شده لیكن ضرورت استفاده از معافیت صادره مذكور به دلیلفوت ،استخدام در نیروهای مسلح و . . . منتفی گردیده ،می توانند با ابطال كارت معافیت صادر شده ، كارت معافیت جدید را برای نفر دوم خانواده اختصاص دهند.
۱۲-مصوبه سال ۱۳۶۶ شورای عالی دفاع سابق در خصوص كاركنان پدافند هوائی كشور به شرح مندرج در مصوبه معادل جبهه محاسبه گردد.
۱۳-یگانه سرپرست خواهر مجردی كه به سن ۲۴ سالگی رسیده از خدمت معاف می باشد.
۱۴- آن دسته از خانواده های شاهد كه دارای فرزند معلول جسمی ، ذهنی باشند یكی از فرزندان آنها از خدمت معاف میگردد.
۱۵-كلیه خانواده هائی كه دارای فرزند معلول جسمی ، ذهنی بوده و دارای یك فرزند سالم بالای ۱۸ سال باسند آن فرزند سالم مشمول از خدمت معاف گردد.
۱۶-كلیه مادران فاقد شوهر تحت پوشش كمیته امداد امام خمینی (ره) كه حداكثر دارای دو فرزند ذكور بالای ۱۸ سال باشند ، یكی از فرزندان آنها از خدمت معاف گردد.
۱۷-سربازان متاهل غیر غایب در استانهای محل سكونت خود بكارگیری شوند .
ب- در اجرای فرمان مقام معظم فرماندهی كل قوا در شمول مقررات ،پس از طی دوره آموزش نظامی كه چگونگی آن قبلاً اعلام شده است ، كارت معافیت از انجام خدمت دوره ضرورت دریافت خواهند نمود.
ج- مهلت اجرای مقررات فوق یكسال شمسی تا تاریخ ۱۳۸۷/۴/۲۵ می باشد.
رئیس ستاد كل نیروهای مسلح
سرلشكر بسیجی دكتر سید حسن فیروزآبادی
۱۳۸۶/۴/۳۱
قانون احتساب قسمتی از خدمت اعضاء بسیج نیروی مقاومت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان خدمت دوره ضرورت
ماده واحده – كلیه افرادی كه از سن شانزده سالگی تمام عضو بسیج نیروی مقاومت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می شوند و به طور منظم با آن نیرو همكاری می نمایند ، هر سال خدمت آنان متناسب با میزان فعالیت ، معادل چهل و پنج روز تا سه ماه جزء خدمت وظیفه عمومی آنان محسوب میگردد.
تبصره – آئین نامه اجرائی این قانون حداكثر ظرف سه ماه توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی تهیه و پس از تائید ستاد كل نیروهای مسلح به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و یك تبصره بر ماده واحده و یك تبصره در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ اسفندماه یكهزاروسیصدو هفتاد و هشت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۷۸/۱۲/۸ به تائید شورای نگهبان رسیده است
علی اكبر ناطق نوری
رئیس مجلس شورای اسلامی
بر اساس آئین نامه اجرائی قانون احتساب قسمتی از خدمت اعضای بسیج نیروی مقاومت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مصوب سال ۱۳۸۰ دهیات دولت و طبق دستورالعمل مربوط صادره از ستاد مشترك سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مدت خدمت قابل احتساب و نیز میزان كسر خدمت صادره از معاونت نیروی انسانی نیروی مقاومت بسیج ملاك عمل برای كسر خدمت خواهد بود.
نوشتههای تازه
آخرین دیدگاه‌ها
- admin در تحصیل در مجارستان
- admin در تحصیل در مجارستان
- admin در FUND چیست؟
- admin در تماس با ما
- admin در درباره هندوستان